जगु बिरंचि उपजावा जब तें
jagu biranchi upajava jab tean
| |
kavi | gosvami tulasidas |
mool shirshak | ramacharitamanas |
mukhy patr | ram, sita, lakshman, hanuman, ravan adi |
prakashak | gita pres gorakhapur |
bhasha | avadhi bhasha |
shaili | soratha, chaupaee, chhand aur doha |
sanbandhit lekh | dohavali, kavitavali, gitavali, vinay patrika, hanuman chalisa |
kand | balakand |
sabhi (7) kand kramash: | balakand, ayodhya kand, aranyakand, kishkiandha kand, suandarakand, lankakand, uttarakand |
jagu biranchi upajava jab tean. dekhe sune byah bahu tab tean॥ |
- bhavarth-
(ve kahane lage -) jab se brahma ne jagath ko utpann kiya, tab se hamane bahut vivah dekhe-sune, parantu sab prakar se saman saj-samaj aur barabari ke (poorn samatayukt) samadhi to aj hi dekhe.
left|30px|link=lahi n katahuan hari hiyan mani|pichhe jaean | jagu biranchi upajava jab tean | right|30px|link=dev gira suni suandar saanchi|age jaean |
chaupaee- matrik sam chhand ka bhed hai. prakrit tatha apabhransh ke 16 matra ke varnanatmak chhandoan ke adhar par vikasit hindi ka sarvapriy aur apana chhand hai. gosvami tulasidas ne ramacharitamanas mean chaupaee chhand ka bahut achchha nirvah kiya hai. chaupaee mean char charan hote haian, pratyek charan mean 16-16 matraean hoti haian tatha ant mean guru hota hai.
|
|
|
|
|
tika tippani aur sandarbh
pustak- shriramacharitamanas (balakand) |prakashak- gitapres, gorakhapur |sankalan- bharat diskavari pustakalay|prishth sankhya-158
sanbandhit lekh