कटहिं चरन उर सिर भुजदंडा
katahian charan ur sir bhujadanda
| |
kavi | gosvami tulasidas |
mool shirshak | 'ramacharitamanas' |
mukhy patr | ram, sita, lakshman, hanuman, ravan adi. |
prakashak | gita pres gorakhapur |
shaili | doha, chaupaee, chhand aur soratha |
sanbandhit lekh | dohavali, kavitavali, gitavali, vinay patrika, hanuman chalisa |
kand | lankakand |
sabhi (7) kand kramash: | balakand, ayodhya kand, aranyakand, kishkiandha kand, suandarakand, lankakand, uttarakand |
katahian charan ur sir bhujadanda. bahutak bir hohian sat khanda॥ |
- bhavarth
unake charan, chhati, sir aur bhujadand kat rahe haian. bahut se viroan ke sau-sau tuk de ho jate haian. ghayal chakkar kha-khakar prithvi par p d rahe haian. uttam yoddha phir sanbhalakar uthate aur l date haian॥3॥
left|30px|link=satyasandh chhaan de sar lachchha|pichhe jaean | katahian charan ur sir bhujadanda | right|30px|link=lagat ban jalad jimi gajahian|age jaean |
chaupaee- matrik sam chhand ka bhed hai. prakrit tatha apabhransh ke 16 matra ke varnanatmak chhandoan ke adhar par vikasit hindi ka sarvapriy aur apana chhand hai. gosvami tulasidas ne ramacharitamanas mean chaupaee chhand ka bahut achchha nirvah kiya hai. chaupaee mean char charan hote haian, pratyek charan mean 16-16 matraean hoti haian tatha ant mean guru hota hai.
|
|
|
|
|
tika tippani aur sandarbh
pustak- shriramacharitamanas (lankakand) |prakashak- gitapres, gorakhapur |sankalan- bharat diskavari pustakalay|prishth sankhya-433
sanbandhit lekh