नील पर्वत
Jump to navigation
Jump to search
nil parvat ka ullekh mahabharat, sabhaparv[1] mean hua hai, jahaan ise pandav arjun dvara vijit kiye jane ka ullekh hai.
- mahabharat ke bhoogol ke anusar[2] nishadh parvat ke uttar mean meru parvat hai. meru ke uttar ki or tin shreniyaan haian- nil, shvet aur shrriangavan, jo poorv-pashchim samudr tak vistrit kahi gee hai. nil, shvet aur shrriangavan (ya shrriangi) parvatoan ke uttar ki or ke pradesh ko kramash: nilavarsh, shvetavarsh aur heranyak ya airavat ke nam die ge haian. mahabharat, sabhaparv[3] mean nil ko arjun dvara vijit bataya gaya hai-
'nilan nam girian gatva tatrasthanajayath prabhu:' 'tato jishnuratikramy parvat nilamayatamh'.
- nil parvat ko par karane ke pashchath arjun ramyak, hiranyak aur uttarakuru pahuanche the. jain granth 'janboodvipaprajnapti' mean nil ki janboodvip ke chh: varshaparvatoan mean ganana ki gee hai. vishnu puran[4] mean bhi nil ka ullekh hai-
'nil: shvetashch shrriangi ch uttar varshaparvata:.'
- shrimadbhagavat ki parvatoan ki soochi mean bhi nil ka nam hai-
'raivatak: kakubho nilo gokamukh iandrakil:.'
- mahabharat, anushasanaparv[5] mean tirthoan ke prasang mean nil ki paha di ka tirth roop mean varnan hai. yah haridvar ke pas ek giri shikhar hai, jo shiv ke nil namak gan ka tapasya sthal mana jata hai. ganga ki niladhara isi parvat ke nikat se bahati hai-
'gangadvare kushavarte bilvake nil parvate tatha kanakhale snatva dhootapapma divan vrajet'[6]
|
|
|
|
|
tika tippani aur sandarbh
aitihasik sthanavali |lekhak: vijayendr kumar mathur |prakashak: rajasthan hindi granth akadami, jayapur |prishth sankhya: 504 |
- ↑ mahabharat, sabhaparv 28
- ↑ mahabharat, sabhaparv 28
- ↑ mahabharat, sabhaparv 28
- ↑ vishnu puran 2, 2, 10
- ↑ mahabharat, anushasanaparv 25, 13
- ↑ mahabharat, anushasanaparv 25, 13.