Template:आँकड़े एक झलक

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search

aank de ek jhalak

kshetraphal 32,87,263 varg kimi.[1]
-bhoomadhy rekha se doori [2] 876 kimi
-poorv se pashchim lanbaee 2,933 kimi
-uttar se dakshin lanbaee 3,214 kimi
-pradeshik jalasima ki chau daee samudr tat se 12 samudri mil tak.
-ekantik arthik kshetr sanlagn kshetr se age 200 samudri mil tak.

sima 7 desh aur 2 mahasagar[3]
-samudri sima[4] 7516.5 kimi
-prakritik bhag (1) uttar ka parvatiy pradesh (2) uttar ka vishal maidan (3) dakshin ka prayadvipiy pathar (4) samudr tatiy maidan tatha (5) thar marusthal
-sthaliy sima[5] 15,200 kimi

rajy 29
-sanghashasit kshetr[6] 7
-ziloan ki sankhya 593
-upaziloan ki sankhya 5,470
-sabase b da zila laddakh (jammoo-kashmir, kshetraphal 82,665 varg kimi.).
-sabase chhota zila thaubॅl (manipur, kshetraphal- 507 varg kimi.).
-dvipoan ki kul sankhya 247 [7]
-tatarekha se lage rajy gujarat, maharashtr, gova, karnatak, keral, tamilanadu, aandhr pradesh, u disa aur pashchim bangal.
-kendrashasit pradesh (tatarekha) daman v div, dadara evan nagar haveli, lakshadvip, paandicheri tatha aandaman evan nikobar dvip samooh.
-kark rekha [8] gujarat, rajasthan, madhyapradesh, chhattisagadh, jharakhand, pashchim bangal, tripura tatha mizoram.
-pramukh nagar mumbee, nee dilli, kolakata, chennee, beangalor, haidarabad, tiruanantapuram, sikandarabad, kanapur, ahamadabad, jayapur, jodhapur, amritasar, chanh‍digadh, shrinagar, jammoo, shimala, disapur, itanagar, kochin, agara adi.
-rajadhani nee dilli.
-parvatiy paryatan almo da, nainital, lainsadaun, gadhamukteshvar, masoori, kasauli, shimala, kulloo ghati, dalahauzi, shrinagar, gulabarg, sonamarg, amaranath, pahalagam, darjiliang, kalianpoang, raanchi, shilaang, kuanjur, ootakamand (ooti), mahabaleshvar, panchamadhi, maunt aboo.
-pratham shreni ke nagaroan ki sankhya 300
-dvitiy shreni ke nagaroan ki sankhya 345
-tritiy shreni ke nagaroan ki sankhya 947
-chaturth shreni ke nagaroan ki sankhya 1,167
-pancham shreni ke nagaroan ki sankhya 740
-shashtham shreni ke nagaroan ki sankhya 197
-kul nagaroan ki sankhya 5,161
-sarvadhik nagaroan vala rajy uttar pradesh (704 nagar)
-sabase kam nagar vala rajy meghalay (7 nagar)
-sarvadhik nagariy janasankhya vala rajy uttar pradesh (3,45,39,582), mizoram (45.10%)
-sabase kam nagariy janasankhya vala rajy sikkim (59,870), himachal pradesh (8.69%)
-sanghashasit kshetr sarvadhik janasankhya[9] dilli 89.93%
-sangh shasit kshetr kam janasankhya [10] dadara tatha nagar haveli (8.47%)
-sanghashasit kshetr (sabase b da)[11] aandaman evan nikobar dvipasamooh (8,293 varg kimi.)
-sabase chhota sangh shasit kshetr lakshadvip (32 varg kimi.)
-shaharoan ki sankhya 5,161
-gaanvoan ki sankhya 6,38,588
-abad gaanvoan ki sankhya 5,93,732
-gair-abad gaanvoan ki sankhya 44,856
-samudrik matsyayan ka pramukh kshetr pashchimi tat (75% tatha poorvi tat (25%) [12]
-sabase b da rajy (kshetraphal) rajasthan (3,42,239 varg kimi.)
-sabase chhota rajy gova (3,702 varg kimi.)

bhoogol
-pramukh parvat himalay, karakoram, shivalik, aravali, pashchimi ghat, poorvi ghat, vindhyachal, satapu da, annamalaee, nilagiri, palani, nallamala, maikal, ilayachi.
-pramukh nadiyaan sindhu, satalaj, brahmaputr, ganga, yamuna, godavari, damodar, narmada, tapti, krishnaa, kaveri, mahanadi, ghaghara, gomati, ramaganga, chambal adi.
-parvat shikhar gadavin astin ya maunt ke 2 (8,611 mi.), kanchanajangha (8,598 mi.), nanga parvat (8,126 mi.), nandadevi (7,717 mi.), kamet (7,756 mi.), makaloo (8,078 mi.), annapoorna (8,078 mi.), manasaloo (8,156 mi.), badrinath, kedaranath, trishool, mana, gangotri, gurushikhar, mahendragiri, anaeemudi adi.
-jhil dal, vular, naini, satatal, nagin, saanbhar, didavana, chilka, husain sagar, vembanad adi.
-jalavayu manasooni
-vanakshetr 750 lakh hekteyar [13]
-pramukh mittiyaan jalodh, kali, lal, pili, laiterait, marusthaliy, parvatiy, namakin evan pit tatha daladali.
-sianchaee [14] naharean (40.0%) kuean (37.8%), talab (14.5%) tatha any (7.7%).
-krishi ke prakar tar kheti [15], ardr kheti [16], jhoom krishi [17] tatha parvatiy krishi [18].
-khadyann fasalean chaval, gehooan, jvar, bajara, ragi, jau adi.
-naqadi fasalean ganna, chay, kafi, rab d, nariyal, phal evan sabjiyaan, dalean, tambakoo, kapas tatha tilahani fasalean.
-khanij sansadhan lauh ayask, koyala, maianganij, abhrak, b aauksait, choonapatthar, yooreniyam, sona, chaandi, hira, khanij tel adi.

janasankhya 1,028,610,328 (2001) [19]
-purush janasankhya 53,21,56,772
-mahila janasankhya 49,64,53,556
-anusoochit jati [20] 16,66,35,700 (kul janasankhya ka 16.2%)
-anusoochit janajati [21] 8,43,26,240 (kul janasankhya ka 8.2%)
-pramukh janajatiyaan gaddi, gujjar, tharoo, bhotiya, mipuri, riyana, lepcha, mina, bhil, garasiya, koli, mahadevi, koankana, santhal, muanda, uraanv, baiga, koya, goand adi.
-vishv mean sthan (janasankhya) doosara
-vishv janasankhya ka pratishat 16.87%
-janasankhya ghanatv 324 vyakti prati varg kimi
-janasankhya vriddhi dar (dashak) 21.54% (1991-2001)
-ausat vriddhi dar [22] 1.95%
-lianganupat ♀/♂ 933 : 1000
-raj bhasha hindi [23]
-prati vyakti ay 27,786 ru0 (2007-08)

arthavyavastha
-niryat ki vastuean ianjiniyari upakaran, masale, tambakoo, cham de ka saman, chay, lauh ayask adi.
-ayat ki vastuean rasayan, mashinari, upakaran, urvarak, khanij tel adi.
-vyapar sahayogi sanyukt rajy amerika, briten, naye rashtroan ke rashtrakul (si.aee.es.) ke desh, japan, itali, jarmani, poorvi yooropiy desh.
-rashtriyakrit baiankoan ki sankhya 20
-telashodhanashalaoan ki sankhya 13
-kul udyamoan ki sankhya 4,212 karo d (krishi mean sanlagn udyamoan ke atirikt)
-udyam (gramin kshetr) 2,581 karo d (krishi mean sanlagn udyamoan ke atirikt)
-udyam (shahari kshetr) 1,631 karo d (38.7%).
-krishi kary ka pratishat [24] 15%
-gair-krishi kary ka pratishat [25] 85%
-udyam (10 ya adhik kamagar) 5.83 lakh [26]
-sarvadhik udyam (paanch rajy) tamilanadu-4446999 (10.56%), maharashtr- 4374764 (10.39%), pashchim bangal- 4285688 (10.17%), aandhr pradesh- 4023411 (9.55%), uttar pradesh- 4015926 (9.53%).
-sarvadhik udyam (kendr shasit) dilli-753795(1.79%), chandigadh- 65906 (0.16%), pandicheri-49915 (0.12%).
-pramukh udyog lauh-ispat, jalayan nirman, motar vahan, saikil, sootivastr, ooni vastr, reshami vastr, vayuyan, urvarak, davaean evan aushadhiyaan, relave ianjan, rel ke dibbe, joot, kagaz, chini, siment, matsyayan, cham da udyog, shisha, bhari evan halke rasayanik udyog tatha rab d udyog.
-b de bandaragahoan ki sankhya 12 b de evan 139 chhote bandaragah.
-pramukh bandaragah mumbee, nhava sheva, kalakatta, haldiya, gova, kochin, kaandala, chennee, nyoo mangalor, tootikorin, vishakhapatanam, majhagaanv, aleppi, bhatakal, bhavanagar, kalikat, kakinada, kudaloor, dhanushakodi, paradvip, gopalapur.
-pashchimi tat pramukh bandaragah kaandala, muanbee, marmugaoan, nyoo mangalaur, kochin aur javaharalal neharoo
-poorvi tat ke pramukh bandaragah tootikorin, chennee, vishakhapattanam, paradip aur kolakata- haldiya.
-purana bandaragah (poorvi tat) chennee
-sabase gahara bandaragah vishakhapattanam
-karyashil vyaktiyoan ki sankhya 31.5 karo d, mukhy shramik- 28.5 karo d, simant shramik- 3,0 karo d
-taje jal ki machhaliyaan s aau-phish, laivaphish, phaidarabaiank, eankavi, eel, bata, reva, tor, chitala, katala, miangal, milkaphish, karp, parlashat adi.

parivahan
-jal parivahan kolakata (kendriy antardeshiy jal parivahan nigam ka mukhyalay)
-s dak marg ki kul lambaee 33,19,664 kimi.
-rashtriy rajamargoan ki sankhya sankhyanusar 109 jabaki kul 143 (lagabhag 19 nirmanadhin).
-rashtriy rajamargoan ki kul lambaee 66,590 kimi.
-sabase lamba rashtriy rajamarg rajamarg sankhya 7 (lanbaee- 2369 kimi varanasi se kanyakumari)
-rashtriy rajamarg (svarn chaturbhuj) 5,846 kimi (yojana ke aantargat shamil rashtriy rajamargoan ki kul lambaee)
-rashtriy rajamarg (uttar-dakshin k aaurid aaur) 7,300 kimi (yojana aantargat shamil rashtriy rajamargoan ki kul lambaee)
-relamarg 63,465 kimi.
-relave parimandaloan ki sankhya 16
-sabase b da relave parimandal uttar relave (11,023 kimi., mukhyalay- nee dilli)
-relave steshanoan ki sankhya lagabhag 7,133 (31 march, 2006 tak)
-rel yatriyoan ki sankhya 50,927 lakh pratidin (2002-03)
-rel ianjanoan ki sankhya</ref> 8,025 (march, 2006).
-rel savari dibboan ki sankhya 42,570 (2001)
-rel mal dibboan ki sankhya 2,22,147 (2001)
-yatri relaga diyoan ki sankhya 44,090
-any savari rel ga diyaan 5,990
-antarrashtriy havaee addoan ki sankhya paanch [27]
-mukt akashiy havaee adda gaya (bihar)
-prastavit aantarrashtriy havaee adde bangalaur, haidarabad, ahamadabad, gova, amritasar, guvahati evan kochin.

any
-jiv-jantu (anumanit) 75,000 jinamean ubhayachar- 2,500, sarisrip- 450, pakshi- 2,000 tatha stanapayi- 850
-rashtriy udyan 70
-vany prani vihar 412
-prani udyan 35
-rashtriy pratik rashtradhvaj- tiranga
-rajachinh sianhashirsh (saranath)
-rashtr gan jan gan man [28]
-rashtriy git vande mataramh [29]
-rashtriy pashu bagh (paianthar taigris).
-rashtriy pakshi mayoor (pavo kristeshas).
-svatantrata divas 15 agast
-ganatantr divas 26 janavari

tika tippani aur sandarbh

  1. (vishv ka 2.2% vishv mean 7vaan sthan)
  2. ekadam dakshini bhag ki bhoomadhy rekha se doori
  3. uttar mean himalay parvatamala se lage hue chin, nepal tatha bhootan, poorv mean parvatiy shrriankhala se alag hua myanmar tatha poorv mean hi baangladesh, pashchim mean pakistan evan afaganistan tatha dakshin mean hind mahasagar, bangal ki kha di evan arab sagar.
  4. dvipoan sahit samudri sima ki kul lanbaee
  5. sthaliy sima ki lanbaee
  6. sanghashasit kshetroan ki sankhya
  7. bangal ki kha di mean dvipoan ki sankhya- 204, arab sagar mean dvipoan ki sankhya- 43.
  8. ve rajy jinase hokar kark rekha gujarati hai
  9. sarvadhik nagariy janasankhya vala sangh shasit kshetr
  10. sabase kam nagariy janasankhya vala sangh shasit kshetr
  11. kshetraphal ki drishti se sabase b da sanghashasit kshetr
  12. pramukh sagariy machhaliyaan- bataraphish, svet bet, saradain, pran, maikarel, jyoophish, ribanaphish, kaitaphish, saranga, dara, tyoona, mulets, siyaraphish, shark, pamaphret, shrimp adi. vishv matsyayan ka- 2.7%.
  13. kul kshetraphal ka 22.7%
  14. sianchaee ke sadhan
  15. 200 semi. varshik varsha vale kshetroan mean bina sianchaee ke
  16. 100 se 200 semi. varsha valeai jalodh eanv kali mitti ke kshetroan mean
  17. uttar-poorvi bharat, pashchimi ghat adi kshetroan mean
  18. vishesh roop se himalay ke dhaloan par
  19. manipur ke senapati zile ke tin upaziloan ko chho dakar
  20. anusoochit jatiyoan ki sankhya
  21. anusoochit janajatiyoan ki sankhya
  22. ausat varshik ghatiy vriddhi dar
  23. anuchchhed 344 (1), 351, athavian anusoochi ke anusar 22 bhashaaian hai jinake nam is prakar hai:- asamiya , baangla , gujarati , hindi , kann d , kashmiri , koankani , malayalam , manipuri , marathi , nepali , u diya , panjabi , sanskrit , siandhi , tamil , urdoo , telugu , bodo , dogari , maithili , santhali
  24. krishi se sanbandhit kary mean sanlagn udyamoan ka pratishat
  25. gair-krishi sanbandhi karyoan mean sanlagn udyamoan ka pratishat
  26. kul udyamoan ka 1.4%
  27. javahar lal neharoo antarrashtriy havaee adda (santakruj, mumbee), subhash chandr bos havaee adda (damadam- kolakata), indira gaandhi antarrashtriy havaee adda (palam, dilli), minambakam havaee adda (chennee) tatha tiruvanantapuram.
  28. rachayita-gurudev ravindr nath taigor
  29. rachayita- bankimachandr chatarji