मुम्बई का जनजीवन

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search

1940 ke dashak se mumbee ka vikas asadharan to nahian, lekin ek saman raha hai. 20vian sadi ki shurooat mean yahaan ki janasankhya 8 lakh 50 hazar thi. 1941 mean yah duguni hokar 16 lakh 95 hazar ho gee hai. parivar niyojan karyakramoan ke karan is shahar mean janmadar desh ke any hissoan se kafi kam hai aur janasankhya vikas ki ooanchi dar ka mukhy karan rozagar ki khoj mean yahaan ane vale log haian. mumbee vishv ki sabase adhik saghan abadi vale kshetroan mean se ek hai. 1981 mean gretar mumbee ka ausat ghanatv 13,500 log prati varg kimi tha. shahar ke adhikaansh purane hissoan mean ghanatv is ausat se lagabhag tin guna adhik tha, halaanki pashch kha di ke pas sthit giragaanv, bhiandi bazar aur bhuleshvar mean ghanatv kam hai. nagar ke kuchh bhitari hissoan mean ghanatv lagabhag 3,86,100 vyakti prati varg kimi hai, jo shayad duniya ka adhikatam ghanatv hai.

mumbee ka charitr sahi mayanoan mean mahanagariy hai aur yahaan lagabhag sabhi dharmoan tatha vishv ke sabhi kshetroan ke log rahate haian. yahaan ki lagabhag adhi abadi hianduoan ki hai, lekin islam, eesaee, bauddh, jain, sikkh, parasi aur yahoodi dharm ke log bhi yahaan maujood haian. mumbee mean lagabhag sabhi bharatiy bhashaean aur kee videshi bhashaean boli jati haian. rajakiy bhasha marathi pramukh sthaniy bhasha hai, isake bad gujarati aur hindi ka sthan hai.


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah