उमा करत रघुपति नरलीला
uma karat raghupati naralila
| |
kavi | gosvami tulasidas |
mool shirshak | 'ramacharitamanas' |
mukhy patr | ram, sita, lakshman, hanuman, ravan adi. |
prakashak | gita pres gorakhapur |
shaili | doha, chaupaee, chhand aur soratha |
sanbandhit lekh | dohavali, kavitavali, gitavali, vinay patrika, hanuman chalisa |
kand | lankakand |
sabhi (7) kand kramash: | balakand, ayodhya kand, aranyakand, kishkiandha kand, suandarakand, lankakand, uttarakand |
uma karat raghupati naralila. khelat garu d jimi ahigan mila॥ |
- bhavarth
(shivaji kahate haian-) he uma! shri raghunathaji vaise hi naralila kar rahe haian, jaise garu d sarpoan ke samooh mean milakar khelata ho. jo bhauanh ke ishare matr se (bina parishram ke) kal ko bhi kha jata hai, use kahian aisi l daee shobha deti hai?॥1॥
left|30px|link=aangadadi kapi muruchhit|pichhe jaean | uma karat raghupati naralila | right|30px|link=jag pavani kirati bistarihahian|age jaean |
chaupaee- matrik sam chhand ka bhed hai. prakrit tatha apabhransh ke 16 matra ke varnanatmak chhandoan ke adhar par vikasit hindi ka sarvapriy aur apana chhand hai. gosvami tulasidas ne ramacharitamanas mean chaupaee chhand ka bahut achchha nirvah kiya hai. chaupaee mean char charan hote haian, pratyek charan mean 16-16 matraean hoti haian tatha ant mean guru hota hai.
|
|
|
|
|
tika tippani aur sandarbh
pustak- shriramacharitamanas (lankakand) |prakashak- gitapres, gorakhapur |sankalan- bharat diskavari pustakalay|prishth sankhya-432
sanbandhit lekh