मलूकदास हिन्दी देवनागरी में पढ़ें।
| ||||||||||||||||||||||||||
|
malookadas ka janm 'lala sundaradas khatri' ke ghar vaishakh krishn 5, snvath 1631 men kada, jila ilahabad men hua. inaki mrityu 108 varsh ki avastha men snvath 1739 men huee. ye aurngajeb ke samay men dil ke andar khojane vale 'nirgun mat' ke nami snton men hue hain aur inaki gaddiyan kada, jayapur, gujarat, mulatan, patana, nepal aur kabul tak men qayam hueen. inake snbndh men bahut se chamatkar ya karamaten prasiddh hain. kahate hain ki ek bar inhonne ek doobate hue shahi jahaz ko pani ke oopar uthakar bacha liya tha aur rupayon ka toda gnga ji men taira kar kade se ilahabad bheja tha. alasiyon ka yah mool mntr -
ajagar karai n chakari, pnchhi karai n kam.
das malooka kahi ge, sabake data ram. inhin ka hai.
rachanaen
inaki do pustaken prasiddh hain 'ratnakhan' aur 'gyanabodh'.
bhasha
hinduon aur musalamanon donon ko upadesh dene men pravritt hone ke karan doosare nirgunamargi snton ke saman inaki bhasha men bhi pharasi aur arabi shabdon ka bahut prayog hai. isi drishti se bolachal ki 'khadi boli' ka put in sab snton ki bani men ek sa paya jata hai. in sab lakshanon ke hote hue bhi inaki bhasha suvyavasthit aur sundar hai. kahin-kahin achchhe kaviyon ka sa padavinyas aur kavitt adi chhnd bhi pae jate hain. kuchh pady bilkul khadi boli men hain. atmabodh, vairagy, prem adi par inaki bani badi manohar hai. digdarshan matr ke lie kuchh pady niche die jate hain
ab to ajapa japu man mere.
sur nar asur tahalua jake muni gndharv hain jake chere.
das autari dekhi mat bhoolau aise roop ghanere
alakh purush ke hath bikane jab tain nainani here.
kah malook too chet acheta kal n avai nere
nam hamara khak hai, ham khaki bnde.
khakahi se paida kie ati gaphil gnde
kabahun n karate bndagi, duniya men bhoole.
asaman ko takate, ghode chadh phoole
sabahin ke ham sabai hamare . jiv jntu mohi lagain piyare
tinon lok hamari maya . ant katahun se koi nahin paya
chhattis pavan hamari jati . hamahin din au hamahin rati
hamahin taravarakit patnga . hamahin durga hamahin gnga
hamahin mulla hamahin qazi. tirath barat hamari baji
hamahin dasarath hamahin ram . hamarai krodh au hamarai kam
hamahin ravan hamahin kns . hamahin mara apana bns
|
|
|
|
|
tika tippani aur sndarbh
achary, ramachndr shukl “prakaran 2”, hindi sahity ka itihas (hindi). bharatadiskavari pustakalay: kamal prakashan, nee dilli, prishth sn. 72.