Difference between revisions of "1940"
Jump to navigation
Jump to search
[unchecked revision] | [unchecked revision] |
(42 intermediate revisions by 8 users not shown) | |||
Line 6: | Line 6: | ||
==वर्ष ईसवी सन् 1940 में घटी महत्त्वपूर्ण घटनाएँ== | ==वर्ष ईसवी सन् 1940 में घटी महत्त्वपूर्ण घटनाएँ== | ||
* [[जर्मनी]] द्वारा डेनमार्क, नार्वे, हालैंड, बेल्जियम तथा लक्जेमबर्ग पर आक्रमण; डनकिर्क में [[ब्रिटेन]] की पराजय; पेरिस पर जर्मनी का अधिकार; [[रूस]] ने लिथुआनिया, लातबिया तथा एस्तोनिया पर कब्ज़ा किया; जर्मनी के समक्ष [[फ़्राँस]] का आत्मसमर्पण। | * [[जर्मनी]] द्वारा डेनमार्क, नार्वे, हालैंड, बेल्जियम तथा लक्जेमबर्ग पर आक्रमण; डनकिर्क में [[ब्रिटेन]] की पराजय; पेरिस पर जर्मनी का अधिकार; [[रूस]] ने लिथुआनिया, लातबिया तथा एस्तोनिया पर कब्ज़ा किया; जर्मनी के समक्ष [[फ़्राँस]] का आत्मसमर्पण। | ||
− | * [[13 जून]] - [[जलियाँवाला बाग़]] हत्याकांड के समय [[पंजाब]] के [[गवर्नर-जनरल|गवर्नर]] रहे माइकल ओ डायर की हत्या कर उस हत्याकांड का बदला लेने वाले भारतीय [[ऊधमसिंह]] को [[लंदन]] में फाँसी दे दी गई। | + | * [[20 फ़रवरी]] - इंग्लैंड में दक्षिण अफ़्रीका में नए निवेशों पर लगी पाबंदियाँ उठा लेने की घोषणा की। |
+ | * [[13 जून]] - [[जलियाँवाला बाग़]] हत्याकांड के समय [[पंजाब]] के [[गवर्नर-जनरल|गवर्नर]] रहे माइकल ओ डायर की हत्या कर उस हत्याकांड का बदला लेने वाले भारतीय [[ऊधमसिंह]] को [[लंदन]] में फाँसी दे दी गई। | ||
+ | |||
==वर्ष ईसवी सन् 1940 में जन्मे व्यक्ति== | ==वर्ष ईसवी सन् 1940 में जन्मे व्यक्ति== | ||
+ | * [[12 जनवरी]] - [[एम. वीरप्पा मोइली]] - [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] के राजनीतिज्ञ हैं। | ||
* [[2 जनवरी]] - [[एस. आर. श्रीनिवास वर्द्धन]], भारतीय अमरीकी गणितज्ञ। | * [[2 जनवरी]] - [[एस. आर. श्रीनिवास वर्द्धन]], भारतीय अमरीकी गणितज्ञ। | ||
− | * [[10 जनवरी]] - [[येसुदास]] | + | * [[6 जनवरी]] - [[नरेन्द्र कोहली]] - प्रसिद्ध लेखक। |
+ | * [[10 जनवरी]] - [[के. जे. येसुदास]] - भारतीय पार्श्व गायक और शास्त्रीय संगीतकार। | ||
+ | * [[6 फ़रवरी]] - [[भूपिंदर सिंह]] - भारतीय सिनेमा के ख्याति प्राप्त पार्श्वगायक और ग़ज़ल गायक थे। | ||
+ | * [[28 अप्रॅल]] - [[समीर रंजन बर्मन]] - [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] के राजनेता थे। | ||
+ | * [[16 अप्रॅल]] - [[बनवारीलाल पुरोहित]] - [[भारतीय जनता पार्टी]] के राजनीतिज्ञ हैं। | ||
+ | * [[13 अप्रॅल]] - [[नजमा हेपतुल्ला]] - प्रसिद्ध राजनीतिज्ञ और लेखिका। | ||
+ | * [[28 मई]] - [[प्रयाग शुक्ल]] - [[हिन्दी]] के [[कवि]], कला-समीक्षक, अनुवादक एवं [[कहानीकार]] हैं। | ||
+ | * [[26 मई]] - [[सरताज सिंह]] - '[[भारतीय जनता पार्टी]]' (भाजपा) के नेता। | ||
+ | * [[11 मई]] - [[अरविन्द दवे]] - [[भारत]] की गुप्तचर एजेंसी '[[रिसर्च एण्ड एनालिसिस विंग]]' (रॉ) निदेशक रहे हैं। | ||
+ | * [[20 जून]] - [[विश्वनाथ प्रसाद तिवारी]] - प्रसिद्ध भारतीय [[हिन्दी]] [[साहित्यकार]] हैं। | ||
+ | * [[15 अप्रैल]] - [[सुल्तान ख़ान]] - [[भारत]] के प्रसिद्ध [[सारंगी वादक]] और शास्त्रीय गायक। | ||
+ | * [[21 मई]] - [[नरेश भारतीय]] - भारतीय मूल के हिंदी लेखक हैं जो ब्रिटेन से हैं। | ||
+ | * [[27 जुलाई]] - [[भारती मुखर्जी]] - भारतीय मूल की प्रसिद्ध लेखिका थीं, जिन्होंने [[अमरीका]] में कई पुरस्कार जीते थे। | ||
+ | * [[21 जुलाई]] - [[शंकरसिंह वाघेला]] - भारतीय राजनीतिज्ञ हैं, जो [[गुजरात]] के भूतपूर्व बारहवें [[मुख्यमंत्री]] रहे हैं। | ||
+ | * [[1 जुलाई]] - [[राम गोपाल बजाज]] - भारतीय हिंदी फ़िल्मों के अभिनेता तथा [[रंगमंच]] निर्देशक हैं। | ||
+ | * [[20 अगस्त]] - [[राजेन्द्र कुमार पचौरी]] - अंतरराष्ट्रीय स्तर पर चर्चित प्रसिद्ध पर्यावरणविद हैं। | ||
+ | * [[31 अगस्त]] - [[शिवाजी सावंत]] - [[मराठी भाषा]] के प्रसिद्ध साहित्यकार। | ||
+ | * [[24 सितम्बर]] - [[आरती साहा]] - [[भारत]] की प्रसिद्ध महिला तैराक थीं। | ||
+ | * [[3 सितम्बर]] - [[प्यारेलाल]] - [[हिंदी सिनेमा]] की प्रसिद्ध संगीतकार जोड़ी [[लक्ष्मीकांत]]-प्यारेलाल में से एक। | ||
+ | * [[24 अक्टूबर]] - [[कृष्णास्वामी कस्तूरीरंगन]] - [[भारत]] के प्रसिद्ध अंतरिक्ष वैज्ञानिक। | ||
+ | * [[16 अक्टूबर]] - [[नरेंद्र चंचल]] - [[भारत]] के प्रसिद्ध गायकों में से एक थे। | ||
+ | * [[5 अक्टूबर]] - [[नर बहादुर भंडारी]] - [[सिक्किम]] के भूतपूर्व दूसरे [[मुख्यमंत्री]] थे। | ||
+ | * [[22 नवम्बर]] - [[कुलदीप सिंह चाँदपुरी]] - [[भारतीय सेना]] के वह वीर सैन्य अधिकारी थे, जिन्हें लौंगावाला के प्रसिद्ध युद्ध के लिये जाना जाता है। | ||
+ | * [[17 नवम्बर]] - [[कपिल कपूर]]- भारतीय भाषा विज्ञानी, [[साहित्य]] के विद्वान और [[अंग्रेज़ी]] केंद्र में ([[1996]] से) अंग्रेज़ी के पूर्व प्रोफेसर हैं। | ||
+ | * [[2 नवम्बर]] - [[ममता कालिया]], साहित्यकार। | ||
+ | * [[12 नवम्बर]] - [[अमजद ख़ान]], प्रसिद्ध अभिनेता। | ||
+ | * [[1 नवम्बर]] - [[रमेश चंद्र लहोटी]] - [[भारत]] के 35वें मुख्य न्यायाधीश थे। | ||
+ | * [[6 जुलाई]] - [[नूर्सुल्तान नाज़र्बायव]] - कज़ाखस्तान के [[राष्ट्रपति]] थे। | ||
+ | * [[31 दिसंबर]] - [[त्रिदिब मित्रा]] - [[बांग्ला साहित्य]] के 'भूखी पीढ़ी' आंदोलन के प्रख्यात कवि थे। | ||
+ | * [[28 दिसंबर]] - [[ए. के. एंटनी]] - [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] के राजनीतिज्ञ हैंं, जो [[केरल]] के भूतपूर्व [[मुख्यमंत्री]] रहे हैं। | ||
+ | * [[20 दिसंबर]] - [[यामिनी कृष्णमूर्ति]] - प्रसिद्ध भारतीय शास्त्रीय नृत्यांगना हैं। | ||
+ | * [[12 दिसंबर]] - [[शरद पवार]] - वरिष्ठ भारतीय राजनीतिज्ञ हैं। | ||
+ | **[[रीता गांगुली]] - भारतीय शास्त्रीय संगीत गायिका हैं। | ||
+ | * [[श्याम सुंदर कलानी]] - [[दूरदर्शन]] के प्रसिद्ध धारावाहिक 'रामायण' में [[सुग्रीव]] की भूमिका निभाने वाले कलाकार थे। | ||
+ | * [ ? ] - [[द्विजेंद्र नारायण झा]] - प्राचीन और मध्यकालीन भारतीय इतिहास के विशेषज्ञ थे। | ||
+ | * [ ? ] - [[श्यामा चरण पति]] - [[छऊ नृत्य]] को अंतरराष्ट्रीय पहचान दिलाने वाले नर्तक थे। | ||
==वर्ष ईसवी सन् 1940 में हुए निधन== | ==वर्ष ईसवी सन् 1940 में हुए निधन== | ||
+ | * [[बिहारीलाल व्यास]]- प्रसिद्ध क्रांतिकारी जिनकी मृत्यु लगभग 1940 में हुई थी। | ||
* [[1 जनवरी]] - [[पानुगंटि लक्ष्मी नरसिंग राव]]- प्रसिद्ध तेलुगु लेखक। | * [[1 जनवरी]] - [[पानुगंटि लक्ष्मी नरसिंग राव]]- प्रसिद्ध तेलुगु लेखक। | ||
+ | * [[5 अप्रॅल]] - [[सी. एफ़. एंड्रयूज]] - एक ईसाई मिशनरी, शिक्षाविद् एवं [[गाँधीजी]] के सहायक थे। | ||
+ | * [[21 जून]] - [[केशव बलिराम हेडगेवार]] - [[राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ]] के संस्थापक एवं क्रांतिकारी थे। | ||
+ | * [[28 दिसम्बर]] - [[सुन्दरलाल शर्मा]] - बहुमुखी प्रतिभा के धनी, सामाजिक क्रांति के अग्रदूत तथा [[छत्तीसगढ़|छत्तीसगढ़ राज्य]] में जन जागरणकर्ता थे। | ||
==वर्ष ईसवी सन् 1940 के महत्त्वपूर्ण अवसर एवं उत्सव== | ==वर्ष ईसवी सन् 1940 के महत्त्वपूर्ण अवसर एवं उत्सव== |
Latest revision as of 08:23, 9 July 2023
yah panna gregori kalaindar ke varsh eesavi sanh 1940 ka hai.
jisaka samakalin varsh (lagabhag) vikrami sanvat ke anusar 1997 hai aur rashtriy shake ke anusar 1862 hai.
varsh eesavi sanh 1940 mean ghati mahattvapoorn ghatanaean
- jarmani dvara denamark, narve, halaiand, beljiyam tatha lakjemabarg par akraman; danakirk mean briten ki parajay; peris par jarmani ka adhikar; roos ne lithuaniya, latabiya tatha estoniya par kabza kiya; jarmani ke samaksh fraans ka atmasamarpan.
- 20 faravari - ianglaiand mean dakshin afrika mean ne niveshoan par lagi pabandiyaan utha lene ki ghoshana ki.
- 13 joon - jaliyaanvala bag hatyakaand ke samay panjab ke gavarnar rahe maikal o dayar ki hatya kar us hatyakaand ka badala lene vale bharatiy oodhamasianh ko landan mean phaansi de di gee.
varsh eesavi sanh 1940 mean janme vyakti
- 12 janavari - em. virappa moili - bharatiy rashtriy kaangres ke rajanitijn haian.
- 2 janavari - es. ar. shrinivas varddhan, bharatiy amariki ganitajn.
- 6 janavari - narendr kohali - prasiddh lekhak.
- 10 janavari - ke. je. yesudas - bharatiy parshv gayak aur shastriy sangitakar.
- 6 faravari - bhoopiandar sianh - bharatiy sinema ke khyati prapt parshvagayak aur gazal gayak the.
- 28 aprॅl - samir ranjan barman - bharatiy rashtriy kaangres ke rajaneta the.
- 16 aprॅl - banavarilal purohit - bharatiy janata parti ke rajanitijn haian.
- 13 aprॅl - najama hepatulla - prasiddh rajanitijn aur lekhika.
- 28 mee - prayag shukl - hindi ke kavi, kala-samikshak, anuvadak evan kahanikar haian.
- 26 mee - sarataj sianh - 'bharatiy janata parti' (bhajapa) ke neta.
- 11 mee - aravind dave - bharat ki guptachar ejeansi 'risarch end enalisis viang' (r aau) nideshak rahe haian.
- 20 joon - vishvanath prasad tivari - prasiddh bharatiy hindi sahityakar haian.
- 15 aprail - sultan khan - bharat ke prasiddh sarangi vadak aur shastriy gayak.
- 21 mee - naresh bharatiy - bharatiy mool ke hiandi lekhak haian jo briten se haian.
- 27 julaee - bharati mukharji - bharatiy mool ki prasiddh lekhika thian, jinhoanne amarika mean kee puraskar jite the.
- 21 julaee - shankarasianh vaghela - bharatiy rajanitijn haian, jo gujarat ke bhootapoorv barahavean mukhyamantri rahe haian.
- 1 julaee - ram gopal bajaj - bharatiy hiandi filmoan ke abhineta tatha rangamanch nirdeshak haian.
- 20 agast - rajendr kumar pachauri - aantararashtriy star par charchit prasiddh paryavaranavid haian.
- 31 agast - shivaji savant - marathi bhasha ke prasiddh sahityakar.
- 24 sitambar - arati saha - bharat ki prasiddh mahila tairak thian.
- 3 sitambar - pyarelal - hiandi sinema ki prasiddh sangitakar jo di lakshmikaant-pyarelal mean se ek.
- 24 aktoobar - krishnaasvami kastoorirangan - bharat ke prasiddh aantariksh vaijnanik.
- 16 aktoobar - nareandr chanchal - bharat ke prasiddh gayakoan mean se ek the.
- 5 aktoobar - nar bahadur bhandari - sikkim ke bhootapoorv doosare mukhyamantri the.
- 22 navambar - kuladip sianh chaandapuri - bharatiy sena ke vah vir sainy adhikari the, jinhean lauangavala ke prasiddh yuddh ke liye jana jata hai.
- 17 navambar - kapil kapoor- bharatiy bhasha vijnani, sahity ke vidvan aur aangrezi keandr mean (1996 se) aangrezi ke poorv prophesar haian.
- 2 navambar - mamata kaliya, sahityakar.
- 12 navambar - amajad khan, prasiddh abhineta.
- 1 navambar - ramesh chandr lahoti - bharat ke 35vean mukhy nyayadhish the.
- 6 julaee - noorsultan nazarbayav - kazakhastan ke rashtrapati the.
- 31 disanbar - tridib mitra - baangla sahity ke 'bhookhi pidhi' aandolan ke prakhyat kavi the.
- 28 disanbar - e. ke. eantani - bharatiy rashtriy kaangres ke rajanitijn haianan, jo keral ke bhootapoorv mukhyamantri rahe haian.
- 20 disanbar - yamini krishnamoorti - prasiddh bharatiy shastriy nrityaangana haian.
- 12 disanbar - sharad pavar - varishth bharatiy rajanitijn haian.
- rita gaanguli - bharatiy shastriy sangit gayika haian.
- shyam suandar kalani - dooradarshan ke prasiddh dharavahik 'ramayan' mean sugriv ki bhoomika nibhane vale kalakar the.
- [ ? ] - dvijeandr narayan jha - prachin aur madhyakalin bharatiy itihas ke visheshajn the.
- [ ? ] - shyama charan pati - chhoo nrity ko aantararashtriy pahachan dilane vale nartak the.
varsh eesavi sanh 1940 mean hue nidhan
- biharilal vyas- prasiddh kraantikari jinaki mrityu lagabhag 1940 mean huee thi.
- 1 janavari - panuganti lakshmi narasiang rav- prasiddh telugu lekhak.
- 5 aprॅl - si. ef. eandrayooj - ek eesaee mishanari, shikshavidh evan gaandhiji ke sahayak the.
- 21 joon - keshav baliram hedagevar - rashtriy svayansevak sangh ke sansthapak evan kraantikari the.
- 28 disambar - sundaralal sharma - bahumukhi pratibha ke dhani, samajik kraanti ke agradoot tatha chhattisagadh rajy mean jan jagaranakarta the.
varsh eesavi sanh 1940 ke mahattvapoorn avasar evan utsav
bahari k diyaan
sanbandhit lekh