निपट निरंकुस निठुर निसंकू

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search
nipat nirankus nithur nisankoo
kavi gosvami tulasidas
mool shirshak ramacharitamanas
mukhy patr ram, sita, lakshman, hanuman, ravan adi
prakashak gita pres gorakhapur
shaili chaupaee, soratha, chhand aur doha
sanbandhit lekh dohavali, kavitavali, gitavali, vinay patrika, hanuman chalisa
kand ayodhya kand
chaupaee

nipat nirankus nithur nisankoo. jehian sasi kinh saruj sakalankoo॥
rookh kalapataru sagaru khara. tehian pathe ban rajakumara॥2॥

bhavarth

vah vidhata bilkul nirankush (svatantr), nirday aur nidar hai, jisane chandrama ko rogi (ghatane-badhane vala) aur kalanki banaya, kalpavriksh ko pe d aur samudr ko khara banaya. usi ne in rajakumaroan ko van mean bheja hai॥2॥


left|30px|link=phirat nari nar ati pachhitahiant|pichhe jaean nipat nirankus nithur nisankoo right|30px|link=jauan pai inhahian dinh banabasoo|age jaean


chaupaee- matrik sam chhand ka bhed hai. prakrit tatha apabhransh ke 16 matra ke varnanatmak chhandoan ke adhar par vikasit hindi ka sarvapriy aur apana chhand hai. gosvami tulasidas ne ramacharitamanas mean chaupaee chhand ka bahut achchha nirvah kiya hai. chaupaee mean char charan hote haian, pratyek charan mean 16-16 matraean hoti haian tatha ant mean guru hota hai.




panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh

sanbandhit lekh


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah