नील कंज लोचन भव मोचन
nil kanj lochan bhav mochan
| |
kavi | gosvami tulasidas |
mool shirshak | ramacharitamanas |
mukhy patr | ram, sita, lakshman, hanuman, ravan adi |
prakashak | gita pres gorakhapur |
shaili | soratha, chaupaee, chhand aur doha |
sanbandhit lekh | dohavali, kavitavali, gitavali, vinay patrika, hanuman chalisa |
kand | uttarakand |
sabhi (7) kand kramash: | balakand, ayodhya kand, aranyakand, kishkiandha kand, suandarakand, lankakand, uttarakand |
nil kanj lochan bhav mochan. bhrajat bhal tilak gorochan॥ |
- bhavarth
nile kamal ke saman netr janm-mrityu (ke bandhan) se chhu dane vale haian. lalat par gorochan ka tilak sushobhit hai. bhauanhean tedhi haian, kan sam aur suandar haian, kale aur ghuangharale keshoan ki chhabi chha rahi hai॥3॥
left|30px|link=kalabal bachan adhar arunare|pichhe jaean | nil kanj lochan bhav mochan | right|30px|link=pit jhini jhaguli tan sohi|age jaean |
chaupaee- matrik sam chhand ka bhed hai. prakrit tatha apabhransh ke 16 matra ke varnanatmak chhandoan ke adhar par vikasit hindi ka sarvapriy aur apana chhand hai. gosvami tulasidas ne ramacharitamanas mean chaupaee chhand ka bahut achchha nirvah kiya hai. chaupaee mean char charan hote haian, pratyek charan mean 16-16 matraean hoti haian tatha ant mean guru hota hai.
|
|
|
|
|
tika tippani aur sandarbh
pustak- shriramacharitamanas (uttarakand) |prakashak- gitapres, gorakhapur |sankalan- bharat diskavari pustakalay|prishth sankhya-510
sanbandhit lekh