Difference between revisions of "द्रुमकुल्य"
[unchecked revision] | [unchecked revision] |
व्यवस्थापन (talk | contribs) m (Text replacement - "विद्वान " to "विद्वान् ") |
|||
Line 3: | Line 3: | ||
समुद्र की प्रार्थना पर [[श्रीराम]] ने अपने चढ़ाए हुए [[बाण अस्त्र|बाण]] को, जिससे वह समुद्र को दंडित करना चाहते थे, द्रुमकुल्य की ओर फेंक दिया था। जिस स्थान पर वह बाण गिरा था, वहाँ समुद्र सूख गया और [[मरुस्थल]] बन गया, किन्तु यह स्थान राम के वरदान से पुन: हरा-भरा हो गया- | समुद्र की प्रार्थना पर [[श्रीराम]] ने अपने चढ़ाए हुए [[बाण अस्त्र|बाण]] को, जिससे वह समुद्र को दंडित करना चाहते थे, द्रुमकुल्य की ओर फेंक दिया था। जिस स्थान पर वह बाण गिरा था, वहाँ समुद्र सूख गया और [[मरुस्थल]] बन गया, किन्तु यह स्थान राम के वरदान से पुन: हरा-भरा हो गया- | ||
− | 'उत्तरेणावकाशोऽस्ति कश्चित् पुण्यतरो मम, द्रुमकुल्य इतिख्याता लोके ख्यातो यथा भवान्। उग्रदर्शनकर्माणां बहवस्तत्र दस्यव:, आभारप्रमुखा: पापा: पिबन्ति सलिलं मम। तैर्न तत्त्स्पर्शन पापं सहेय पाकर्मिभि:, अमोघ: क्रियता राम अयं तत्र शरोत्तम:। तेन तन्मरुकान्तारं पृथिव्या किल विश्रुतम्, निपातित: शरो यत्र बज्राशिनसमप्रभ:। विख्यात त्रिषु लोकेषु मरुकान्तारमेक्च, शोषयित्वात् तं कुक्षि रामो दशरथात्मज:। वर तस्मै | + | 'उत्तरेणावकाशोऽस्ति कश्चित् पुण्यतरो मम, द्रुमकुल्य इतिख्याता लोके ख्यातो यथा भवान्। उग्रदर्शनकर्माणां बहवस्तत्र दस्यव:, आभारप्रमुखा: पापा: पिबन्ति सलिलं मम। तैर्न तत्त्स्पर्शन पापं सहेय पाकर्मिभि:, अमोघ: क्रियता राम अयं तत्र शरोत्तम:। तेन तन्मरुकान्तारं पृथिव्या किल विश्रुतम्, निपातित: शरो यत्र बज्राशिनसमप्रभ:। विख्यात त्रिषु लोकेषु मरुकान्तारमेक्च, शोषयित्वात् तं कुक्षि रामो दशरथात्मज:। वर तस्मै ददौविद्वान् मखेऽमरविक्रम:, पशव्यश्चाल्परोगश्च फलमूलरसायुत:, बहुस्नेहो बहुक्षीर: सुगंधिर्विविधौषधि:'<ref>[[वाल्मीकि रामायण]], युद्ध काण्ड 22, 29-30-31-33-37-38.</ref> |
*अध्यात्म रामायण, युद्ध काण्ड<ref>अध्यात्म रामायण, युद्ध काण्ड 3, 81</ref> में भी द्रुमकुल्य का उल्लेख है- | *अध्यात्म रामायण, युद्ध काण्ड<ref>अध्यात्म रामायण, युद्ध काण्ड 3, 81</ref> में भी द्रुमकुल्य का उल्लेख है- | ||
<blockquote>'रामोत्तरप्रदेशे तु द्रुमकुल्य इति श्रुत:'।</blockquote> | <blockquote>'रामोत्तरप्रदेशे तु द्रुमकुल्य इति श्रुत:'।</blockquote> |
Latest revision as of 14:20, 6 July 2017
drumakuly bharat aur lanka ke bich ke samudr ke uttar ki or sthit ek desh tha. ramayan kal mean yahaan abhiroan ka nivas tha.
ramayan ullekh
samudr ki prarthana par shriram ne apane chadhae hue ban ko, jisase vah samudr ko dandit karana chahate the, drumakuly ki or pheank diya tha. jis sthan par vah ban gira tha, vahaan samudr sookh gaya aur marusthal ban gaya, kintu yah sthan ram ke varadan se pun: hara-bhara ho gaya-
'uttarenavakashoasti kashchith punyataro mam, drumakuly itikhyata loke khyato yatha bhavanh. ugradarshanakarmanaan bahavastatr dasyav:, abharapramukha: papa: pibanti salilan mam. tairn tattsparshan papan sahey pakarmibhi:, amogh: kriyata ram ayan tatr sharottam:. ten tanmarukantaran prithivya kil vishrutamh, nipatit: sharo yatr bajrashinasamaprabh:. vikhyat trishu lokeshu marukantaramekch, shoshayitvath tan kukshi ramo dasharathatmaj:. var tasmai dadauvidvanh makheamaravikram:, pashavyashchalparogashch phalamoolarasayut:, bahusneho bahukshir: sugandhirvividhaushadhi:'[1]
- adhyatm ramayan, yuddh kand[2] mean bhi drumakuly ka ullekh hai-
'ramottarapradeshe tu drumakuly iti shrut:'.
|
|
|
|
|
tika tippani aur sandarbh
aitihasik sthanavali |lekhak: vijayendr kumar mathur |prakashak: rajasthan hindi granth akadami, jayapur |prishth sankhya: 455 |
- ↑ valmiki ramayan, yuddh kand 22, 29-30-31-33-37-38.
- ↑ adhyatm ramayan, yuddh kand 3, 81