पंच कवल करि जेवन लागे
panch kaval kari jevan lage
| |
kavi | gosvami tulasidas |
mool shirshak | ramacharitamanas |
mukhy patr | ram, sita, lakshman, hanuman, ravan adi |
prakashak | gita pres gorakhapur |
bhasha | avadhi bhasha |
shaili | soratha, chaupaee, chhand aur doha |
sanbandhit lekh | dohavali, kavitavali, gitavali, vinay patrika, hanuman chalisa |
kand | balakand |
sabhi (7) kand kramash: | balakand, ayodhya kand, aranyakand, kishkiandha kand, suandarakand, lankakand, uttarakand |
panch kaval kari jevan lage. gari gan suni ati anurage. |
- bhavarth-
sab log panchakaur karake (arthath 'pranay svaha, apanay svaha, vyanay svaha, udanay svaha aur samanay svaha' in mantroan ka uchcharan karate hue pahale paanch gras lekar) bhojan karane lage. gali ka gana sunakar ve atyant premamagn ho ge. anekoan tarah ke amrit ke saman (svadisht) pakavan parase ge, jinaka bakhan nahian ho sakata.
left|30px|link=soopodan surabhi sarapi|pichhe jaean | panch kaval kari jevan lage | right|30px|link=parusan lage suar sujana|age jaean |
chaupaee- matrik sam chhand ka bhed hai. prakrit tatha apabhransh ke 16 matra ke varnanatmak chhandoan ke adhar par vikasit hindi ka sarvapriy aur apana chhand hai. gosvami tulasidas ne ramacharitamanas mean chaupaee chhand ka bahut achchha nirvah kiya hai. chaupaee mean char charan hote haian, pratyek charan mean 16-16 matraean hoti haian tatha ant mean guru hota hai.
|
|
|
|
|
tika tippani aur sandarbh
pustak- shriramacharitamanas (balakand) |prakashak- gitapres, gorakhapur |sankalan- bharat diskavari pustakalay|prishth sankhya-165
sanbandhit lekh