जीजाबाई
jijabaee
| |
poora nam | jijabaee bhoansale |
any nam | 'jijaee', 'jijaoo' |
janm | 12 janavari, 1598 ee. |
janm bhoomi | buladhana zila, maharashtr |
mrityu tithi | 17 joon, 1674 ee. |
pita/mata | lakhojirav jadhav |
pati/patni | shahaji bhoansale |
santan | 6 putri v 2 putr |
sanbandhit lekh | shivaji, shahaji bhoansale, shambhaji, shahoo, tarabaee, balaji bajirav, balaji vishvanath, bajirav pratham, bajirav dvitiy maharashtr, tukaram |
vishesh | jijabaee apane pati shahaji bhoansale ke dvara upekshit kar diye jane par bhi vah apane putr shivaji ki sanrakshika bani rahian aur unake charitr, mahattvakaankshaoan tatha adarshoan ke nirman mean sabase adhik yogadan diya. |
any janakari | jijabaee ne itihas mean kee mahatvapoorn nirnay liye, jo maratha samrajy ke vistar ke liye sahayak sabit hue. jijabaee ek chatur aur buddhiman mahila thi. |
bahari k diyaan | rajamata jijaoo bhosale, vir maratha chhatrapati shivaji |
jijabaee (aangrezi:Jijabai, janm: 12 janavari, 1598 ee., mrityu: 17 joon, 1674 ee.) shahaji bhoansale ki patni tatha chhatrapati shivaji ki mata thian. inhean ‘rajamata jijabaee’ aur sadharanatah ‘jijaee’ ke nam se jana jata tha. apane pati shahaji bhoansale ke dvara upekshit kar diye jane par bhi vah apane putr shivaji ki sanrakshika bani rahian aur unake charitr, mahattvakaankshaoan tatha adarshoan ke nirman mean sabase adhik yogadan diya. shivaji ke jivan ki disha nirdharit karane mean unaki mata jijabaee ka sabase adhik prabhav tha.[1]
parichay
jijabaee ka janm 12 janavari, 1598 ee. ko hua tha. ve maharashtr rajy ke buladhana zile ke siandakhed raja ke lakhojirav jadhav ki putri thian. inake balyakal ka nam 'jijaoo' tha. us samay ki paramparaoan ke anusar alpayu mean hi unaka shahaji raje bhoansale se vivah ho gaya, jo bijapur ke sultan adilashah ke darabar mean sainy dal ke senapati the. yah shahaji raje ki pahali patni thian. jijabaee ne ath santanoan ko janm diya, jinamean se chh: putriyaan aur do putr the. inhian santanoan mean se ek shivaji maharaj bhi the.
maratha samrajy ka vistar
jijabaee ne itihas mean kee mahatvapoorn nirnay liye, jo maratha samrajy ke vistar ke liye sahayak sabit hue. jijabaee ek chatur aur buddhiman mahila thi. jijabaee shivaji ko preranadayak kahaniyaan sunakar prerit karati thi. unase prerit hokar hi shivaji ne svarajy hasil karane ka nirnay liya. us samay unaki ayu keval 17 varsh ki hi thi. shivaji se mahanh shasak ka nirman karane mean jijabaee ka mahatvapoorn yogadan raha hai.
hindoo svarajy ki sthapana
jijabaee ek tejasvi mahila thian, jivan bhar pag-pag par kathinaiyoan aur viparit paristhitiyoan ko jhelate hue unhoanne dhairy nahian khoya. unhoanne shivaji ko mahanh vir yoddha aur svatantr hindoo rashtr ka chhatrapati banane ke lie apani sari shakti, yogyata aur buddhimatta laga di. shivaji ko bachapan se bahaduroan aur shoor-viroan ki kahaniyaan sunaya karati thian. gita aur ramayan adi ki kathayean sunakar unhoanne shivaji ke bal-hriday par svadhinata ki lau prajvalit kar di thi, unake die hue in sanskaroan ke karan age chalakar vah balak samaj ka sanrakshak evan gaurav bana. dakshin. bharat mean hindoo svarajy ki sthapana ki aur svatantr shasak ki tarah apane nam ka sikka chalavaya tatha ‘chhatrapati shivaji maharaj’ ke nam se khyati prapt ki.[1]
mrityu
maratha samrajy ko sthapit karane mean tatha usaki nianv ko majabooti pradan karane mean vishesh yogadan dene vali jijabaee ka nidhan 17 joon, 1674 ee. ko hua. unake bad vir shivaji ne maratha samrajy ki pataka ko vistar diya.
|
|
|
|
|
sanbandhit lekh
- ↑ 1.0 1.1 rajamata jijabaee ka itihas (hindi) gyanipandit.com. abhigaman tithi: 29 aprail, 2016.