जानि नृपहि आपन आधीना

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search
jani nripahi apan adhina
kavi gosvami tulasidas
mool shirshak ramacharitamanas
mukhy patr ram, sita, lakshman, hanuman, ravan adi
prakashak gita pres gorakhapur
bhasha avadhi bhasha
shaili soratha, chaupaee, chhand aur doha
sanbandhit lekh dohavali, kavitavali, gitavali, vinay patrika, hanuman chalisa
kand balakand
chaupaee

jani nripahi apan adhina. bola tapas kapat prabina॥
saty kahuan bhoopati sunu tohi. jag nahin durlabh kachhu mohi॥

bhavarth-

raja ko apane adhin janakar kapat mean pravin tapasvi bola - he rajan! suno, maian tumase saty kahata hooan, jagath mean mujhe kuchh bhi durlabh nahian hai.


left|30px|link=as kahi gahe nares|pichhe jaean jani nripahi apan adhina right|30px|link=avasi kaj maian karihuan tora|age jaean

chaupaee- matrik sam chhand ka bhed hai. prakrit tatha apabhransh ke 16 matra ke varnanatmak chhandoan ke adhar par vikasit hindi ka sarvapriy aur apana chhand hai. gosvami tulasidas ne ramacharitamanas mean chaupaee chhand ka bahut achchha nirvah kiya hai. chaupaee mean char charan hote haian, pratyek charan mean 16-16 matraean hoti haian tatha ant mean guru hota hai.


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh

sanbandhit lekh


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah