करसि पान सोवसि दिनु राती
karasi pan sovasi dinu rati
| |
kavi | gosvami tulasidas |
mool shirshak | ramacharitamanas |
mukhy patr | ram, sita, lakshman, hanuman, ravan adi |
prakashak | gita pres gorakhapur |
shaili | soratha, chaupaee, chhand aur doha |
sanbandhit lekh | dohavali, kavitavali, gitavali, vinay patrika, hanuman chalisa |
kand | aranyakand |
karasi pan sovasi dinu rati. sudhi nahian tav sir par arati॥ |
- bhavarth
sharab pi leta hai aur din-rat p da sota rahata hai. tujhe khabar nahian hai ki shatru tere sir par kh da hai? niti ke bina rajy aur dharm ke bina dhan prapt karane se, bhagavan ko samarpan kie bina uttam karm karane se aur vivek utpann kie bina vidya padhane se parinam mean shram hi hath lagata hai. vishayoan ke sang se sannyasi, buri salah se raja, man se jnan, madira pan se lajja,॥4-5॥
left|30px|link=dhuaan dekhi kharadooshan kera|pichhe jaean | karasi pan sovasi dinu rati | right|30px|link=priti pranay binu mad te guni|age jaean |
chaupaee- matrik sam chhand ka bhed hai. prakrit tatha apabhransh ke 16 matra ke varnanatmak chhandoan ke adhar par vikasit hindi ka sarvapriy aur apana chhand hai. gosvami tulasidas ne ramacharitamanas mean chaupaee chhand ka bahut achchha nirvah kiya hai. chaupaee mean char charan hote haian, pratyek charan mean 16-16 matraean hoti haian tatha ant mean guru hota hai.
|
|
|
|
|
tika tippani aur sandarbh
sanbandhit lekh