हरि नारायण आपटे
hari narayan apate
| |
poora nam | hari narayan apate |
janm | 8 march, 1864 |
janm bhoomi | khanadesh (maharashtr) |
mrityu | 3 march, 1919 |
karm bhoomi | bharat |
karm-kshetr | lekhan |
mukhy rachanaean | 'maghali sthiti', 'machhali sthiti', 'ganapatarav', 'pan lakshaant kon vetoan', 'mo' aur 'yashavantarav khare' adi. |
bhasha | marathi |
prasiddhi | upanyasakar, natakakar, kavi |
nagarikata | bharatiy |
sanbandhit lekh | marathi sahity, marathi bhasha, maharashtr, khanadesh |
any janakari | hari narayan apate ki aitihasik drishti vyapak aur vishal thi. inaki samajik kritiyoan mean samaj sudhar ka prabal sandesh hai. inhoanne madhyamavargiy mahilaoan ki samasyaoan ka bhavapoorn evan kalatmak chitran kiya hai. |
inhean bhi dekhean | kavi soochi, sahityakar soochi |
hari narayan apate (aangrezi: Hari Narayan Apte, janm- 8 march, 1864, maharashtr; mrityu- 3 march, 1919) marathi bhasha ke prasiddh upanyasakar, kavi tatha natakakar the. inaki aitihasik drishti vyapak aur vishal thi. gupt kal se lekar marathoan ki svarajy sthapana tak ke kal par inhoanne kalapoorn upanyas likhe.
parichay
hari narayan apate ka janm khanadesh (maharashtr) mean hua tha. poona mean padhate samay inake bhavuk hriday par nibandhamalakar chipaloonakar aur ugr sudharak agarakar ka atyadhik prabhav p da. isi avastha mean inhoanne kee aangrezi kahaniyoan ka marathi mean saras anuvad kiya. vidyarthi jivan mean hi inhoanne sanskrit ke natakoan ka tatha sk aaut, dikasan, thaikare, renalds ityadi ke upanyasoan ka gahara adhyayan kiya aur lokamangal ki drishti se upanyas rachana ki akaanksha inamean aankurit huee.[1]
lekhan kary
san 1885 mean hari narayan apate ka 'maghali sthiti' namak pahala samajik upanyas ek samachar patr mean kramash: prakashit hone laga. bi. e. ki pariksha mean anuttirn hone par inhoanne 'karamanook' namak patrika ka sanpadan karana aranbh kiya. yah kary ye atthaees varshoan tak saphalata se karate rahe. is patrika mean inake lagabhag ikkis upanyas prakashit hue, jinamean das samajik aur gyarah aitihasik haian. marathi upanyas ke kshetr mean kraanti ka sandesh lekar ye avartin hue. inaki rachanaoan se marathi upanyas sahity ki sarvaangin samriddhi huee.
samajik kritiyaan
hari narayan apate ki samajik kritiyoan mean samaj sudhar ka prabal sandesh hai. mukhy samajik upanyasoan mean 'machhali sthiti', 'ganapatarav', 'pan lakshaant kon vetoan', 'mo' aur 'yashavantarav khare' utkrisht haian. ye charitr chitran karane mean siddhahast the. inaki rachanaoan mean yatharthavad, dhyeyavad aur adarshavad ka manohar sangam hai. sath hi mil aur speansar ke buddhivad ka rochak vivechan bhi hai. inhoanne madhyamavargiy mahilaoan ki samasyaoan ka bhavapoorn evan kalatmak chitran kiya.[1]
inake samajik upanyas aitihasik upanyas jaise sajiv charitr chitran se otaprot haian. ye 'satyamh shivamh suandaramh' ke anany upasak the. inaki kahaniyaan 'sphut goshthi' namak char pustakoan mean sangrahit haian. inamean charitr chitran tatha ghatana chitran ka manohar sangam hai. kala tatha sauandary ki abhivyakti karate hue janajagaran ka udatt kary karate mean ye saphal rahe.
aitihasik upanyas
inake aitihasik upanyasoan mean 'chandragupt', 'ush:kal', 'gad ala pan sianh gela' aur 'vajraghat' utkrisht kritiyaan hai. inaki aitihasik drishti vyapak aur vishal thi. gupt kal se marathoan ki svarajy sthapana tak ke kal par inhoanne kalapoorn upanyas likhe. 'vajraghat' hari narayan apate ki aantim kriti hai, jisamean dakshin bharat ke vijayanagaramh rajy ke nash ka prabhavakari chitran hai. isaki bhasha kavyapoorn aur saras hai.[1]
|
|
|
|
|
tika tippani aur sandarbh
- ↑ 1.0 1.1 1.2 hari narayan apate (hindi) bharatakhoj.