बिहार के मुख्यमंत्री: Difference between revisions
[unchecked revision] | [unchecked revision] |
गोविन्द राम (talk | contribs) ('{| width="70%" cellpadding=2 cellspacing=2 class="bharattable-purple" |+उत्तर प्रदेश के [[मुख्य...' के साथ नया पन्ना बनाया) |
No edit summary |
||
(18 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
{| width=" | [[चित्र:Nitish-Kumar-1.jpg|thumb|200px|[[नितीश कुमार]], [[मुख्यमंत्री]], [[बिहार]]]] | ||
|+[[ | '''बिहार''' [[भारत]] के प्रमुख राज्यों में से एक है। इसके [[उत्तर (दिशा)|उत्तर]] में [[नेपाल]], [[पूर्व दिशा|पूर्व]] में [[पश्चिम बंगाल]], [[पश्चिम दिशा|पश्चिम]] में [[उत्तर प्रदेश]] तथा [[दक्षिण]] में [[झारखण्ड]] राज्य हैं। यहाँ अनेक नदियां बहती हैं जिनमें [[गंगा]] प्रमुख है।<br /> | ||
<br /> | |||
बिहार का उल्लेख [[वेद|वेदों]], [[पुराण|पुराणों]] और प्राचीन [[महाकाव्य|महाकाव्यों]] में मिलता है। यह राज्य [[महात्मा बुद्ध]] और [[तीर्थंकर|24 जैन तीर्थकरों]] की कर्मभूमि रहा हैं। ईसा पूर्व काल में इस क्षेत्र पर [[बिम्बिसार]], [[पाटलिपुत्र]] की स्थापना करने वाले उदयन, [[चन्द्रगुप्त मौर्य]] और [[अशोक|सम्राट अशोक]] सहित [[मौर्य राजवंश|मौर्य]], [[शुंग वंश|शुंग]] तथा [[कण्व वंश|कण्व राजवंश]] के नरेशों ने राज किया| इसके पश्चात [[कुषाण वंश|कुषाण शासकों]] का समय आया और बाद में [[गुप्त वंश]] के [[चन्द्रगुप्त विक्रमादित्य]] ने बिहार पर राज किया।<br /> | |||
<br /> | |||
[[1857]] के प्रथम सिपाही विद्रोह में बिहार के [[बाबू कुंवर सिंह]] ने महत्वपूर्ण भूमिका निभाई। [[1905]] में [[बंगाल विभाजन]] के फलस्वरूप [[बिहार]] नाम का राज्य अस्तित्व में आया। [[1936]] में [[उड़ीसा]] इससे अलग कर दिया गया। [[स्वतंत्रता संग्राम 1857|स्वतंत्रता संग्राम]] के दौरान बिहार में [[चंपारण सत्याग्रह|चंपारण के विद्रोह]] को [[अंग्रेज़ी शासन|अंग्रेजों]] के ख़िलाफ़ बग़ावत फैलाने में अग्रगण्य घटनाओं में से एक गिना जाता है। स्वतंत्रता के बाद बिहार का एक और विभाजन हुआ और [[15 नवंबर]] [[2000]] में [[झारखंड|झारखंड राज्य]] को इससे अलग कर दिया गया। [[भारत छोड़ो आंदोलन]] में भी बिहार की गहन भूमिका रही। वर्तमान में [[नितीश कुमार]] राज्य के [[मुख्यमंत्री]] हैं। | |||
{| width="90%" cellpadding=2 cellspacing=2 class="bharattable-purple" | |||
|+[[बिहार]] के [[मुख्यमंत्री|मुख्यमंत्रियों]] की सूची | |||
! '''क्रमांक''' | ! '''क्रमांक''' | ||
! '''नाम''' | ! '''नाम''' | ||
! '''चित्र''' | |||
! '''पदभार ग्रहण''' | ! '''पदभार ग्रहण''' | ||
! '''पदमुक्ति''' | ! '''पदमुक्ति''' | ||
! '''दल / पार्टी''' | ! '''दल / पार्टी''' | ||
|- | |- | ||
| 1 | | 1. | ||
| [[ | | [[कृष्ण सिंह]] (तीन बार) | ||
| 2 अप्रॅल 1946 | | [[चित्र:Shri-Krishna-Singh.jpg|center|80px|link=कृष्ण सिंह]] | ||
| 31 जनवरी 1961 | | [[2 अप्रॅल]] [[1946]] | ||
| [[31 जनवरी]] [[1961]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| 2 | | 2. | ||
| [[दीप नारायण सिंह]] | | [[दीप नारायण सिंह]] | ||
| 1 फ़रवरी 1961 | | [[चित्र:Deep-Narayan-Singh.jpg|center|80px|link=दीप नारायण सिंह]] | ||
| 18 फ़रवरी 1961 | | [[1 फ़रवरी]] [[1961]] | ||
| [[18 फ़रवरी]] [[1961]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| 3 | | 3. | ||
| [[बिनोदानन्द झा]] | | [[बिनोदानन्द झा]] | ||
| 18 फ़रवरी 1961 | | [[चित्र:Binodanand-Jha.gif|center|80px|link=बिनोदानन्द झा]] | ||
| 2 अक्टूबर 1963 | | [[18 फ़रवरी]] [[1961]] | ||
| [[2 अक्टूबर]] [[1963]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| 4 | | 4. | ||
| [[ | | [[कृष्ण बल्लभ सहाय]] | ||
| 2 अक्टूबर 1963 | | [[चित्र:Krishna-Ballabh-Sahay.jpg|center|80px|link=कृष्ण बल्लभ सहाय]] | ||
| 5 मार्च 1967 | | [[2 अक्टूबर]] [[1963]] | ||
| [[5 मार्च]] [[1967]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| 5 | | 5. | ||
| [[महामाया प्रसाद सिन्हा]] | | [[महामाया प्रसाद सिन्हा]] | ||
| 5 मार्च 1967 | | [[चित्र:Mahamaya-Prasad-Sinha.jpg|center|80px|link=महामाया प्रसाद सिन्हा]] | ||
| 28 जनवरी 1968 | | [[5 मार्च]] [[1967]] | ||
| [[28 जनवरी]] [[1968]] | |||
| जन क्रांति दल | | जन क्रांति दल | ||
|- | |- | ||
| 6 | | 6. | ||
| [[सतीश प्रसाद सिंह]] | | [[सतीश प्रसाद सिंह]] | ||
| 28 जनवरी 1968 | | [[चित्र:Satish-Prasad-Singh.jpg|center|80px|link=सतीश प्रसाद सिंह]] | ||
| 1 फ़रवरी 1968 | | [[28 जनवरी]] [[1968]] | ||
| [[1 फ़रवरी]] [[1968]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| 7 | | 7. | ||
| [[बी. पी. मंडल]] | | [[बी. पी. मंडल]] | ||
| 1 फ़रवरी 1968 | | [[चित्र:B-P-Mandal.jpg|center|80px|link=बी. पी. मंडल]] | ||
| 2 मार्च 1968 | | [[1 फ़रवरी]] [[1968]] | ||
| [[2 मार्च]] [[1968]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| 8 | | 8. | ||
| [[भोला पासवान शास्त्री]] | | [[भोला पासवान शास्त्री]] | ||
| 22 मार्च 1968 | | [[चित्र:Bhola-Paswan-Shastri.jpg|center|80px|link=भोला पासवान शास्त्री]] | ||
| 29 जून 1968 | | [[22 मार्च]] [[1968]] | ||
| [[29 जून]] [[1968]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस (संगठन)]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस (संगठन)]] | ||
|- | |- | ||
! colspan=" | ! colspan="6"| [[चित्र:Emblem-of-India-new.png|center|50px|भारत सरकार]] राष्ट्रपति शासन ([[29 जून]] [[1968]] - [[26 फ़रवरी]] [[1969]]) | ||
|- | |- | ||
| 9 | | 9. | ||
| [[हरिहर सिंह]] | | [[हरिहर सिंह]] | ||
| 26 फ़रवरी 1969 | | [[चित्र:Blankimage.jpg|center|80px|चित्र उपलब्ध नहीं है]] | ||
| 22 जून 1969 | | [[26 फ़रवरी]] [[1969]] | ||
| [[22 जून]] [[1969]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| | | (8.) | ||
| [[भोला पासवान शास्त्री]] (दूसरी बार) | | [[भोला पासवान शास्त्री]] (दूसरी बार) | ||
| 22 जून 1969 | | [[चित्र:Bhola-Paswan-Shastri.jpg|center|80px|link=भोला पासवान शास्त्री]] | ||
| 4 जुलाई 1969 | | [[22 जून]] [[1969]] | ||
| [[4 जुलाई]] [[1969]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस (संगठन)]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस (संगठन)]] | ||
|- | |- | ||
! colspan=" | ! colspan="6"| [[चित्र:Emblem-of-India-new.png|center|50px|भारत सरकार]] राष्ट्रपति शासन ([[6 जुलाई]] [[1969]] - [[16 फ़रवरी]] [[1970]]) | ||
|- | |- | ||
| | | 10. | ||
| [[दरोगा प्रसाद राय]] | | [[दरोगा प्रसाद राय]] | ||
| 16 फ़रवरी 1970 | | [[चित्र:Daroga-Prasad-Rai.jpg|center|80px|link=दरोगा प्रसाद राय]] | ||
| 22 दिसम्बर 1970 | | [[16 फ़रवरी]] [[1970]] | ||
| [[22 दिसम्बर]] [[1970]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| | | 11. | ||
| [[ | | [[कर्पूरी ठाकुर]] | ||
| 22 दिसम्बर 1970 | | [[चित्र:Karpoori-Thakur-Stamp.jpg|center|80px|link=कर्पूरी ठाकुर]] | ||
| 2 जून 1971 | | [[22 दिसम्बर]] [[1970]] | ||
| [[2 जून]] [[1971]] | |||
| [[सोशलिस्ट पार्टी (भारत)]] | | [[सोशलिस्ट पार्टी (भारत)]] | ||
|- | |- | ||
| | | (8.) | ||
| [[भोला पासवान शास्त्री]] (तीसरी बार) | | [[भोला पासवान शास्त्री]] (तीसरी बार) | ||
| 2 जून 1971 | | [[चित्र:Bhola-Paswan-Shastri.jpg|center|80px|link=भोला पासवान शास्त्री]] | ||
| 9 जनवरी 1972 | | [[2 जून]] [[1971]] | ||
| [[9 जनवरी]] [[1972]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
! colspan=" | ! colspan="6"| [[चित्र:Emblem-of-India-new.png|center|50px|भारत सरकार]] राष्ट्रपति शासन ([[9 जनवरी]] [[1972]] - [[19 मार्च]] [[1972]]) | ||
|- | |- | ||
| | | 12. | ||
| [[केदार पांडे]] | | [[केदार पांडे]] | ||
| 19 मार्च 1972 | | [[चित्र:Kedar-Pandey.jpg|center|80px|link=केदार पांडे]] | ||
| 2 जुलाई 1973 | | [[19 मार्च]] [[1972]] | ||
| [[2 जुलाई]] [[1973]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| | | 13. | ||
| [[अब्दुल | | [[अब्दुल गफ़ूर]] | ||
| 2 जुलाई 1973 | | [[चित्र:Abdul-Ghafoor.jpg|center|80px|link=अब्दुल गफ़ूर]] | ||
| 11 अप्रॅल 1975 | | [[2 जुलाई]] [[1973]] | ||
| [[11 अप्रॅल]] [[1975]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| | | 14. | ||
| | | [[जगन्नाथ मिश्रा]] | ||
| 11 अप्रॅल 1975 | | [[चित्र:Jagannath-Mishra.jpg|center|80px|link=जगन्नाथ मिश्रा]] | ||
| 30 अप्रॅल | | [[11 अप्रॅल]] [[1975]] | ||
| [[30 अप्रॅल]] [[1977]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | |||
|- | |- | ||
! colspan=" | ! colspan="6"| [[चित्र:Emblem-of-India-new.png|center|50px|भारत सरकार]] राष्ट्रपति शासन ([[30 अप्रॅल]] [[1977]] - [[24 जून]] [[1977]]) | ||
|- | |- | ||
| | | 11. | ||
| [[ | | [[कर्पूरी ठाकुर]] (दूसरी बार) | ||
| 24 जून 1977 | | [[चित्र:Karpoori-Thakur-Stamp.jpg|center|80px|link=कर्पूरी ठाकुर]] | ||
| 21 अप्रॅल 1979 | | [[24 जून]] [[1977]] | ||
| [[21 अप्रॅल]] [[1979]] | |||
| [[जनता पार्टी]] | | [[जनता पार्टी]] | ||
|- | |- | ||
| | | 15. | ||
| [[राम सुंदर दास]] | | [[राम सुंदर दास]] | ||
| 21 अप्रॅल 1979 | | [[चित्र:Ram-Sundar-Das.jpg|center|80px|link=राम सुंदर दास]] | ||
| 17 फ़रवरी 1980 | | [[21 अप्रॅल]] [[1979]] | ||
| [[17 फ़रवरी]] [[1980]] | |||
| [[जनता पार्टी]] | | [[जनता पार्टी]] | ||
|- | |- | ||
! colspan=" | ! colspan="6"| [[चित्र:Emblem-of-India-new.png|center|50px|भारत सरकार]] राष्ट्रपति शासन ([[17 फ़रवरी]] [[1980]] - [[8 जून]] [[1980]]) | ||
|- | |- | ||
| | | (`14.) | ||
| [[जगन्नाथ मिश्रा]] (दूसरी बार) | | [[जगन्नाथ मिश्रा]] (दूसरी बार) | ||
| 8 जून 1980 | | [[चित्र:Jagannath-Mishra.jpg|center|80px|link=जगन्नाथ मिश्रा]] | ||
| 14 अगस्त 1983 | | [[8 जून]] [[1980]] | ||
| [[14 अगस्त]] [[1983]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| | | 16. | ||
| [[चन्द्रशेखर | | [[चन्द्रशेखर]] | ||
| 14 अगस्त 1983 | | [[चित्र:Chandra-Shekhar-Singh-2.jpg|center|80px|link=चन्द्रशेखर]] | ||
| 12 मार्च 1985 | | [[14 अगस्त]] [[1983]] | ||
| [[12 मार्च]] [[1985]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | ||
|- | |- | ||
| | | 17. | ||
| [[बिन्देश्वरी दुबे]] | | [[बिन्देश्वरी दुबे]] | ||
| 12 मार्च 1985 | | [[चित्र:Bindeshwari-Dubey.jpg|center|80px|link=बिन्देश्वरी दुबे]] | ||
| 13 फ़रवरी 1988 | | [[12 मार्च]] [[1985]] | ||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस ]] | | [[13 फ़रवरी]] [[1988]] | ||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस]] | |||
|- | |- | ||
| | | 18. | ||
| [[भगवत झा आज़ाद]] | | [[भगवत झा आज़ाद]] | ||
| 14 फ़रवरी 1988 | | [[चित्र:Bhagwat-Jha-Azad.jpg|center|80px|link=भगवत झा आज़ाद]] | ||
| 10 मार्च 1989 | | [[14 फ़रवरी]] [[1988]] | ||
| [[10 मार्च]] [[1989]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस ]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस ]] | ||
|- | |- | ||
| | | 19. | ||
| [[सत्येन्द्र नारायण सिंह]] | | [[सत्येन्द्र नारायण सिंह]] | ||
| 11 मार्च 1989 | | [[चित्र:सत्येन्द्र नारायण सिन्हा.jpg|center|80px|link=सत्येन्द्र नारायण सिंह]] | ||
| 6 दिसम्बर 1989 | | [[11 मार्च]] [[1989]] | ||
| [[6 दिसम्बर]] [[1989]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस ]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस ]] | ||
|- | |- | ||
| | | (14.) | ||
| [[जगन्नाथ मिश्रा]] (तीसरी बार) | | [[जगन्नाथ मिश्रा]] (तीसरी बार) | ||
| 6 दिसम्बर 1989 | | [[चित्र:Jagannath-Mishra.jpg|center|80px|link=जगन्नाथ मिश्रा]] | ||
| 10 मार्च 1990 | | [[6 दिसम्बर]] [[1989]] | ||
| [[10 मार्च]] [[1990]] | |||
| [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस ]] | | [[भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस ]] | ||
|- | |- | ||
| | | 20. | ||
| [[लालू प्रसाद यादव]] | | [[लालू प्रसाद यादव]] | ||
| 10 मार्च 1990 | | [[चित्र:Lalu-Prasad-Yadav-1.jpg|center|80px|link=लालू प्रसाद यादव]] | ||
| 28 मार्च 1995 | | [[10 मार्च]] [[1990]] | ||
| [[28 मार्च]] [[1995]] | |||
| [[जनता दल]] | | [[जनता दल]] | ||
|- | |- | ||
! colspan=" | ! colspan="6"| [[चित्र:Emblem-of-India-new.png|center|50px|भारत सरकार]] राष्ट्रपति शासन ([[28 मार्च]] [[1995]] - [[4 अप्रॅल]] [[1995]]) | ||
|- | |- | ||
| | | (20.) | ||
| [[लालू प्रसाद यादव]] (दूसरी बार) | | [[लालू प्रसाद यादव]] (दूसरी बार) | ||
| 4 अप्रॅल 1995 | | [[चित्र:Lalu-Prasad-Yadav-1.jpg|center|80px|link=लालू प्रसाद यादव]] | ||
| 25 जुलाई 1997 | | [[4 अप्रॅल]] [[1995]] | ||
| [[25 जुलाई]] [[1997]] | |||
| [[जनता दल]], [[राष्ट्रीय जनता दल]] | | [[जनता दल]], [[राष्ट्रीय जनता दल]] | ||
|- | |- | ||
| | | 21. | ||
| [[राबड़ी देवी]] | | [[राबड़ी देवी]] | ||
| 25 जुलाई 1997 | | [[चित्र:Rabri-Devi.jpg|center|80px|link=राबड़ी देवी]] | ||
| 11 फ़रवरी | | [[25 जुलाई]] [[1997]] | ||
| [[11 फ़रवरी]] [[1999]] | |||
| [[राष्ट्रीय जनता दल]] | |||
|- | |- | ||
! colspan=" | ! colspan="6"| [[चित्र:Emblem-of-India-new.png|center|50px|भारत सरकार]] राष्ट्रपति शासन ([[11 फ़रवरी]] [[1999]] - [[9 मार्च]] [[1999]]) | ||
|- | |- | ||
| | | (21.) | ||
| [[राबड़ी देवी]] (दूसरी बार) | | [[राबड़ी देवी]] (दूसरी बार) | ||
| 9 मार्च 1999 | | [[चित्र:Rabri-Devi.jpg|center|80px|link=राबड़ी देवी]] | ||
| 2 मार्च 2000 | | [[9 मार्च]] [[1999]] | ||
| [[2 मार्च]] [[2000]] | |||
| [[राष्ट्रीय जनता दल]] | | [[राष्ट्रीय जनता दल]] | ||
|- | |- | ||
| | | 22. | ||
| [[ | | [[नितीश कुमार]] | ||
| 3 मार्च 2000 | | [[चित्र:Nitish-Kumar-1.jpg|center|80px|link=नितीश कुमार]] | ||
| 10 मार्च 2000 | | [[3 मार्च]] [[2000]] | ||
| [[10 मार्च]] [[2000]] | |||
| [[जनता दल (यूनाइटेड)]] | | [[जनता दल (यूनाइटेड)]] | ||
|- | |- | ||
| | | (21.) | ||
| [[राबड़ी देवी]] (तीसरी बार) | | [[राबड़ी देवी]] (तीसरी बार) | ||
| 11 मार्च 2000 | | [[चित्र:Rabri-Devi.jpg|center|80px|link=राबड़ी देवी]] | ||
| 6 मार्च 2005 | | [[11 मार्च]] [[2000]] | ||
| [[6 मार्च]] [[2005]] | |||
| [[राष्ट्रीय जनता दल]] | | [[राष्ट्रीय जनता दल]] | ||
|- | |- | ||
! colspan=" | ! colspan="6"| [[चित्र:Emblem-of-India-new.png|center|50px|भारत सरकार]] राष्ट्रपति शासन ([[7 मार्च]] [[2005]] - [[24 नवंबर]] [[2005]]) | ||
|- | |- | ||
| | | (22.) | ||
| [[ | | [[नितीश कुमार]] | ||
| 24 नवंबर 2005 | | [[चित्र:Nitish-Kumar-1.jpg|center|80px|link=नितीश कुमार]] | ||
| | | [[24 नवंबर]] [[2005]] | ||
| [[26 नवंबर]] [[2010]] | |||
| [[जनता दल (यूनाइटेड)]] | | [[जनता दल (यूनाइटेड)]] | ||
|- | |- | ||
| | | (22.) | ||
| [[ | | [[नितीश कुमार]] | ||
| 26 नवंबर 2010 | | [[चित्र:Nitish-Kumar-1.jpg|center|80px|link=नितीश कुमार]] | ||
| | | [[26 नवंबर]] [[2010]] | ||
| [[20 मई]] [[2014]] | |||
| [[जनता दल (यूनाइटेड)]] | | [[जनता दल (यूनाइटेड)]] | ||
|- | |||
| (22.) | |||
| [[जीतनराम माँझी]] | |||
| [[चित्र:Jitan-Ram-Manjhi.jpg|center|80px|link=जीतनराम माँझी]] | |||
| [[20 मई]] [[2014]] | |||
| [[20 फ़रवरी]] [[2015]] | |||
| [[जनता दल (यूनाइटेड)]] | |||
|- | |||
| (22.) | |||
| [[नितीश कुमार]] | |||
| [[चित्र:Nitish-Kumar-1.jpg|center|80px|link=नितीश कुमार]] | |||
| [[22 फ़रवरी]], [[2015]] | |||
| [[20 नवंबर]], [[2015]] | |||
| [[जनता दल (यूनाइटेड)]] | |||
|- | |||
| (22.) | |||
| [[नितीश कुमार]] | |||
| [[चित्र:Nitish-Kumar-1.jpg|center|80px|link=नितीश कुमार]] | |||
| [[20 नवंबर]], [[2015]] | |||
| [[26 जुलाई]], [[2017]] | |||
| [[जनता दल (यूनाइटेड)]] | |||
|- | |||
| (22.) | |||
| [[नितीश कुमार]] | |||
| [[चित्र:Nitish-Kumar-1.jpg|center|80px|link=नितीश कुमार]] | |||
| [[27 जुलाई]], [[2017]] | |||
| [[15 नवंबर]], [[2020]] | |||
| [[जनता दल (यूनाइटेड)]] | |||
|- | |||
| (22.) | |||
| [[नितीश कुमार]] | |||
| [[चित्र:Nitish-Kumar-1.jpg|center|80px|link=नितीश कुमार]] | |||
| [[16 नवंबर]], [[2020]] | |||
| पदस्थ | |||
| [[जनता दल (यूनाइटेड)]] | |||
|} | |} | ||
{{लेख प्रगति|आधार=|प्रारम्भिक= प्रारम्भिक1|माध्यमिक= |पूर्णता= |शोध= }} | |||
{{लेख प्रगति|आधार= | |||
==टीका टिप्पणी और संदर्भ== | ==टीका टिप्पणी और संदर्भ== | ||
<references/> | <references/> | ||
==बाहरी कडियाँ== | |||
==बाहरी | |||
==संबंधित लेख== | ==संबंधित लेख== | ||
{{भारतीय राज्यों के मुख्यमंत्री}} | |||
[[Category: | [[Category:भारतीय राज्यों के मुख्यमंत्रियों की सूची]][[Category:चुनाव अद्यतन]][[Category:बिहार]][[Category:बिहार के मुख्यमंत्री]][[Category:राजनीति कोश]][[Category:गणराज्य संरचना कोश]] | ||
__NOTOC__ | |||
Latest revision as of 10:58, 17 November 2020
[[चित्र:Nitish-Kumar-1.jpg|thumb|200px|नितीश कुमार, मुख्यमंत्री, बिहार]]
बिहार भारत के प्रमुख राज्यों में से एक है। इसके उत्तर में नेपाल, पूर्व में पश्चिम बंगाल, पश्चिम में उत्तर प्रदेश तथा दक्षिण में झारखण्ड राज्य हैं। यहाँ अनेक नदियां बहती हैं जिनमें गंगा प्रमुख है।
बिहार का उल्लेख वेदों, पुराणों और प्राचीन महाकाव्यों में मिलता है। यह राज्य महात्मा बुद्ध और 24 जैन तीर्थकरों की कर्मभूमि रहा हैं। ईसा पूर्व काल में इस क्षेत्र पर बिम्बिसार, पाटलिपुत्र की स्थापना करने वाले उदयन, चन्द्रगुप्त मौर्य और सम्राट अशोक सहित मौर्य, शुंग तथा कण्व राजवंश के नरेशों ने राज किया| इसके पश्चात कुषाण शासकों का समय आया और बाद में गुप्त वंश के चन्द्रगुप्त विक्रमादित्य ने बिहार पर राज किया।
1857 के प्रथम सिपाही विद्रोह में बिहार के बाबू कुंवर सिंह ने महत्वपूर्ण भूमिका निभाई। 1905 में बंगाल विभाजन के फलस्वरूप बिहार नाम का राज्य अस्तित्व में आया। 1936 में उड़ीसा इससे अलग कर दिया गया। स्वतंत्रता संग्राम के दौरान बिहार में चंपारण के विद्रोह को अंग्रेजों के ख़िलाफ़ बग़ावत फैलाने में अग्रगण्य घटनाओं में से एक गिना जाता है। स्वतंत्रता के बाद बिहार का एक और विभाजन हुआ और 15 नवंबर 2000 में झारखंड राज्य को इससे अलग कर दिया गया। भारत छोड़ो आंदोलन में भी बिहार की गहन भूमिका रही। वर्तमान में नितीश कुमार राज्य के मुख्यमंत्री हैं।
|
|
|
|
|
टीका टिप्पणी और संदर्भ
बाहरी कडियाँ
संबंधित लेख
क्रमांक | राज्य | मुख्यमंत्री | तस्वीर | पार्टी | पदभार ग्रहण |