आयलर संख्याएँ

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Revision as of 07:40, 14 February 2021 by रविन्द्र प्रसाद (talk | contribs)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Jump to navigation Jump to search

ayalar sankhyaean ayalar (aauyalar) sankhyaoan ka nam jarman ganitajn liyonard aauyalar ke nam par rakha gaya hai. ye sankhyaean ayalar bahupadoan (p aaulinomiyals) se utpann hoti haian:

yadi chitr:Euler-1.gif
jahaan ee nepariy laghuganakoan ka adhar hai aur

a0n (y) = yan,

to a0n(y) ko ghat n aur varn (aaurdar) shoony ka ayalar bahupad kahate haian.

varn s ke ayalar bahupadoan ki paribhasha yah hai: chitr:Euler-2.gif y =1/2s rakhane se 2nan() (y) ke jo man prapt hote haian, unhean varn s ki ayalar sankhyaean an() kahate haian. visham pratyay (safiks) ki samast ayalar sankhyaean shoony ho jati haian.

is prakar an (s)=2 an(s) (1/2s).

an (1)(s) ke lie ham an(s) likhate haian. chitr:Euler-3.gif

ham janate haian ki ka punarvinyas karake y2p ke gunaank ko shreni 1/4p vyukae 1/2 py ke pad y2p ke gunaank ke saman rakhane se hamean yah prapt hoga: chitr:Euler-4.gif
is sanbandh se spasht hai ki ayalar sankhyaean barabar badhati jati haian aur pratyek sankhya ka chinh badalata jata hai, arthath‌ ve kramanusar ghanatmak aur rrinatmak hoti haian.[1]

ka man saranik ke roop mean hota hai. chitr:Euler-5.gif

barnooli sankhyaoan ki bhaanti ayalar sankhyaean bhi saankhyiki staitistiks) mean aantarveshan (iantarapoleshan) mean prayukt hoti haian.[2]


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh

  1. hindi vishvakosh, khand 1 |prakashak: nagari pracharini sabha, varanasi |sankalan: bharat diskavari pustakalay |prishth sankhya: 399-400 |
  2. san.gran.-miln-t aaumasan: kailkyulas aauv fainait difareansez.

sanbandhit lekh


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah