उमा करत रघुपति नरलीला

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search
uma karat raghupati naralila
kavi gosvami tulasidas
mool shirshak 'ramacharitamanas'
mukhy patr ram, sita, lakshman, hanuman, ravan adi.
prakashak gita pres gorakhapur
shaili doha, chaupaee, chhand aur soratha
sanbandhit lekh dohavali, kavitavali, gitavali, vinay patrika, hanuman chalisa
kand lankakand
sabhi (7) kand kramash: balakand‎, ayodhya kand‎, aranyakand, kishkiandha kand‎, suandarakand, lankakand‎, uttarakand
chaupaee

uma karat raghupati naralila. khelat garu d jimi ahigan mila॥
bhrikuti bhang jo kalahi khaee. tahi ki sohi aisi laraee॥1॥

bhavarth

(shivaji kahate haian-) he uma! shri raghunathaji vaise hi naralila kar rahe haian, jaise garu d sarpoan ke samooh mean milakar khelata ho. jo bhauanh ke ishare matr se (bina parishram ke) kal ko bhi kha jata hai, use kahian aisi l daee shobha deti hai?॥1॥



left|30px|link=aangadadi kapi muruchhit|pichhe jaean uma karat raghupati naralila right|30px|link=jag pavani kirati bistarihahian|age jaean


chaupaee- matrik sam chhand ka bhed hai. prakrit tatha apabhransh ke 16 matra ke varnanatmak chhandoan ke adhar par vikasit hindi ka sarvapriy aur apana chhand hai. gosvami tulasidas ne ramacharitamanas mean chaupaee chhand ka bahut achchha nirvah kiya hai. chaupaee mean char charan hote haian, pratyek charan mean 16-16 matraean hoti haian tatha ant mean guru hota hai.



panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh

pustak- shriramacharitamanas (lankakand) |prakashak- gitapres, gorakhapur |sankalan- bharat diskavari pustakalay|prishth sankhya-432

sanbandhit lekh


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah