गंधर्व
Revision as of 10:55, 4 October 2011 by प्रीति चौधरी (talk | contribs)
chitr:Icon-edit.gif | is lekh ka punarikshan evan sampadan hona avashyak hai. ap isamean sahayata kar sakate haian. "sujhav" |
- gandharv yaksh, rakshas, pishach, siddh, charan, nag, kiannar adi aantarabhasatv [1] mean sthit devayoniyoan mean gandharvo ki bhi ganana hai. [2]
- gandharv shabd ki klisht kalpanaoan par ashrit anek vyutpattiyaan prachin aur arvachin vidvanoan ne di haian.
- sayan ne do sthanoan par [3] do prakar ki vyakhyaean ki haian-pratham ganudakan dharayatiti gandhavomegh aur dvitiy gavaan rashminaan dhartaran soory.
- phreanch vikshan prijuluski [4] mean gandharvoan ka sanbandh gardabhoan se jo da hai, kyoanki gandharv gardabhanadinh [5] haian evan ganrdabhoan ke saman hi gandharvo ki kamukata ka varnan hai.
- ek paranpara ujjayini ke raja gandharvasen ko gardabhill kahati hai.
- ye sari vyutpattiyaan dooraroodh kalpanajany haian. [6]
- sadharanat: many vayutpatti hai-gandh sangit vadyadijanit pramodan arvati prapnoti gandharv: svargagayak: (shabdakalpadrum).
- gandh aur gandharv ki sagandhata [7] mean bhi vyanjit hai, phir bhi sangitavadyadijanit pramod gandh ka sadharan arth nahian, isalie yah vyutpatti bhi santoshaprad nahian.
- kuchh vidvan grik keantoroan (Kentauros) eerani gandharav, sanskrit gandharv tatha pali gandhabb ko ek hi srot se ni:srit manate haian.
- rrigved mean gandharv vayukesh [8] somarakshak, madhur-bhashi [9], sangitajn, [10] aur striyoan ke oopar atiprakrit roop se prabhavishnu batalae ge haian.
- atharvaved [11] mean gandharvoan ki ganana devajan, prithagdev aur pitaroan ke sath ki gee hai.
- vivahasookt [12] mean navavivahit danpati ke lie gandharvoan ke ashirvachan ki yachana ki gee haian.
- sir par shikhand dharan kie apsaraoan ke pati gandharvoan ke nrityoan ka anekash: varnan hai. [13]
- unake hathoan mean lohe ke bhale aur bhim ayudh hai 5,37,8 .
- prachin shilalekhoan mean [14] gandharvoan ke ullekh haian, kiantu pratimaoan se hi kuchh vishisht soochanaean unake vishay mean upalabdh hoti haian.
- vishnudharmotar puran [15] mean unake lie shikhar se shobhit kiantu mukut se virahit pratimaoan ka vidhan hai.
- mathura, gaandhar, gupt, chaluky aur pallav kala keandroan mean inaki pratimaean kuchh vibhinnataoan ke sath milati haian. [16][17]
- unaki pratimaoan ki visheshataoan ka samahar karata hua likhata hai : nritan va vaishnanv vapi vaishakhan sthanakantu va. gitavina-vidhanaishch gandharvashcheti kathyate. ramayan, mahabharat aur puranoan mean ve devagayakoan ke roop mean chitrit kie ge.
- jain paranpara mean gandharvoan ko kianpuru sh, mahorag adi ke sath vyantaralok ke devoan ke roop mean svikar kiya gaya. [18] bauddh
- avadanoan aur jatakoan mean gandharvoan ke bahuvidh ullekh haian. [19]
- sangitashastr se pradhanat: sanbaddh gandharvoan ki kalpana ne takshan aur vastukala mean abhinav sauandaryoanpachayak abhiprayoan ki abhivriddhi ki.
- mahakavy aur kathaoan mean, visheshat: poorvamadhyayugin jain kathaoan mean, vidyadhar aur yakshoan ke sath gandharvakalpana atiranjit, hridy aur kalpanik kathavrittoan ke sarjan aur guanphan mean sahayak huee.
|
|
|
|
|
tika tippani aur sandarbh
- ↑ shashvatakosh 101
- ↑ amarakosh,1, 2 ; kshirasvami : gandharvastumburuprabhritay: devayonay:; bhagavat, 3,3,11
- ↑ rrigved 8,77,5 aur 1,162,2
- ↑ iandiyan kalchar 3,613-620
- ↑ atharvaved 8, 6
- ↑ khandan ke lie dekhie, a. be. kith : e nyoo eksapleneshan aauv d gandharvaz, jarnal aauv iandiyan sosaiti aauv orieantal art, 5, 32-39
- ↑ atharvaved (12,1,2,3)
- ↑ rrikh 3, 38, 6
- ↑ tulaniy, atharvaved, 20, 128, 3
- ↑ rri0 10,11
- ↑ atharvaved (2,5,2)
- ↑ atharvaved 14, 2, 34-36
- ↑ anrityat: shikhandin: gandharvasyapsarapate: 5,37,7
- ↑ yatha rajni balashri ka nasik mean upalabdh abhilekh, panktiyaan 8-9, talaguand stanbhabhilekh, pady 33 adi mean
- ↑ vishnudharmotar puran 3,42
- ↑ drashtavy, ar. es. panchamukhi, gandharvaz aiand kinnaraj in iandiyan aikonografi, 31-49
- ↑ manasar 58, 9-10
- ↑ dr., kapadiya, jaigaiantik febulas ainimals in jain litarechar, nyoo iandiyan aiantikveri, 1946
- ↑ o. ech. d. e. vijesekar : vedik gandharv aiand pali gandhabb, yoonivarsiti aauv silon rivyoo, 3 bhi drashtavy hai