चले जात मुनि दीन्हि देखाई

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search
chale jat muni dinhi dekhaee
kavi gosvami tulasidas
mool shirshak ramacharitamanas
mukhy patr ram, sita, lakshman, hanuman, ravan adi
prakashak gita pres gorakhapur
bhasha avadhi bhasha
shaili soratha, chaupaee, chhand aur doha
sanbandhit lekh dohavali, kavitavali, gitavali, vinay patrika, hanuman chalisa
kand balakand
chaupaee

chale jat muni dinhi dekhaee. suni ta daka krodh kari dhaee॥
ekahian ban pran hari linha. din jani tehi nij pad dinha॥

bhavarth-

marg mean chale jate hue muni ne ta daka ko dikhalaya. shabd sunate hi vah krodh karake dau di. ram ne ek hi ban se usake pran har lie aur din janakar usako nijapad (apana divy svaroop) diya.


left|30px|link=syam gaur suandar dou bhaee|pichhe jaean chale jat muni dinhi dekhaee right|30px|link=tab rishi nij nathahi jiyan chinhi|age jaean

chaupaee- matrik sam chhand ka bhed hai. prakrit tatha apabhransh ke 16 matra ke varnanatmak chhandoan ke adhar par vikasit hindi ka sarvapriy aur apana chhand hai. gosvami tulasidas ne ramacharitamanas mean chaupaee chhand ka bahut achchha nirvah kiya hai. chaupaee mean char charan hote haian, pratyek charan mean 16-16 matraean hoti haian tatha ant mean guru hota hai.


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh

sanbandhit lekh


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah