bharat ke rashtrapati (aangrezi: President of India) rashtrapramukh aur bharat ke pratham nagarik haian, sath hi bharatiy sashastr senaoan ke pramukh senapati bhi haian. rashtrapati ke pas paryapt shakti hoti hai par kuchh apavadoan ke alava rashtrapati ke pad mean nihit adhikaansh adhikar vastav mean pradhanamantri ki adhyakshata vale mantriparishad ke dvara upayog kie jate haian. bharat ke rashtrapati nee dilli sthit rashtrapati bhavan mean rahate haian, jise rayasina hil ke nam se bhi jana jata hai. rashtrapati adhikatam do karyakal tak hi pad par rah sakate haian. ab tak keval pahale rashtrapati d aau. rajeandr prasad ne hi is pad par do karyakal poora kiye haian. mahamahim pratibha patil bharat ki 12vian tatha is pad ko sushobhit karane vali pahali mahila rashtrapati haian. unhoanne 25 julaee, 2007 ko pad v gopaniyata ki shapath li thi.
bharat ke rashtrapati
|
|
vivaran
|
'rashtrapati' bharat ganarajy ke karyapalak adhyaksh hote haian. sangh ke sabhi karyapalak kary unake nam se kiye jate haian. anuchchhed 52 ke anusar sangh ki karyapalak shakti unamean nihit haian. vah bharatiy sashastr senaoan ke sarvochch senanayak hote haian.
|
sambodhan
|
mahamahim
|
nivas sthan
|
rashtrapati bhavan
|
kary kal
|
paanch varsh (punah nirvachan yogy)
|
pratham rashtrapati
|
d aau. rajeandr prasad
|
dharak
|
26 janavari, 1950
|
vartaman rashtrapati
|
draupadi murmoo
|
vishesh
|
bharat ke rashtrapati sabhi prakar ke apatakal lagane v hatane vale, yuddh/shaanti ki ghoshana karane vale, desh ke pratham nagarik hote haian. kisi ke mrityudand ko kshamadan mean badalane ki shakti bhi sanvidhan ne unhean pradan ki hai.
|
sanbandhit lekh
|
bharat ke mukhy nyayadhish, bharat ke pradhanamantri, bharat sarakar
|
any janakari
|
anuchchhed 54 ke anusar rashtrapati ka nirvachan aise nirvachak mandal ke dvara kiya jaega, jisamean sansad (lokasabha tatha rajyasabha) tatha rajy vidhan sabhaoan ke nirvachit sadasy shamil hoange. rashtrapati ke nirvachak mandal mean sansad ke manonit sadasy, rajy vidhan sabhaoan ke manonit sadasy tatha rajy vidhan parishadoan ke sadasy shamil nahian kiye jate.
|
adyatan
|
12:55, 23 julaee 2022 (IST)
|
rashtrapatiyoan ki soochi evan karyakal
kramaank
|
nam
|
karyakal
|
chitr
|
(1)
|
d aau. rajendr prasad
|
26 janavari, 1950 se 13 mee, 1962
|
rajendr prasad|50px|link=rajendr prasad
|
(2)
|
d aau. radhakrishnan
|
13 mee, 1962 se 13 mee, 1967
|
sarvapalli radhakrishnan|50px|link=sarvapalli radhakrishnan
|
(3)
|
d aau. zakir husain
|
15 mee, 1967 se 3 mee, 1969 (karyakal mean hi mrityu)
|
50px|d aau. zakir husain|link=d aau. zakir husain
|
(4)
|
varahagiri veankat giri
|
24 agast, 1969 se 24 agast, 1974
|
vi.vi. giri|50px|link=varahagiri veankat giri
|
(5)
|
fakharuddin ali ahamad
|
24 agast, 1974 se 11 faravari, 1977 (karyakal mean hi mrityu)
|
fakharuddin ali ahamad|50px|link=fakharuddin ali ahamad
|
(6)
|
nilam sanjiv reddi
|
25 julaee, 1977 se 25 julaee, 1982
|
nilam sanjiv reddi|50px|link=nilam sanjiv reddi
|
(7)
|
jnani zail sianh
|
25 julaee, 1982 se 25 julaee, 1987
|
jnani zail sianh|50px|link=jnani zail sianh
|
(8)
|
ramasvami veankataraman
|
25 julaee, 1987 se 25 julaee, 1992
|
ramasvami veankataraman|50px|link=ramasvami veankataraman
|
(9)
|
d aau. shankar dayal sharma
|
25 julaee, 1992 se 25 julaee, 1997
|
shankaradayal sharma|50px|link=shankaradayal sharma
|
(10)
|
ke. ar. narayanan
|
25 julaee, 1997 se 25 julaee, 2002
|
ke. ar. narayanan|50px|link=kochcheril raman narayanan
|
(11)
|
d aau. e.pi.je. abdul kalam
|
25 julaee, 2002 se 25 julaee, 2007
|
abdul kalam|50px|link=abdul kalam
|
(12)
|
pratibha patil
|
25 julaee, 2007 se 25 julaee, 2012
|
pratibha patil|50px|link=pratibha patil
|
(13)
|
pranab mukharji
|
25 julaee, 2012 se 25 julaee, 2017
|
pranab mukharji|50px|link=pranab mukharji
|
(14)
|
ramanath koviand
|
25 julaee, 2017 se nirantar
|
ramanath koviand|50px|link=ramanath koviand
|
punanirvachan ke lie yogyata
anuchchhed 57 ke anusar bharat ke rashtrapati pad par padasth vyakti doosare karyakal ke lie bhi chunav mean ummidavar ban sakata hai. vaise sanvidhan mean yah vyavastha nahian ki gayi hai ki rashtrapati pad par padasth vyakti doosare karyakal ke lie nirvachan mean bhag le sakata hai ya nahian, lekin samanyat: yah parampara ban gayi hai ki rashtrapati pad ke lie koee vyakti ek hi bar nirvachit kiya jata hai. isaka apavad rajendr prasad rahe haian, jo do bar rashtrapati pad ke ummidavar the. isake atirikt do rashtrapati zakir husain tatha fakharuddin ahamad, jo karyakal ke dauran hi mar gaye the, ke sivay sabhi rashtrapati apane ek karyakal ke bad doosari bar rashtrapati ke chunav mean ummidavar nahian bane.
bharat ke rashtrapati evan unaka karyakal
bharat ke rashtrapati pad ke krityoan ka nirvahan karane vale vyakti
kr.san.
|
nam
|
karyakal
|
d aau. rajendr prasad
|
26 janavari, 1950 se 13 mee, 1962
|
d aau. radhakrishnan
|
13 mee, 1962 se 13 mee, 1967
|
d aau. zakir husain
|
15 mee, 1967 se 3 mee, 1969
(karyakal mean hi mrityu)
|
varahagiri veankat giri
(uparashtrapati)
|
3 mee, 1969 se 20 julaee, 1969
(karyavahak)
|
nyayamoorti em॰ hidayatulla
(bharat ke mukhy nyayadhish)
|
20 julaee, 1969 se 24 agast, 1969
(karyavahak)
|
varahagiri veankat giri
|
24 agast, 1969 se 24 agast, 1974
|
fakharuddin ali ahamad
|
24 agast, 1974 se 11 faravari, 1977
(karyakal mean hi mrityu)
|
bi.di. jatti (uparashtrapati)
|
11 faravari, 1977 se 25 julaee, 1977
(karyavahak)
|
nilam sanjiv reddi
|
25 julaee, 1977 se 25 julaee, 1982
|
jnani zail sianh
|
25 julaee, 1982 se 25 julaee, 1987
|
em॰ hidayatulla (uparashtrapati)
|
6 aktoobar, 1982 se 31 aktoobar, 1982
(jab rashtrapati anupasthit the)
|
ramasvami veankataraman
|
25 julaee, 1987 se 25 julaee, 1992
|
d aau. shankar dayal sharma
|
25 julaee, 1992 se 25 julaee, 1997
|
ke. ar. narayanan
|
25 julaee, 1997 se 25 julaee, 2002
|
d aau. e॰ pi॰ je॰ abdul kalam
|
25 julaee, 2002 se 25 julaee, 2007
|
pratibha patil
|
25 julaee, 2006 se 25 julaee, 2012
|
pranav mukharji
|
25 julaee, 2012 se 25 julaee, 2017
|
ramanath koviand
|
25 julaee, 2017 se 25 julaee, 2022
|
draupadi murmoo
|
25 julaee, 2022 se padasth
|
vibhinn chunavoan mean rashtrapati pad ke ummidavaroan ko mile mat
ummidavar
|
prapt mat
|
pratham chunav- 2 mee, 1952
|
d aau. rajendr prasad
|
5,07,400
|
ke. ti. shah
|
92,827
|
lakshman ganesh thate
|
2,672
|
chaudhari hari ram
|
1,954
|
krishna kumar chatarji
|
533
|
dvitiy chunav- 6 mee, 1957
|
d aau. rajendr prasad
|
4,59,698
|
nagendr narayan das
|
2000
|
chaudhari hari ram
|
1498
|
tritiy chunav- 7 mee, 1962
|
d aau. sarvapalli radhakrishnan
|
5,53,067
|
chaudhari hari ram
|
6,341
|
yamuna prasad trishuliya
|
3,537
|
chautha chunav- 6 mee, 1967
|
d aau. jakir husain
|
4,71,244
|
koka subbaray
|
3,63,971
|
khubi ram
|
1369
|
yamuna prasad trishuliya
|
750
|
bhamburakar shrinivas gopal
|
232
|
brahm dev
|
232
|
krishna kumar chatarji
|
125
|
kumar kamala sianh
|
125
|
paanchavaan chunav- 16 agast, 1969
|
vi. vi. giri
|
4,01,515
|
nilam sanjiv reddi
|
3,13,548
|
si. di. deshamukh
|
1,12,769
|
chandradatt senani
|
5,814
|
gurucharan kaur
|
940
|
rajabhoj paandurang nathooji
|
831
|
pan baboolal bhag
|
576
|
manobihari aniruddh sharma
|
125
|
chaudhari hari ram
|
125
|
khoobi ram
|
94
|
chhatha chunav- 17 agast, 1974
|
fakharuddin ali ahamad
|
7,65,587
|
tridiv chaudhari
|
1,89,196
|
satavaan chunav- 6 agast, 1977
|
nilam sanjiv reddi
|
nirvirodh nirvachan
|
athavaan chunav, 12 julaee, 1982
|
jnani jail sianh
|
7,54,113
|
hans raj khanna
|
2,82,685
|
navaan chunav- 13 julaee, 1987
|
ramasvami veankataraman
|
7,40,148
|
krishna ayyar rama ayyar
|
2,81,550
|
mithalesh kumar
|
2,223
|
dasavaan chunav- 13 julaee, 1992
|
d aau. shankar dayal sharma
|
6,75,864
|
pro. ji. ji. svel
|
3,46,485
|
ram jethamalani
|
2,704
|
jogendr sianh urph dharati pak d
|
1,135
|
gyaharavaan chunav- 14 julaee, 1997
|
ke. ar. narayanan
|
9,56,290
|
ti. en. sheshan
|
50,631
|
barahavaan chunav- 15 julaee, 2002'
|
d aau. abdul kalam
|
9,22,884
|
kaiptan lakshmi sahagal
|
1,07,366
|
terahavaan chunav- 19 julaee, 2007
|
pratibha patil
|
6,38,116
|
bhairosianh shekhavat
|
3,31,306
|
chaudahavaan chunav- 22 julaee, 2012
|
pranav mukharji
|
7,13,937
|
pi. e. sangama
|
315,987
|
padrahavaan chunav- 20 julaee, 2017
|
ramanath koviand
|
7,02,044
|
mira kumar
|
3,67,314
|
solahavaan chunav- 21 julaee, 2022
|
draupadi murmoo
|
6,76,803
|
yashavant sinha
|
3,80,177
|
- REDIRECT saancha:inhean bhi dekhean
bahari k diyaan
sanbandhit lekh
varnamala kramanusar lekh khoj