प्लेट टेक्टोनिक्स

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search
chitr:Icon-edit.gif is lekh ka punarikshan evan sampadan hona avashyak hai. ap isamean sahayata kar sakate haian. "sujhav"

thumb|250px|plet tektoniks plet tektoniks siddhaant ke anusar sthalamandal kee dridh pletoan ke roop mean vibhajit hai. ye pletean sthalamandal ke niche sthit durbalatamandal ke oopar tair rahi hai. is siddhaant ke anusar bhoogarbh mean utpann ooshmiy sanvahaniy dharaoan ke prabhav ke aantargat mahadvipiy aur mahasagariy pletean vibhinn dishaoan mean visthapit hoti rahati hai.

  • in sthalamandaliy pletoan ke is sanchalan ko mahadvipoan tatha mahasagaroan ke vartaman vitaran ke lie uttaradayi mana jata hai. jahaan do pletean vaparit dishaoan mean apasarit hoti hai un kinaroan ko rachanatmak plet kinara ya apasari simaant kahate haian. jab do pletean amane-samane abhisarit hoti hai to inhean vinashashil plet kinare athava abhisari simaant kahate haian.
  • plet tektoniks mahadvipoan aur mahasagaroan ke vitaran ko spasht karane ke lie yah sabase navin siddhaant hai.
  • sabase purani mahasagariy bhooparpati pashchimi prashaant mean sthit hai.
  • isaki anumanit ayu 20 karo d varsh hai.
pramukh pletean
plet ka nam kshetraphal (lakh kimi. mean)
aphriki plet 78.0
aantarkatik plet 60.9
iando-aaustreliyaee plet 47.2
yooreshiyaee plet 67.8
uttari ameriki plet 75.9
prashaant plet 103.3
  • any pramukh pletoan mean bharatiy plet, arab plet, kairebiyaee plet, dakshini amerika ke pashchimi tat par sthit najka plet aur dakshini atalaantik mahasagar ki sk aautiya plet shamil hai. lagabhag 5 se 5.5 karo d varsh poorv bharatiy v aaustreliyaee pletean ek thi.

bharatiy plet

bharat poori tarah se bharatiy plet par sthit hai. yah ek pramukh tektonik plet hai jisaka nirman prachin mahadvip goandavanalaiand ke tootane se hua hai. lagabhag 9 karo d varsh poorv uttar kreteshiyas shak ke dauran bharatiy plet ne uttar ki or lagabhag 15 semi prati varsh ki dar se gati karana aranbh kar diya. senojoik kalp ke iyosin shak ke dauran lagabhag 5 se 5.5 karo d varsh poorv yah plet eshiya se takaraee. 2007 mean jarman bhoogarbhashastriyoan ne bataya ki bharatiy plet ke itane tezise gati karane ka sabase pramukh karan isaka any pletoan ki apeksha kafi patala hona tha. hal mean varshoan mean bharatiy plet ki gati lagabhag 5 semi. prativarsh hai. isaki tulana mean yooreshiyaee plet ki gati matr 2 semi. prativarsh hi hai. isi vajah se bharat ko ‘phastest kaantineant’ ki sanjna di gee hai.


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh


bahari k diyaan

sanbandhit lekh

Template:saancha:bhoogol shabdavali



varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah