Difference between revisions of "उडुपी रामचन्द्र राव"
[unchecked revision] | [unchecked revision] |
व्यवस्थापन (talk | contribs) m (Text replacement - "पश्चात " to "पश्चात् ") |
|||
Line 32: | Line 32: | ||
|अद्यतन= | |अद्यतन= | ||
}} | }} | ||
− | |||
'''उडुपी रामचन्द्र राव''' (जन्म- [[10 मार्च]], [[1932]], [[उडुपी]], [[भारत]]) एक अंतरिक्ष वैज्ञानिक और '[[इसरो]]' (भारतीय अंतरिक्ष अनुसंधान संगठन) के भूतपूर्व अध्यक्ष रहे हैं। वे भौतिक अनुसंधान प्रयोगशाला के शासी परिषद के अध्यक्ष पद पर कार्यरत हैं। प्रोफ़ेसर यू.आर.राव एक अंतर्राष्ट्रीय ख्याति प्राप्त अंतरिक्ष वैज्ञानिक हैं, जिन्होंने भारत में अंतरिक्ष प्रौद्योगिकी के विकास और संचार तथा प्राकृतिक संसाधनों के सुदूर संवेदनों में उनके व्यापक उपयोग की दिशा में मौलिक योगदान दिया है। | '''उडुपी रामचन्द्र राव''' (जन्म- [[10 मार्च]], [[1932]], [[उडुपी]], [[भारत]]) एक अंतरिक्ष वैज्ञानिक और '[[इसरो]]' (भारतीय अंतरिक्ष अनुसंधान संगठन) के भूतपूर्व अध्यक्ष रहे हैं। वे भौतिक अनुसंधान प्रयोगशाला के शासी परिषद के अध्यक्ष पद पर कार्यरत हैं। प्रोफ़ेसर यू.आर.राव एक अंतर्राष्ट्रीय ख्याति प्राप्त अंतरिक्ष वैज्ञानिक हैं, जिन्होंने भारत में अंतरिक्ष प्रौद्योगिकी के विकास और संचार तथा प्राकृतिक संसाधनों के सुदूर संवेदनों में उनके व्यापक उपयोग की दिशा में मौलिक योगदान दिया है। | ||
==जन्म तथा शिक्षा== | ==जन्म तथा शिक्षा== | ||
Line 48: | Line 47: | ||
#1975 - कर्नाटक राज्योत्सव पुरस्कार | #1975 - कर्नाटक राज्योत्सव पुरस्कार | ||
#1975 - हरि ओम विक्रम साराभाई पुरस्कार | #1975 - हरि ओम विक्रम साराभाई पुरस्कार | ||
− | #1975 - शांति स्वरूप भटनागर पुरस्कार | + | #[[1975]] - शांति स्वरूप भटनागर पुरस्कार |
#[[1980]] - नेशनल डिज़ाइन पुरस्कार | #[[1980]] - नेशनल डिज़ाइन पुरस्कार | ||
#1980 - वास्विक अनुसंधान पुरस्कार | #1980 - वास्विक अनुसंधान पुरस्कार | ||
Line 87: | Line 86: | ||
#कन्नड विश्वविद्यालय, हम्पी से डी.लिट. (ऑनरेरी कासा) | #कन्नड विश्वविद्यालय, हम्पी से डी.लिट. (ऑनरेरी कासा) | ||
#निम्न विश्वविद्यालयों से डी.एस.सी. (ऑनरेरी कासा)- | #निम्न विश्वविद्यालयों से डी.एस.सी. (ऑनरेरी कासा)- | ||
− | *1976 मैसूर विश्वविद्यालय | + | *[[1976]] मैसूर विश्वविद्यालय |
*1976 राहुरी विश्वविद्यालय | *1976 राहुरी विश्वविद्यालय | ||
− | *1981 [[कलकत्ता विश्वविद्यालय]] | + | *[[1981]] [[कलकत्ता विश्वविद्यालय]] |
− | *1984 मंगलूर विश्वविद्यालय | + | *[[1984]] मंगलूर विश्वविद्यालय |
− | *1992 बनारस विश्वविद्यालय | + | *[[1992]] बनारस विश्वविद्यालय |
*1992 उदयपुर विश्वविद्यालय | *1992 उदयपुर विश्वविद्यालय | ||
− | *1993 तिरुपति विश्वविद्यालय (एस.वी.) | + | *[[1993]] तिरुपति विश्वविद्यालय (एस.वी.) |
*1994 हैदराबाद विश्वविद्यालय (जे.एन.) | *1994 हैदराबाद विश्वविद्यालय (जे.एन.) | ||
*1994 मद्रास (अन्ना विश्वविद्यालय) | *1994 मद्रास (अन्ना विश्वविद्यालय) | ||
*1994 रूड़की विश्वविद्यालय | *1994 रूड़की विश्वविद्यालय | ||
− | *1995 पंजाबी विश्वविद्यालय, [[पटियाला]] | + | *[[1995]] पंजाबी विश्वविद्यालय, [[पटियाला]] |
− | *1997 श्री शाहुजी महाराज विश्वविद्यालय, [[कानपुर]] | + | *[[1997]] श्री शाहुजी महाराज विश्वविद्यालय, [[कानपुर]] |
− | *1999 इंडियन स्कूल ऑफ़ माइन्स, [[धनबाद]] | + | *[[1999]] इंडियन स्कूल ऑफ़ माइन्स, [[धनबाद]] |
− | *2001 कन्नड विश्वविद्यालय, हम्पी से डी.लिट (ऑनरेरी कासा) | + | *[[2001]] कन्नड विश्वविद्यालय, हम्पी से डी.लिट (ऑनरेरी कासा) |
*2002 चौधरी चरण सिंह विश्वविद्यालय, [[मेरठ]] | *2002 चौधरी चरण सिंह विश्वविद्यालय, [[मेरठ]] | ||
*2005 यू.पी.टेक्निकल यूनिवर्सिटी, [[लखनऊ]] | *2005 यू.पी.टेक्निकल यूनिवर्सिटी, [[लखनऊ]] | ||
Line 187: | Line 186: | ||
<references/> | <references/> | ||
==बाहरी कड़ियाँ== | ==बाहरी कड़ियाँ== | ||
− | |||
*[http://www.isro.gov.in/hindi/Ourchairman/Former/urroa.aspx आधिकारिक वेबसाइट] | *[http://www.isro.gov.in/hindi/Ourchairman/Former/urroa.aspx आधिकारिक वेबसाइट] | ||
==संबंधित लेख== | ==संबंधित लेख== | ||
Line 193: | Line 191: | ||
[[Category:वैज्ञानिक]][[Category:विज्ञान कोश]][[Category:जीवनी साहित्य]][[Category:अंतरिक्ष विज्ञान]][[Category:चरित कोश]] [[Category:पद्म भूषण]] | [[Category:वैज्ञानिक]][[Category:विज्ञान कोश]][[Category:जीवनी साहित्य]][[Category:अंतरिक्ष विज्ञान]][[Category:चरित कोश]] [[Category:पद्म भूषण]] | ||
__INDEX__ | __INDEX__ | ||
− |
Revision as of 05:27, 10 March 2018
udupi ramachandr rav
| |
poora nam | udupi ramachandr rav |
janm | 10 march, 1932 |
janm bhoomi | adamaroo, udupi, karnatak |
karm bhoomi | bharat |
karm-kshetr | bharatiy aantariksh karyakram |
bhasha | hindi, aangrezi |
shiksha | vijnan vishay se snatak (1951), em.es. (1953), pi.ech.di.(1960) |
vidyalay | madras vishvavidyalay, banaras hindoo vishvavidyalay, gujarat vishvavidyalay |
puraskar-upadhi | padmabhooshan (1976), grup achivameant puraskar, nasa (1973), thiyodor v aaun karman puraskar (2005), vishvamanav puraskar (2007) adi. |
prasiddhi | vaijnanik tatha 'isaro' ke bhootapoorv adhyaksh |
nagarikata | bharatiy |
any janakari | apane yoorop ke sabase purane vishvavidyalay 'yoonivarsiti aauf bologna' sahit lagabhag 21 vishvavidyalayoan se di.es.si. (aaunoris kasa) ki upadhi paee hai. |
udupi ramachandr rav (janm- 10 march, 1932, udupi, bharat) ek aantariksh vaijnanik aur 'isaro' (bharatiy aantariksh anusandhan sangathan) ke bhootapoorv adhyaksh rahe haian. ve bhautik anusandhan prayogashala ke shasi parishad ke adhyaksh pad par karyarat haian. profesar yoo.ar.rav ek aantarrashtriy khyati prapt aantariksh vaijnanik haian, jinhoanne bharat mean aantariksh praudyogiki ke vikas aur sanchar tatha prakritik sansadhanoan ke sudoor sanvedanoan mean unake vyapak upayog ki disha mean maulik yogadan diya hai.
janm tatha shiksha
yoo.ar.rav. ka janm 10 march, 1932 mean bharat ke adamaroo, udupi mean hua tha. inhoanne madras vishvavidyalay se 1951 mean vijnan vishay se snatak kiya tha. isake bad 1953 mean banaras hindoo vishvavidyalay se em.es. aur phir 1960 mean gujarat vishvavidyalay se pi.ech.di. ki digri prapt ki. tatpashchath ve videsh chale gaye aur emaeeti mean sankay sadasy aur teksas vishvavidyalay, dalas mean sahayak profesar ke roop mean bhi kary kiya. isake bad unhoanne kee agrani aur anveshan aantarikshayanoan par pramukh prayogakarta ke roop mean khoj ki.
bharat vapasi
profesar rav 1966 mean bharat laute aur 'bhautik anusandhan prayogashala', ahamadabad mean profesar ka pad sanbhala. teji se vikas ke lie aantariksh praudyogiki ki anivary avashyakata se ashvast profesar rav ne 1972 mean bharat mean aantariksh praudyogiki ki sthapana ki jimmedari li. unake marg-nirdeshan ke tahat 1975 mean pratham bharatiy upagrah 'aryabhatt' se shuruat karate hue sanchar, sudoor sanvedan aur mausam vijnan sevaean pradan karane ke lie 18 se adhik upagrah abhikalpit aur pramochit kie ge.
adhyaksh aur sachiv ka pad
1984 mean aantariksh ayog ke adhyaksh aur aantariksh vibhag ke sachiv ke roop mean padabhar sanbhalane ke bad profesar rav ne r aauket praudyogiki ke vikas ko gati di, jisake parinamasvaroop eeselavi r aauket aur dhruviy kaksha mean 2.0 tan varg ke upagrahoan ko pramochit karane mean saksham, sankriyatmak pieselavi pramochan yanoan ka saphal pramochan kriyanvit hua. profesar rav ne 1991 mean bhoo-sthir pramochan yan jieselavi aur krayojanik praudyogiki ke vikas ko pravartit kiya.
rachana kary
profesar rav ne brahmandiy kiranean, aantar-grahiy bhautiki, uchch oorja, khagol vijnan, aantariksh upayog aur upagrah tatha r aauket praudyogiki par 350 se adhik vaijnanik aur takaniki alekh prakashit kiye hai aur kee pustakean likhi haian. unhoanne yoorop ke sabase purane vishvavidyalay 'yoonivarsiti aauf bologna' sahit lagabhag 21 vishvavidyalayoan se di.es.si. (aaunoris kasa) ki upadhi bhi paee hai.
puraskar
- 1976 - padmabhooshan
- 1973 - nasa, sanyukt rashtr amerika dvara grup achivameant puraskar
- 1975 - ekedami aauf saians, yoo.es.es.ar dvara medal aauf aaunar
- 1975 - karnatak rajyotsav puraskar
- 1975 - hari om vikram sarabhaee puraskar
- 1975 - shaanti svaroop bhatanagar puraskar
- 1980 - neshanal dizain puraskar
- 1980 - vasvik anusandhan puraskar
- 1983 - karnatak rajyotsav puraskar
- 1987 - pi.si. mahalnobis padak
- 1993 - meghanad saha padak
- 1994 - pi.si. chandra puraskar
- 1994 - ilektr aauniks main aauf d eeyar puraskar
- 1995 - om bhasin puraskar
- 1995 - zahir husain smarak puraskar
- 1995 - aryabhatt puraskar
- 1995 - javaharalal neharoo puraskar
- 1996 - es.ke. mitr janm shatabdi svarn padak
- 1997 - yuddhavir fauandeshan puraskar
- 1997 - vishvabharati vishvavidyalay ka raviandranath taigor puraskar
- 1999 - goojaramal modi saians fauandeshan puraskar
- 2001 - kannad vishvavidyalay, hampi se nadoja puraskar
- 2001 - ianjiniyariang aauf aeeeneee mean laif taim kantribyooshan puraskar
- 2002 - sar em. vishveshvaraiya smarak puraskar
- 2003 - pres byooro aauf iandiya puraskar
- 2004 - vishvabharati fauandeshan, haidarabad se star aauf iandiya puraskar
- 2004 - vishesh puraskar 2004, karnatak midiya akadami
- 2007 - 'bharatiy aantariksh anusandhan sangathan' ka laif taim achivameant avard
- 2007 - karnatak vijnan aur praudyogiki akadami ka pratishthit vaijnanik svarn padak
- 2007 - vishvamanav puraskar
- 2008 - aeeesasie se 2007-2008 ke lie javaharalal neharoo janm shatabdi puraskar
- 2008 e.vi. ramarav praudyogiki puraskar
aantarrashtriy puraskar
- 1991 - yoo.es.es.ar. ka yoori gegarin padak
- 1992 - aantarrashtriy sahayog par alan di emil puraskar
- 1994 - fraiank je malina puraskar (aantarrashtriy aantarikshayaniki sangh)
- 1996 - kosapar ka vikram sarabhaee padak
- 1997 - "spes tekn aauloji f aaur sastenebal devalapameant" pustak ke lie aantarrashtriy aantarikshayaniki akadami se "sarvotkrisht pustak puraskar"
- 2000 - aeeesapiares se edavard dolezal puraskar
- 2004 - pratishthit aantariksh patrika, spes nyooz ne profesar yoo.ar.rav ko 10 shirsh aantarrashtriy aantariksh hastiyoan mean ek chuna hai, jinhoanne 1989 se duniya mean nagarik, vanijy aur raksha aantariksh mean paryapt aantar paida kiya hai.
- 2005 - thiyodor v aaun karman puraskar, jo ki aantarrashtriy aantarikshayaniki akadami ka sarvochch puraskar hai.
samman
- kannad vishvavidyalay, hampi se di.lit. (aaunareri kasa)
- nimn vishvavidyalayoan se di.es.si. (aaunareri kasa)-
- 1976 maisoor vishvavidyalay
- 1976 rahuri vishvavidyalay
- 1981 kalakatta vishvavidyalay
- 1984 mangaloor vishvavidyalay
- 1992 banaras vishvavidyalay
- 1992 udayapur vishvavidyalay
- 1993 tirupati vishvavidyalay (es.vi.)
- 1994 haidarabad vishvavidyalay (je.en.)
- 1994 madras (anna vishvavidyalay)
- 1994 roo daki vishvavidyalay
- 1995 panjabi vishvavidyalay, patiyala
- 1997 shri shahuji maharaj vishvavidyalay, kanapur
- 1999 iandiyan skool aauf mains, dhanabad
- 2001 kannad vishvavidyalay, hampi se di.lit (aaunareri kasa)
- 2002 chaudhari charan sianh vishvavidyalay, merath
- 2005 yoo.pi.teknikal yoonivarsiti, lakhanoo
- 2006 vishveshvaraiya teknikal yoonivarsiti, belagam
- 2007 iandiyan instityoot aauf tekn aauloji, dilli
- 1992 yoonivarsiti aauf bologna (itali),
shikshavrittiyaan
- iandiyan ekadami aauf saiansas ke felo
- iandiyan neshanal saians ekadami ke felo
- rashtriy vijnan akadami ke felo
- thard varld ekadami aauf saiansas ke felo
- aantarrashtriy aantarikshayaniki akadami ke felo
- bharatiy rashtriy ianjiniyariang akadami ke felo
- bharatiy aantarikshayaniki sosaiti ke felo
- aantarikshayaniki sosaiti ke sammani sadasy
- instityooshan aauf ilektr aauniks eand telikamyoonikeshan ianjiniyars ke pratishthit felo
- bharatiy rashtriy kartografik sangh ke sammani sadasy
- bharatiy prasaran aur ianjiniyariang sosaiti ke felo
- eyaro medikal sosaiti aauf iandiya ke sammani sadasy
- bhautik anusandhan prayogashala, ahamadabad ke pratishthit felo
- varld ekadami aauf arts eand saiansas, yoo.es.e. ke felo.
dharit pad
- 1988 - adhyaksh, piarel kauansil, isaro-dioes
- 2005 - adhyaksh, karnatak vijnan aur praudyogiki akadami
- 2007 - atirikt nideshak, bharatiy rijarv baiank not mudran pra.li. baiangaloor
- 2007 - adhyaksh, aantariksh bhautiki keandr, kolakata
- 2006-2011 - kulapati, babasaheb bhimarav aanbedakar vishvavidyalay, lakhanoo
- 2006-2010 - sadasy, keandriy nideshak mandal, rizarv baiank aauf iandiya
- 2007 - adhyaksh, bharatiy ushnakatibandhiy mausam-vijnan sansthan ka shasi parishad, pune
- 1997 - sah-adhyaksh, rashtriy aantarkatik aur mahasagar anusandhan keandr, goa ka shasi parishad
- 1984-1994 - adhyaksh, aantariksh ayog/sachiv, aantariksh vibhag, bharat sarakar aur adhyaksh bharatiy aantariksh anusandhan sangathan (isaro), baiangaloor
- 1981-2001 - sadasy, aantariksh ayog, bharat sarakar
- 2001-2002 - adhyaksh, prasar bharati mandal
- 1997-2001 - sadasy, prasar bharati mandal
- 1998-2001 - sadasy, rashtriy suraksha paramarshi mandal
- 1997-2000 - adhyaksh, bahy aantariksh ke shaantipoorn upayog par sanyukt rashtr samiti (yoo.en.-kapyoos)
- 1975-1984 - nideshak, isaro upagrah keandr, baiangaloor
- 1994-1999 - d aau.vikram sarabhaee pratishthit profesar, aantariksh vibhag
- 1972-1975 - pariyojana nideshak, bharatiy vaijnanik upagrah pariyojana, baiangaloor
- 1969-1972 - profesar, bhautik anusandhan prayogashala, ahamadabad
- 1966-1969 - esosiet profesar, bhautik anusandhan prayogashala, ahamadabad
- 1963-1966 - sahayak profesar, es.dablyoo seantar f aaur edavanst risarch, dalas, teksas
- 1961-1963 - post d aauktoral felo, emaeeti, yooese
aantarrashtriy karyakshetr mean vyavasayik gatividhiyaan
- 1986-1992 - upadhyaksh, aantarrashtriy aantarikshayaniki sangh
- 1988 se ab tak adhyaksh, aieef ke vikasashil rashtroan ke sath sanpark ke lie samiti (sielodiaeeen)
- 1997-2000 - adhyaksh, yoo.en-kapyoos (bahy aantariksh ke shaantipoorn upayog par sanyukt rashtr samiti)
- 1999 - adhyaksh, yoonispes- III sammelan
- 2007 - adhyaksh, 30vian aantarrashtriy aantarkatik sandhi paramarshadatri samiti ki baithak
- aantarrashtriy aantarikshayaniki sangh kaangres ke bhag ke roop mean vishesh poorn vartaman ghatana satroan ka sanpoorn ayojan kiya
- 1987 - manav jati ke labharth aantariksh praudyogiki ka upayog, braitan (aeeeef)
- 1988 - baiangaloor, bharat mean aantariksh aur sookha prabandhan (aeeeef)
- 1989 - malaga, spen mean aantariksh aur badh prabandhan (aeeeef)
- 1990 - dresaden, jarmani mean aantariksh aur van prabandhan (aeeeef)
- 1991 - mantriyal, kanada mean aantariksh aur krishi prabandhan (aeeeef)
- 1992 - vashiangatan, yoo.es.e. mean aantariksh aur vikasashil rashtr (aeeeef)
- 1993 - grez, aaustriya mean aantariksh aur paryavaran (aeeeef)
- 1994 - jerusalem, izarail mean aantariksh aur gramin vikas (aeeeef)
- 1995 - oslo, narve mean shiksha, svasthy dekhabhal aur paryavaran m aaunitaran ke lie aantariksh (aeeeef)
- 1996 - bijiang, chin mean janasankhya gatiki aur shahari paryavaran prabandhan (aeeeef)
- 1997 - turin, itali mean teji se vikas ke lie aantariksh aur audyogik sajhedari (aeeeef)
- 1998 - parivarti arthik paridrishy mean aantariksh, melaborn, aaustreliya (aeeeef)
- 1999 - dharaniy arthik vikas ke lie aantariksh praudyogiki, emastaradaim, nidaralaiand (aeeeef)
- 2000 - agali sahasrabdi mean aantariksh - riyo di jenero, brazil mean ek uchit gaanv ki or (aeeeef)
- 2001 - aantariksh aur soochana praudyogiki - taulaus, fraans mean dijital vibhajan se dijital setu tak (aeeeef)
- 2002 - nideshak - pomona, kailiforniya mean aantarrashtriy aantariksh vishvavidyalay hetu "manav svasthy sanvardhan ke lie aantariksh" par grishm kalin dizain pariyojana.
- 2002 - vaishvik samasyaoan ke lie aantariksh samadhan: hoostan, yooese mean manav suraksha vikas mean sabhi hitadharakoan ke sath sajhedari nirman (aeeeef).
- 2003 - bremen, jarmani mean vahan kshamata mean vriddhi ke lie aantariksh (aeeeef)
- 2004 - vaiankoovar, kanada mean vaishvik paimane par rashtriy apada prabandhan (aeeeef)
- 2005 - fukauka, japan mean dharaniy vikas ke lie aantariksh shiksha aur kshamata nirman
- 2006 - vailenshiya, spen mean jal sansadhan prabandhan ke lie aantariksh praudyogiki ka upayog (aeeeef)
- 2007 - garibi unmoolan ke lie aantariksh praudyogiki, haidarabad, bharat (aeeeef)
- 1979 - viena mean ayojit yooenaeeesapiesiee- III sammelan ke adhyaksh
- 1980 se 1994 tak - kapyoos ke bharatiy shisht mandal aur es eand ti up-samiti ka netritv kiya, yooenaeeesapiesiee- II ke 1982 mean aur yooenaeeesapiesiee- III ke 2000 mean adhyaksh
- bahy aantariksh ke shaantipoorn upayog par sanyukt rashtr samiti ke adhyaksh (1996-1999)
- vibhinn patrikaoan mean lagabhag 360 vaijnanik aur praudyogiki alekh prakashit
- hal hi mean tin pustakoan ke lekhak
- "parspektiv in kamyoonikeshans" (1987), varld saiantifik pabli.kan.pra.li.
- "spes eand ejeanda 21 – keriang f aaur plainet arth" (1995) prizm buks pra.li. (baiangaloor).
- "spes tekn aauloji f aaur sastenebal devalapameant" (1996) – tata mॅkakra hil pabli. nee dilli
|
|
|
|
|